Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy z. 29 (2012)

URI dla tej Kolekcjihttp://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/6986

Przeglądaj

Aktualnie wyświetlane 1 - 20 z 34

Inwestycje infrastrukturalne czynnikiem poprawy spójności terytorialnej obszarów górskich
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Baran, Ewa
Poprawa spójności sprowadza się do wyrównywania istniejących dysproporcji rozwojowych pomiędzy regionami, w tym terenów wiejskich. Jest to wiodący cel polityki strukturalnej UE realizowany poprzez stworzenie instrumentów finansowych m.in. wspierających inwestycje infrastrukturalne. Efekty działań samorządów terytorialnych w zakresie rozwoju infrastruktury technicznej decydują zarówno o lokalnych możliwościach rozwoju społeczno-gospodarczego, jak również o dostępie do dóbr publicznych obszarów górskich dla szerszego grona społeczeństwa. W ujęciu regionalnym zmiany w tym zakresie określają także stopień poprawy ich spójności na poziomie lokalnym. Przeprowadzone badania wykazały wprawdzie poprawę istniejącego stanu, ale zauważalne jest nadal występowanie znacznych dysproporcji w dostępie do lokalnej infrastruktury, co ogranicza realizację podstawowych funkcji obszarów górskich. Ze względu na utrudnienia naturalne i specyfikę walorów, wymagają one realizacji polityki wspierającej ich dalszy rozwój, którego podstawę stanowią poszczególne elementy infrastruktury technicznej.
Efekty współpracy transgranicznej wybranych gmin partnerskich Euregionu Glacensis
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Żochowska, Małgorzata; Marek, Aneta
Jednym ze specyficznych uwarunkowań rozwoju obszarów górskich i transgranicznych jest współpraca transgraniczna, która realizowana jest ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007–2013 za pośrednictwem Euroregionu Glacensis. W artykule przedstawiono efekty współpracy transgranicznej górskiej gminy Bystrzyca Kł. z głównym partnerem czeskim Ústí nad Orlicí. W 8 naborach Bystrzyca Kł. zrealizowała 18 projektów z beneficjentami czeskimi w latach 2008–2012 na kwotę 395 859,18 euro. Pozyskane środki unijne prowadzą do wszechstronnego rozwoju gminy. Gmina posiada wieloletni bogaty dorobek w dziedzinie współpracy transgranicznej. Jej działania stanowią najlepszy przykład polsko-czeskiej współpracy transgranicznej. Jest to zasługa dobrze działającego, aktywnego samorządu lokalnego gminy. Współpraca transgraniczna zaowocowała akcjami promocyjnymi, tworzeniem punktów informacji turystycznej, organizacją imprez sportowych propagujących zdrowy styl życia, imprez kulturalnych, wycieczek krajoznawczych i in. Gmina planuje kontynuację projektów w następnych latach.
Poziom infrastruktury technicznej i społecznej jako indykator i stymulator rozwoju regionalnego
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Kapusta, Franciszek
Infrastruktura to środki techniczne i instytucje niezbędne do zapewnienia należytego funkcjonowania działalności produkcyjnej i usługowej oraz kształtowania pożądanych warunków życia ludności. Analizowana w pracy infrastruktura techniczna i społeczna spełnia funkcje wskaźników rozwoju badanych województw (regionów), a zarazem stymulatora działań przedsiębiorczych. Zastosowane w badaniach metody pozwoliły na stwierdzenie: a) zróżnicowania poziomu infrastruktury w ujęciu wojewódzkim i między nimi, b) dodatniego wpływu poziomu infrastruktury na poziom produktu krajowego brutto i nominalne dochody na 1 mieszkańca, c) zależności rozwoju przedsiębiorczości od poziomu infrastruktury.
Wybrane aspekty rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich na Dolnym Śląsku
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Pilawka, Tomasz
W badaniach przedstawiono wyniki badań dotyczących zróżnicowania przestrzennego poziomu rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich Dolnego Śląska, na podstawie zmiennych diagnostycznych charakteryzujących rolnictwo, infrastrukturę oraz obszary wiejskie. W przeprowadzonej analizie wyznaczono syntetyczny wskaźnik poziomu rozwoju rolnictwa i rozwoju wsi. Zakres terytorialny badań obejmował powiaty Dolnego Śląska. Badania dotyczyły 2003 i 2009 roku.
Lokalne Grupy Działania a kreowanie rozwoju regionalnego w województwach pomorskim i zachodniopomorskim
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Czapiewska, Gabriela
Problem zwiększenia udziału społeczności lokalnych w życiu społeczno-gospodarczym miejscowości, gminy, czy regionu znajduje się w głównym nurcie zainteresowania zwolenników koncepcji zorganizowanej współpracy międzysektorowej w zarządzaniu zasobami i rozwojem regionalnym. Warunkiem pobudzania zaangażowania społeczności lokalnej w rozwój obszaru oraz lepszego wykorzystania jego zasobów jest budowanie kapitału społecznego na wsi. W artykule przedstawiono wpływ środków Unii Europejskiej na pobudzenie inicjatyw społeczności wiejskich województw pomorskiego i zachodniopomorskiego. Zaprezentowano idee funkcjonowania Lokalnych Grup Działania (LGD), realizujących inicjatywę Leader oraz ukazano ich znaczącą rolę we wdrażaniu procesów innowacyjnych na wsi. Zrównoważony rozwój obszarów wiejskich nie jest możliwy bez bezpośredniego i szerokiego udziału mieszkańców wsi. Lokalne Grupy Działania przez aktywizację mieszkańców obszarów wiejskich przyczyniają się do kreowania rozwoju regionu.
The Importance of City Image in Socio-Economic Development
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Raszkowski, Andrzej
The article discusses selected problems referring to the role of image in the context of city social and economic development. Its initial part presents theoretical aspects of city image placing particular emphasis on its definition, listing the addressees of activities related to city image creation and characterizing the important functions played by the city image. Next, the role of image in socio-economic city development is discussed from the perspective of strengthening its investment attractiveness, as well as the dimensions of investment advantages, including the key role of image, are presented. Positive impact of image, on the selected spheres of city functioning, is also discussed and supplemented by broader characteristics of its influence on the social sphere.
Dopłaty kompensacyjne jako instrument wsparcia regionalnego rozwoju obszarów wiejskich Polski
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Grzebyk, Bogumiła
W pracy podjęto próbę oceny jednego z instrumentów wspólnej polityki rolnej (WPR) UE, jakim są dopłaty wyrównawcze dla gospodarstw rolnych położonych na terenach o niekorzystnych warunkach gospodarowania na wybrane aspekty sytuacji społeczno-ekonomicznej obszarów wiejskich w Polsce. Wśród regionów Polski, które skorzystały w największym stopniu na działaniu ONW znalazły się województwa: podlaskie, warmińsko-mazurskie i mazowieckie, natomiast wynik ujemny uzyskały: opolskie, podkarpackie i dolnośląskie. Potwierdza to tezę, że dopiero relatywna wielkość wsparcia oraz indywidualne, regionalne relacje między zasobami pracy, ziemi i kapitału decydują o rozkładzie rozwoju regionalnego.
Wpływ gwałtownych i powolnych zmian użytkowania ziemi na przekształcenia środowiska polskich Karpat
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Bucała, Anna; Starkel, Leszek
Zmiany w użytkowaniu ziemi zachodzące w ostatnich dwóch dekadach są konsekwencją przemian społeczno-gospodarczych. Wyrazem tego jest wycofywanie się rolnictwa z gór oraz zahamowanie niektórych procesów geomorfologicznych, a wzrost natężenia innych. Tym drugim sprzyja wzrost i częstotliwość zdarzeń ekstremalnych, które stwarzają zagrożenia powodziowe i osuwiskowe. Natomiast we wschodniej części polskich Karpat w wyniku przesiedlenia ludności nastąpiła po II wojnie światowej gwałtowna recesja gospodarki rolnej.
Rola zarządzania w funkcjonowaniu samorządu gminnego
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Grzebyk, Mariola; Filip, Paulina
We współczesnym społeczeństwie i systemie gospodarki rynkowej samorząd terytorialny, w tym gminny, stał się samodzielnym podmiotem gospodarującym. Dysponuje on określonym zakresem swobody w decydowaniu o sobie i drodze swojego rozwoju. Gmina przestała funkcjonować w paradygmacie administrowania, a zaczęła w obszarze zarządzania. Stąd celem artykułu jest zwrócenie uwagi na znaczenie i miejsce zarządzania w jej funkcjonowaniu.
Principles of Quality and ISO 14001 System Implementation in the Knowledge-Based Economy
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Fura, Barbara
The article presents a role of the standardized ISO management systems: quality management system as well as environmental management systems in the process of knowledge creation. Both systems help to create codified knowledge in the enterprises. The paper presents the research results conducted in the enterprises of the Podkarpacie province which adopted above mentioned systems. The research results show that the most important for the examined enterprises were the following principles of quality: continual improvement, system approach to management and involvement of people. Using tau-Kendall’s coefficient of correlation the relationship between the subjects features and their opinions about the utility of the principles while EMS introducing was examined. Moreover the commitment among the opinions regarding the meaning of ISO 9001 system’s principles in the enterprises was measured using the coefficient of concordance.
Public and Private Institutional Impact Related to Efficient Administration of Environmental Factors. A Comparative Study at European Level
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Borza, Mioara; Badivuku-Pantina, Myrvete
The new status of some European countries, obtained by adhesion to the European Union, has produced a series of essential changes, reflected on typology of economic activities and institutional framework for their deployment. In this paper we will realize a comparative analysis, based on statistical data, related to the administration of environmental factors in economic units, public and private, for two countries with different European status: Romania – newly member of the European Union and Kosovo – that is not member of the European Union. The aim of this paper is to highlight the differences caused by institutional framework related to environmental factors administration and their effects for the efficiency of administration. The comparison will be realized for a set of public and private institutions from Romania and Kosovo. The present study starts from some premises and notices about the differences from entrepreneurial administration. So, we observed the major changes caused by privatization of public institutions, but without general benefices for national economy. For this paper we selected the changes directly connected with environmental factors. Thus, we noted: in forestry, the retrocession of forest is affected by an inefficient administration; by agrarian reform, the agricultural land were returned, and now, after 20 years, the agriculture has become one of subsistence; a lot of agricultural areas were transformed, by private investors, in land with real estate destinations; although we got the financial supports in the pre-accession period (SAPARD funds), the investment in administration and protection of environment protection weren’t a priority. In final of the paper, based on the elaborated conclusions, we will formulate a set of proposals about the efficiency of environmental factors administration, with hope that the institutional experience of a country member of the EU will be a model for institutions from countries that is not yet EU member. The main proposal will focus on public-private partnerships.
The Role of the Food Industry in the Development of Eastern Poland
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Szczepaniak, Iwona
The long-standing agricultural traditions of Eastern Poland, the reasonably equitable distribution of agricultural production potential, the experience of companies in international cooperation, and clean environment facilitate the development of agri-food processing in this region. The food industry is one of the best-developed sectors in Eastern Poland, whereas in the Lubelskie (fruit and vegetables, meat and milling), Podlaskie (dairy) and Warmińsko-Mazurskie (meat, poultry and fodder) voivodeships it is much more developed than in the remaining two voivodeships. The food industry located in Eastern Poland plays a very important role in the overall Polish food industry. The significant participation of the producers in international trade, the large interest of foreign investors in Polish companies producing food products in the region, and the existence of many clusters, confirm the strong position of the food industry in the Eastern Poland region. The food industry may constitute one of the sources of the competitive advantage of the region. Thanks to agri-food products it will be possible to promote the food of Eastern Poland, its producers, and the whole region, in the country and abroad.
Nowe funkcje obszarów wiejskich na przykładzie terenu sudeckiego
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Kutkowska, Barbara
W pracy zaprezentowano przemiany funkcjonalne obszarów wiejskich na terenach górskich na przykładzie rejonu sudeckiego. Są to obszary pełniące liczne funkcje społeczno-ekonomiczne, środowiskowe, kulturalne i przestrzenne o istotnym znaczeniu w skali lokalnej, regionalnej i krajowej. Ochrona bioróżnorodności flory i fauny, ochrona wód przed zanieczyszczeniami, gruntów przed erozją i degradacją, kształtowanie krajobrazu kulturowego wsi, tworzenie warunków do wypoczynku, rekreacji społeczeństwa to dobra publiczne oferowane przez obszary wiejskie położone w górach.
Specjalne strefy ekonomiczne jako instrument wsparcia rozwoju regionalnego na przykładzie specjalnej strefy ekonomicznej Euro-Park Mielec
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Frańczuk, Małgorzata
Specjalne strefy ekonomiczne są istotnym instrumentem polityki regionalnej mającym na celu wsparcie rozwoju regionów w Polsce. Dzięki możliwości skorzystania z preferencji podatkowych przez inwestorów prowadzących działalność w obszarze stref, lokalizacji w pobliżu ważnych węzłów komunikacyjnych, działkę przygotowaną pod inwestycję w konkurencyjnej cenie itp., obserwuje się napływ inwestycji do stref. W niniejszej pracy szczegółowemu badaniu poddano pierwszą powstałą strefę w Polsce: specjalną strefę ekonomiczną Euro-Park Mielec. Pozytywny aspekt jej funkcjonowania potwierdzają wyniki analizy danych przeprowadzonej dla lat 2008–2010 na podstawie raportów opublikowanych przez Ministerstwo Gospodarki.
Administracja lokalna w rozwoju gospodarstw rolnych – na przykładzie gminy Pilzno
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Szopiński, Wiesław
W opracowaniu podjęto próbę ukazania wpływu jednostek samorządu terytorialnego na funkcjonowanie producentów rolnych w warunkach gospodarki rynkowej. Zagadnienia te zostały wzbogacone o wyniki badań ankietowych przeprowadzonych wśród 73 właścicieli gospodarstw rolnych w gminie Pilzno. Przeprowadzona analiza teoretyczna i empiryczna pozwala stwierdzić, że poruszany problem jest niezwykle ważny i aktualny. Pomoc jednostek samorządowych w tworzeniu i prowadzeniu nowoczesnych gospodarstw rolnych staje się elementem coraz bardziej istotnym w środowisku wiejskim. Analiza danych empirycznych pozwala stwierdzić, że działania realizowane przez samorządy gmin są w miarę pozytywnie postrzegane przez właścicieli gospodarstw rolnych w gminie Pilzno.
Wybrane aspekty rozwoju partnerstwa turystycznego w regionie w kontekście podnoszenia atrakcyjności wiejskiego obszaru recepcji
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Kuźniar, Wiesława
W opracowaniu przedstawiono wybrane aspekty kształtowania partnerstwa w regionie w kontekście rozwoju zintegrowango produktu w turystyce wiejskiej. Na tle rozważań teoretycznych odnoszących się do istoty i uwarunkowań rozwoju partnerstwa turystycznego zaprezentowano wyniki badań przeprowadzonych w formie wywiadu bezpośredniego wśród 30 wójtów/ burmistrzów z gmin wiejskich i miejsko-wiejskich woj. podkarpackiego. Wśród badanej grupy gmin 15 jednostek posiadało wysoko rozwiniętą funkcję turystyczną, natomiast pozostałe 15 znajdowało się na początkowym etapie jej rozwoju. Wyniki badań wskazują na zróżnicowany poziom partnerstwa turystycznego, które w gminach o wysokim stopniu rozwoju turystyki jest już w zaawansowanej fazie. Działa tam wiele organizacji pozarządowych, podejmujących ciekawe inicjatywy w zakresie turystyki wiejskiej. Inspiracją do tworzenia partnerskich inicjatyw są „ludzie z pasją”, reprezentujący zazwyczaj lokalne stowarzyszenia i fundacje, których oryginalne pomysły i determinacja stanowi źródło sukcesu w partnerstwie turystycznym.
Współpraca transgraniczna województwa zachodniopomorskiego w świetle opinii mieszkańców regionu
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Król-Směták, Dominika; Zając, Karolina
Artykuł wskazuje istotne elementy współpracy polskiego regionu zachodniopomorskiego z przygranicznymi regionami niemieckimi, a jego celem jest wskazanie potencjału, który tkwi w działaniach na rzecz współpracy transgranicznej. W artykule zaprezentowano podstawowe akty prawne regulujące współpracę transgraniczną, a także politykę Unii Europejskiej wobec regionów Meklemburgia- Pomorze Przednie i Brandenburgia oraz Rzeczpospolitą Polską (województwo zachodniopomorskie). Jednym z działań podjętych przez Unię Europejską, wobec wspomnianych regionów jest program Interreg IVa na lata 2007–2013. Przedmiotem referatu jest również wskazanie i charakterystyka działań, w ramach ww. programu, jakie miały miejsce na terenie Polski i Niemiec w 2011 roku. Ponadto autorki badają poziom wiedzy wśród mieszkańców zachodniopomorskiego dotyczący współpracy transgranicznej, jaka została podjęta we wspomnianym województwie. Do badania tego zagadnienia posłużyła anonimowa ankieta przeprowadzona wśród mieszkańców, wskazująca, że świadomość społeczeństwa jest bardzo niska i pozostawia wiele do życzenia. Ponadto autorki twierdzą, że programy unijne jednoczą oraz pozwalają wymieniać się doświadczeniami w różnych dziedzinach życia. Dzięki temu istnieje szansa, że zmniejszą się uprzedzenia do innych narodów oraz kultur.
Doradztwo rolnicze i samorząd rolniczy województwa łódzkiego w opinii producentów rolnych
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Borkowska, Małgorzata; Kruszyński, Michał
Celem artykułu jest poznanie opinii łódzkich producentów rolnych na temat funkcjonowania państwowego doradztwa rolniczego oraz ocena roli izb rolniczych działających na terenie woj. łódzkiego. Badania zostały przeprowadzone na grupie 300 rolników za pomocą metody wywiadu kierowanego przy użyciu kwestionariusza wywiadu w roku 2011. Z badań wynika, iż producenci rolni pozytywnie oceniają działalność RZD ŁODR co nie oznacza, że nie dostrzegają oni konieczności zmian w bardzo wielu aspektach działalności doradczej. Na podstawie badań dotyczących ośrodków doradztwa rolniczego można sformułować wniosek mówiący o zmieniającym się charakterze doradztwa rolniczego, w którym na znaczeniu traci poradnictwo w zakresie agrotechniki i zootechniki, a niezwykle popularne stają się aspekty związane z ułatwieniem pozyskiwania funduszy zewnętrznych, zwłaszcza oferowanych gospodarstwom przez mechanizmy WPR. Z kolei działalność Izb Rolniczych w opinii rolników jest mało efektywna, nie utożsamiają się oni z samorządem rolniczym (Izbami Rolniczymi) i dopuszczają możliwość zupełnej likwidacji Izb Rolniczych.
Wsparcie instytucjonalne działalności agroturystycznej. Przykład województwa świętokrzyskiego
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Kiniorska, Iwona; Pałka, Ewa; Wrońska-Kiczor, Janina
Agroturystyka jako forma wypoczynku na obszarach wiejskich rozwija się już od dłuższego czasu. Ma ona swój udział w wielofunkcyjnym rozwoju terenów wiejskich i w obecnym czasie jest ekonomicznym wsparciem rolnictwa. W Polsce proces jej rozwoju był uzależniony często od uwarunkowań zewnętrznych (jak pomoc z funduszy restrukturyzacyjnych).
Cohesion Policy of the European Union and Sustainable Development in the Context of Environmental Protection
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Przybojewska, Ilona
Considerations of environmental protection have to be taken into account when the cohesion policy is determined and realized just by virtue of a horizontal clause from article 11 of the Treaty on the Functioning of the European Union. Nevertheless, these considerations are also reflected directly within the framework of the cohesion policy of the European Union by use of financial instruments such as the European Regional Development Fund or the Cohesion Fund. Within the regional policy, introduced to diminish disproportions in regional development, the means are allocated for projects destined to contribute to raise the level of environmental protection as well as for initiatives such as trans-European networks which can rather contribute to the decrease of the aforementioned level. It is hard to overlook that globalization processes imply the emergence of new threats to natural environment. In this context there appears the question of mutual compatibility of the actions indicated. The answer can be given only after performing an analysis of relevant regulations and their real influence on the regional development as well as on the environment. The crucial conception here is the principle of sustainable development which should be examined to discover its actual meaning.

Przeglądaj

Przeglądanie Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy z. 29 (2012) według Data wydania