Młoda Muzeologia

URI dla tego Zbioruhttp://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/1843

Czasopismo „Młoda Muzeologia” powstało z myślą o młodych pasjonatach interesujących się szerokim wachlarzem zagadnień związanych z muzeologią oraz pokrewnymi jej dyscyplinami naukowymi. Tematyka artykułów publikowanych na łamach periodyku dotyczy w głównej mierze problematyki muzealniczej, a w szczególności działalności muzeów, zbiorów muzealniczych i ich digitalizacji, edukacji w muzeach oraz wystawiennictwa. Czasopismo ma za zadanie popularyzować i uwrażliwiać społeczeństwo na sprawy związane z dziedzictwem kulturowym. Toteż mile widziane są artykuły poruszające kwestię ochrony zabytków, które często powiązane są z działalnością muzeów. Do druku przyjmowane są dotychczas niepublikowane artykuły, oprócz nich Redakcja zamieszcza recenzje merytoryczne oraz informacje o książkach a także wydarzeniach muzealniczych bądź naukowych (wystawy, konferencje).

Przeglądaj

Aktualnie wyświetlane 1 - 20 z 28

Od redakcji
(Koło Naukowe Studentów Muzeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego; Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Gardeła, Leszek
„Cudze chwalicie, swego nie znacie”, czyli kilka słów o promowaniu rodzimych zabytków
(Koło Naukowe Studentów Muzeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego; Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Opielowska, Zuzanna
Miejscowość Wiśniowa w powiecie strzyżowskim kryje w sobie pałac z duszą. To tutaj wiele lat temu, przy pomocy rodziny Mycielskich prężnie rozwijała się kultura i sztuka. Dzisiaj, ta mało znana przystań pomiędzy Rzeszowem a Jasłem, stara się przypomnieć zwiedzającym wspaniałe lata, gdy po alejach parkowych spacerowali między innymi tak znamienici artyści jak Jan Cybis, czy Józef Mehoffer. Okoliczni mieszkańcy nie zapomnieli o dokonaniach Mycielskich, a pamięć o nich jest nadal pielęgnowana między innymi przez licznie organizowane koncerty, plenery malarskie i wystawy. Postarano się również o odrestaurowanie zabytkowego dworu wraz z budynkami folwarcznymi i zadbanie o przepiękny park. Miejscowość ta powoli odzyskuje swoją zapomnianą już popularność, a samo miejsce nabiera nowego, świeżego uroku.
Cysterna Bazylikowa w Stambule
(Koło Naukowe Studentów Muzeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego; Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Gorazd-Dziuban, Paulina
Niniejszy artykuł jest próbą zebrania i uporządkowania informacji dotyczących Cysterny Bazylikowej w oparciu o ostatnie publikacje w znacznym stopniu dostępne tylko w języku tureckim. Tekst przedstawia historię, legendy oraz współczesną formę zagospodarowania jedynego w swoim rodzaju parku archeologicznego. Konstrukcja cysterny przetrwała do czasów współczesnych praktycznie w niezmienionej postaci, dzięki czemu mamy możliwość podziwiania niezwykłego kunsztu antycznych inżynierów. Jednak to na podstawie źródeł pisanych jesteśmy w stanie prześledzić ogólne losy założenia oraz zmieniające się koncepcje jej wykorzystania.
„Wojny pamięci. Muzea Komunizmu w Europie” – wykład Prof. Walentyny Churchan
(Koło Naukowe Studentów Muzeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego; Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Murias, Paulina
Prof. Walentyna Churchan przedstawiła na wykładzie szereg muzeów, związanych z historią socjalizmu w Europie Środkowej i Wschodniej, zwracając szczególną uwagę na odmienny sposób prezentowania tej tematyki w poszczególnych instytucjach. Przyjęła krytyczne stanowisko, zwłaszcza wobec propagowania postsowieckich „ideałów” a także komercjalizacji i „disneylandyzacji” tego typu muzeów, podkreślając ich rolę w kształtowaniu pamięci społecznej.
Wyjazd Koła Naukowego Studentów Muzeologii do Łodzi
(Koło Naukowe Studentów Muzeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego; Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Cynar, Paulina
W dniach 22-23 kwietnia 2015 r. Koło Studentów Muzeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego wybrało się do Łodzi celem zobaczenia tamtejszych muzeów. Pierwszego dnia wyjazdu zwiedzono Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne, Kościół Zesłania Ducha Świętego, Bazylikę św. Stanisława Kostki, Muzeum Sztuki Współczesnej i Muzeum Tradycji Niepodległościowych. Następnego dnia obejrzano dawny kompleks fabryczny Izraela Piotrowskiego, dziś znany jako Manufaktura i mieszczące się tam Muzeum Fabryki.
Poszukiwany właściciel ręki. Dzieje prawicy świętego Stefana
(Koło Naukowe Studentów Muzeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego; Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Haracz, Katarzyna; Szczurek, Marek
Niniejszy artykuł skupia się na przedstawieniu burzliwych dziejów domniemanej prawicy Świętego Stefana I króla Węgier, jak również opisuje badania jakim został poddany ten zabytek. Pierwsza część artykułu dotyczy historii niezwykłych podróży, jakie na przestrzeni wieków owa ręka odbyła. W tej części, autorzy starają się pokazać znaczenie tego zabytku tak dla Węgrów, jak i dla innych narodów europejskich oraz podejmują próbę wyjaśnienia jak i czy kiedykolwiek rzeczywiście doszło do oddzielenia ramienia od dłoni. Druga część artykułu traktuje o badaniach naukowych, których przedmiotem była ta relikwia. Część ta charakteryzuje zarówno sam przebieg badań, jak i trudności związane z ich przeprowadzeniem. W trakcie trzech prób zbadania zabytku, nie dowiedzieliśmy się o nim zbyt wiele. Nadal nie znamy datowania dłoni. Fakt, że jest to relikwia katolicka bardzo utrudnia dalsze badania. Zabytek ten wciąż pozostaje bardzo tajemniczy.
Ruiny zamków jako przykład obiektów muzealnych na „wolnym powietrzu”. Wstęp do problematyki i historia zainteresowań do 1914 roku
(Koło Naukowe Studentów Muzeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego; Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Kocańda, Paweł
Celem niniejszego artykułu jest przybliżenie problematyki ruin zamków jako obiektów muzealnych „in situ” będących jednocześnie przykładami placówek na tzw. „wolnym powietrzu”. Ruiny zamków stanowią nieodłączny element polskiego krajobrazu kulturowego. Pojawienie się średniowiecznego budownictwa obronnego wiązać można z przemianami społeczno-ekonomicznymi, które zaszły w obrębie wczesnośredniowiecznych grodów na przełomie XII i XIII wieku. Zainteresowanie ruinami zamków wynikało z dwóch powodów. Pierwszym były pobudki patriotyczne, jakie pojawiły się w Polsce po utracie niepodległości w XVIII wieku. Majestatyczne ruiny traktowano wówczas jako dawny symbol potęgi państwa polskiego, którego władcy niegdyś wznosili tak wielkie budowle. W rozwijaniu patriotyzmu sprzyjali ówcześnie wielcy malarze i rysownicy, wśród których wymienić należy Napoleona Ordę, Bogusza Stęczyńskiego czy Zygmunta Vogla. Poprzez rysowanie ruin i rozpowszechnianie swoich dzieł szerokiej publiczności przyczyniali się do podniesienia na duchu zniewolonego narodu. Obecnie ich dzieła stanowią nieocenione źródło wiedzy dla historyków sztuki i architektury oraz archeologów. Drugi powód zainteresowania wynikał z rozwoju nauki pod koniec XVIII wieku, a szczególnie w następnym stuleciu. Zwrócono wówczas uwagę na fatalny stan zachowania niektórych ruin i podjęto próbę ich ochrony oraz inwentaryzacji. Procesy te przebiegały różnie, w zależności od zaboru. Na szczególną uwagę zasługują działania Kazimierza Stronczyńskiego i jego wielka inwentaryzacja zabytków w Królestwie Polskim. Rozwój archeologii wpłynął także na przyrost badań archeologicznych i architektonicznych, które rzuciły nowe światło na historię wielu zamków. Na ten okres przypada działalność Łuszczkiewicza i Sokołowskiego, którzy prowadzili pierwsze profesjonalne badania na zamku wawelskim i Ostrowie Lednickim.
Działalność kolekcjonerska Maksymiliana Goldsteina i jej znaczenie w ochronie zabytków sztuki żydowskiej
(Koło Naukowe Studentów Muzeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego; Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Dudek, Katarzyna
W środowisku lwowskich kolekcjonerów żydowskich na pierwszy plan wysunął się Maksymilian Goldstein. W jego kolekcji znalazły się bogate i rzadkie zbiory, o których możemy dowiedzieć się z publikacji wydanej w 1935 r. przez M. Goldsteina i K. Dresdnera „Kultura i sztuka ludu żydowskiego na ziemiach polskich”. Książ-ka ta stanowiła i stanowi nadal prawdziwe kompendium wiedzy odnośnie judaików w Polsce. Do najważniej-szych inicjatyw Goldsteina należą jednak jego starania o utworzenie Muzeum Żydowskiego we Lwowie. Jako pierwszy podejmował działania mające na celu powołanie jednostki muzealnej przy gminie żydowskiej. Po 24 latach jego dążenia doszły do skutku, niestety jednak wówczas odgrywał on już mało znaczącą rolę w jego tworzeniu.
Koło Naukowe Studentów Muzeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego i jego trudne Początki. Sprawozdanie z działalności Koła Naukowego za rok 2014/2015
(Koło Naukowe Studentów Muzeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego; Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Kocańda, Paweł
Obrządek pogrzebowy w grupie górnośląsko-małopolskiej kultury łużyckiej jako materialny obraz kultury duchowej i przemian społecznych
(Koło Naukowe Studentów Muzeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Kowalczyk-Matys, Paulina
Cmentarzyska są niemal jedyną materialną pozostałością po wierzeniach i obyczajowości związanej ze strefą sacrum, jaką niewątpliwie jest śmierć. Grupa górnośląsko-małopolska kultury łużyckiej, rozwijająca się na terenach Górnego Śląska i Małopolski od III OEB, jest szczególną pod względem obrządku pogrzebowego. Reprezentuje szerokie spektrum zwyczajów pogrzebowych, które zmieniały się w czasie i różniły w poszczególnych regionach. Zostaną przedstawione sposoby wyposażania grobów – od pochówków z naszej perspektywy ubogich po bardzo bogato wyposażone w garnitury ozdób brązowych, żelaznych, ceramikę (przykładowo cmentarzyska w Świbiu, pow. Gliwice, Opatowie, pow. Kłobuck) , ich konstrukcje (między innymi groby z konstrukcjami kamiennymi). Równie zróżnicowane są sposoby traktowania ciała zmarłego. W początkach funkcjonowania grupy dominowało ciałopalenie, jednak na przełomie późnej epoki brązu i wczesnej epoki żelaza pojawił się birytualny obrządek pogrzebowy. Ponadto prowadzone w ostatnich latach szerokopłaszczyznowe badania pozwoliły nie tylko na rozpoznanie nowych stanowisk sepulkralnych, ale także lepiej ocenić lokalizację cmentarzysk względem stanowisk osadowych i relacje między nimi.
Przedmioty w terenie, czyli etnograficzna refleksja archeologa. O biografiach pamiątek rodzinnych
(Koło Naukowe Studentów Muzeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Raczyńska-Kruk, Marta
Tekst stanowi propozycję etnograficznej interpretacji pamiątek rodzinnych na podstawie materiału terenowego, który zgromadzony został w trakcie badań poświęconych domowym poddaszom prowadzonych w latach 2012–2014 w Gąsawie na Pałukach. Punktem wyjścia dla rozważań jest próba spojrzenia na przedmiot jako tekst, zbiór zapisanych w jego materii komunikatów, gdyż cechuje się on mocą „sprawczą” (ang. agency), zdolny jest wywierać wpływ na kształt narracji swych właścicieli, jak również wytyczać przed interpretującym określone drogi etnograficznego opisu. Autorka, archeolog i etnograf równocześnie, decyduje się postawić kilka przywołanych przez rozmówców pamiątek – rzeczy posiadających znaczenie biograficzne, często przekazywanych z pokolenia na pokolenie i zdolnych uosabiać konkretne postacie – w roli podmiotów badań oraz samodzielnych narratorów opowieści o przeszłości. W myśl postmodernistycznego „zwrotu ku rzeczom”, przy pomocy hermeneutycznych narzędzi interpretacji oraz archeologicznej metafory „warstw czasu”, usiłuje wydobyć pewne zdeponowane w nich treści dotyczące przeszłości ludzi oraz miejsc, z którymi są powiązane. Powstające w ten sposób „biografie przedmiotów” tworzą zbiór historii w pewnym sensie „konkurencyjnych” względem opowieści swych właścicieli, lecz będących równoprawnym źródłem wiedzy etnograficznej oraz unikatowym zwierciadłem czasu minionego.
Z archeologią na ty!, czyli o ochronie dziedzictwa kulturowego przez edukację
(Koło Naukowe Studentów Muzeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Olbrot, Jadwiga; Zając, Barbara; Wacławik, Maciej
Od roku 2013 studenci i doktoranci Instytutu Archeologii UJ prowadzą projekt Z archeologią na ty!, którego celem jest popularyzacja wśród dzieci i młodzieży dyscypliny, jaką jest archeologia. Zauważalnym problemem wśród społeczeństwa jest niska świadomość dotycząca ochrony dziedzictwa kulturowego. Zadaniem projektu jest przybliżenie nie tylko tejże tematyki, lecz również warsztatu i pracy archeologa, a także innych związanych z tym aspektów. Zajęcia składają się z dwóch aktywizujących słuchaczy części, przede wszystkim z prezentacji omawiającej metodykę pracy archeologa z podkreśleniem interdyscyplinarnego charakteru badań oraz pokazującej eksplorowane przez krakowskich archeologów stanowiska w Polsce i na świecie. Kolejna część ma charakter warsztatowy i skupia się na pracy z zabytkiem i podstawach dokumentacji opisowej. Poruszane są również zagadnienia dotyczące aspektów prawnych, a także pokazujące konkretne epoki w dziejach z perspektywy archeologa. Dotychczas zajęcia przeprowadzono w ponad 20 szkołach na terenie Polski. Pokazały one, że istnieje spore zainteresowanie prezentowaną tematyką wśród dzieci i młodzieży. Kształtowanie od najwcześniejszych lat świadomości społecznej dotyczącej zagadnień historii i kultury jest jednym z ważniejszych elementów procesu wychowawczego mającego na celu ochronę dziedzictwa.
Współczesne problemy w zarządzaniu i ochronie dziedzictwa kulturowego Indian Ameryki Północnej na przykładzie Południowego Zachodu Stanów Zjednoczonych
(Koło Naukowe Studentów Muzeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Słupianek, Anna
Sposób zarządzania i ochrony dziedzictwa kulturowego Indian Ameryki Północnej jest jednym z najbardziej kontrowersyjnych tematów będącym nie raz w historii badań nad kulturami prekolumbijskimi głównym powodem konfliktów pomiędzy naukowcami a współczesnymi społecznościami indiańskimi. Mówiąc o dziedzictwie kulturowym Indian, należy pamiętać, że nie są to wyłącznie naczynia ceramiczne, narzędzia krzemienne, pozostałości architektury czy przedmioty wykonane z materiałów organicznych. Należy do niego również tzw. kultura duchowa, do której możemy zaliczyć obrzędy i rytuały po dziś dzień odprawiane przez współczesne społeczności indiańskie, jak również przedmioty o przeznaczeniu ceremonialnym oraz pochówki przodków współczesnych Indian, nad którymi badania są jednym z najbardziej drażliwych tematów zarówno w świecie nauki, jak i przede wszystkim dla samych Indian. Konflikty pomiędzy badaczami i Indianami oraz różnice zdań najczęściej wynikały z powodu odmiennego postrzegania wymienianego wcześniej dziedzictwa przez obie z tych grup. Obie z nich dążyły do ochrony owego dziedzictwa, ale obie na swój indywidualny sposób, często niezrozumiały dla tej drugiej strony sporu. Pierwszymi próbami załagodzenia konfliktów było uchwalanie ustaw ściśle określających, czym jest dziedzictwo kulturowe, jak należy je chronić i jak zapobiegać jego zniszczeniu. Szybko okazało się jednak, że pomimo iż uchwalane ustawy dają bardzo ważną podstawę prawną do ochrony zabytków, należy podjąć realne działania, które zapoczątkują dialog pomiędzy światem nauki i światem indiańskiej tradycji. Artykuł ten ma na celu przedstawienie głównych problemów związanych z ochroną i zarządzaniem dziedzictwem kulturowym Indian Ameryki Północnej oraz prześledzenie historii rozwoju relacji badaczy ze społecznościami indiańskimi aż do czasów współczesnych.
O poszukiwaniu tradycji: Wyspy Brytyjskie i spuścizna celtycka
(Koło Naukowe Studentów Muzeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Opielowska-Nowak, Zuzanna
Wyspy Brytyjskie są miejscem, gdzie do dnia dzisiejszego można zauważyć żywe zainteresowanie rodzimą kulturą. Pielęgnuje się słynne zabytki, gotyckie katedry, kładzie nacisk na kultywowanie pamięci o pieśniach ludowych, tańcu. Mnóstwo elementów z życia codziennego skłania się ku tradycji, lecz jaka jest jej prawdziwa geneza? Powołując się na kilka przykładów, takich jak: postać i funkcja druida, wizerunek Celta, strój narodowy Szkotów czy Walijczyków oraz interpretacje celtyckich pozostałości materialnych przez Irlandczyków, możliwe jest wyciągnięcie wniosków, które z wymienionych tradycji są rzeczywistą próbą kontynuowania rodzimego obyczaju, a jakie z nich zostały wytworzone na potrzeby współczesnego człowieka, szczególnie w dobie romantyzmu, gdy kształtowała się świadomość narodowa. Bazując na dokonaniach Erica Hobsbawma, autorka spróbuje znaleźć odpowiedź na powyższe pytania. Współcześnie bardzo często obraz tradycji podawany nam w kulturze nie pokrywa się z wiedzą archeologiczną i historyczną. Zjawisko tworzenia się nowej obyczajowości jest powszechnie znane już od bardzo dawna, jednakże często nie mamy o nim świadomości. Wynalezionymi tradycjami stały się symbole narodowe i rytuały prezentowane jako dawne. Wyraźnym wskaźnikiem jest duża inspiracja ówczesnych odkrywaniem zamierzchłej przeszłości Celtów i druidów, która niejednokrotnie stawała się bodźcem popychającym ludność do przemian. Metamorfozy następowały najczęściej w czasach kryzysu, kiedy naród w określonym zakresie tracił odrębność, bądź zapatrywał się w kierunku swoich sąsiadów, przejmując ich zwyczaje. To doprowadziło do tego, że zaczęto zastanawiać się nad swoją przynależnością. Niejednokrotnie tworzono historię opartą na współczesnych fałszerstwach bądź domysłach.
Pronoetes w majątkach Apionów w perspektywie prawnej i społecznej
(Koło Naukowe Studentów Muzeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Marek, Rafał
Umowy dotyczące zarządu majątkami ziemskimi Apionów wskazują, że głównym zadaniem administratorów tego rodzaju dóbr było zapewnienie optymalnej gospodarki finansowej w oparciu o rejestry i pokwitowania przez nich wydawane. Posługiwano się standardowymi formularzami redagowanymi przede wszystkim z myślą o interesach właściciela ziemi. Umowy zawierają klauzule wskazujące na dążenie pracodawcy do maksymalnego zabezpieczenia się przed stratami powstałymi wskutek złego zarządu (poręczenia, zastaw, hipoteka generalna). Taka praktyka jest o tyle uzasadniona, że rolnictwo było głównym działem gospodarki, a arystokracja dążyła do szybkiego zwrotu swych kapitałochłonnych inwestycji w uprawę ziemi (irygacje, winnice).
„Nie ma historii bez dat” – możliwości modelowania bayesowskiego
(Koło Naukowe Studentów Muzeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Kozicka, Magdalena
O swoistej rewolucji, jaką dla archeologii było wprowadzenie metody radiowęglowej, napisano już wiele. Za wydarzenie podobnej wagi uznaje się wprowadzenie kalibracji wyników datowań, a następnie ich analizy statystycznej. Teoria prawdopodobieństwa Bayesa umożliwia archeologom precyzowanie wieku zabytków i układów nawarstwień, a co za tym idzie, dynamizowanie opisu zdarzeń i korelowanie ich między sobą. Jednak samo wyliczenie w kolejności faktów zarejestrowanych na stanowisku nie wykorzystuje potencjału modelowania statystycznego datowań radiowęglowych, podobnie jak fenomenologiczna narracja nie oddaje prawdopodobnego tempa zdarzeń. Jednak mogą się one wzajemnie uzupełniać, pozwalając na śledzenie złożonych relacji kulturowych. Opracowania neolitycznego nasypu w Fussell’s Lodge stanowią tego dobry przykład.
Czy potrzebne są nowe formy ochrony zabytków? Wybrane uwagi w kontekście utworzenia Listy Skarbów Dziedzictwa
(Koło Naukowe Studentów Muzeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Lizak, Agata
Analizując zmiany polskiego prawa na przestrzeni lat, można zauważyć tendencję do ustanawiania coraz to nowszych form ochrony zabytków. Potwierdzeniem tej tezy jest niedawne utworzenie Listy Skarbów Dziedzictwa, która w założeniu zapewnić ma objęcie najcenniejszych zabytków ruchomych szczególną ochroną. Celem referatu jest ukazanie samej istoty Listy Skarbów Dziedzictwa poprzez porównanie jej z innymi instrumentami prawnymi służącymi ochronie dziedzictwa. Rozważaniom poddano także znaczenie, jakie wpis na Listę mógłby mieć dla dóbr kultury będących potencjalnymi „kandydatami” do takowego wpisu. Zwrócono uwagę na rolę tej nowej formy w zakresie poszerzania świadomości społeczeństwa dotyczącej zabytków i konieczności ich ochrony. W dużym stopniu referat skupia się także na prawnych aspektach utworzenia Listy Skarbów Dziedzictwa, w tym na budzącym najwięcej kontrowersji pod kątem zgodności z Konstytucją RP aspekcie silnej ingerencji w prawo własności prywatnej (spór w tym temacie zakończony został ostatecznie rozstrzygnięciem Trybunału Konstytucyjnego). Podjęto się także próby odpowiedzi na pytanie, czy możliwe jest, że kwestia Listy Skarbów Dziedzictwa stanie się przyczynkiem do dyskusji o ewentualnych innych nowych formach ochrony określonych kategorii zabytków.
Rewitalizacja przestrzeni miejskiej Rynku w Krasnymstawie – wyniki badań archeologicznych przeprowadzonych w latach 2007–2008
(Koło Naukowe Studentów Muzeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Kiszczak, Jacek
Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej pozwoliło pozyskać środki finansowe na rewitalizację zabytkowej przestrzeni miejskiej Rynku w Krasnymstawie. Badania archeologiczne przeprowadzono w latach 2007–2008. W trakcie badań odsłonięte zostały relikty nowożytnego ratusza wraz z piwnicami, który powstał po 1575 r. i funkcjonował do początków XIX w. Nie został zidentyfikowany budynek, który mógł pełnić funkcję ratusza przed 1575 r. Nie wystąpiła ilościowo i jakościowo rozwinięta stratygrafia. Ze względu na rosnące drzewa nie udało się przebadać całości Rynku, co w konsekwencji rzutuje na niedostateczny stan rozpoznania ratusza i placu rynkowego.
Zwrot ku rzeczom – zwrot w muzeach?
(Koło Naukowe Studentów Muzeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Stobiecka, Monika
Tekst ma na celu zaprezentowanie horyzontu teoretycznego – zwrotu ku rzeczom w odniesieniu do wystaw archeologicznych. Refleksja nad przydatnością perspektywy zwróconej ku rzeczom rozpoczyna się od krótkiego scharakteryzowania nurtu reprezentowanego przede wszystkim przez B. Olsena, M. Shanksa, J. Thomasa, T. Webmoora i Ch. Witmore’a na gruncie archeologii, a także zwięzłego wprowadzenia do studiów nad materialnością w muzeach. W dalszej części tekst stanowi opis wiodących trendów ekspozycyjnych w muzeach archeologicznych i prezentuje związaną z nimi problematykę na podstawie podziału na wystawy artystyczne i kontekstualne, który zaproponował P. Vergo. Wiodące schematy ekspozycyjne zwracają uwagę na bardzo wąskie rozumienie zabytków archeologicznych, które zgodnie z postulatami badaczy zwróconych ku rzeczom winny być widziane jako narzędzia z przeszłości, używane, funkcjonalne, o określonych właściwościach, wartościach i indywidualnej historii. Głęboka koncentracja na materialności obiektu ma ujawniać możliwości tworzyw, z których został stworzony, technikę, opracowanie, wkład pracy w produkcję przedmiotu. Ten rodzaj perspektywy zbliża do zabytku archeologicznego, pozwala na wykroczenie poza zwykłą muzealną etykietkę, rzadko zrozumiałą dla zwiedzającego niespecjalisty. Czy zatem aplikuje się zwrot ku rzeczom w muzeach archeologicznych? Na jakich zasadach koncentracja na materialnym aspekcie obiektów wprowadzana jest do muzeów? I przede wszystkim – co to oznacza dla zwiedzającego? Niniejszy tekst ma na celu refleksję nad wpływem popularnego trendu humanistycznego na konstruowanie w muzeum relacji widz – eksponat.
Skóra w służbie człowiekowi – skórzane dodatki do stroju w średniowieczu
(Koło Naukowe Studentów Muzeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Kubicka, Anna; Amrozińska, Patrycja
Zagadnienia związane z rozmaitym rzemiosłem średniowiecznym, a w szczególności z interesującym nas skórnictwem, podejmowane są w badaniach wielu specjalistów, w tym również archeologów. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie wszelkich zjawisk dotyczących wytwórczości skórniczej ze szczególnym uwzględnieniem wyrobów identyfikowanych jako dodatki do strojów oraz elementy zdobnicze. Wszystkie znaleziska, o których będziemy mówić, datowane są na okres średniowiecza i zostały pozyskane podczas prac archeologicznych prowadzonych na stanowiskach znajdujących się na terenie ziem polskich. Rozważania rozpocznie krótki zarys problematyki rzemiosła skórniczego – skala wytwórczości, sposoby pozyskiwania surowca i jego przygotowania do produkcji konkretnych wyrobów. Skupimy się przede wszystkim na skórzanych dodatkach do strojów – pasach, pochewkach, obuwiu, rękawiczkach, torbach i sakiewkach, analizując ich technikę wykonania, zdobienia oraz sposób wykorzystywania przez ówczesnych ludzi. Wyroby takie łączą ze sobą walory użytkowe z estetycznymi, zatem pozwoli to na prześledzenie zarówno kwestii utylitarnych, jak również gustów i panującej mody. Przedstawione zostaną poszczególne zabytki dokumentowane na różnych stanowiskach – osadniczych, cmentarzyskach czy choćby pochodzące z tzw. znalezisk luźnych. Istotna problematyka wystąpienia to omówienie stanu badań, a także możliwości oraz trudności wiążących się z badaniem zagadnień związanych z wytwórczością przedmiotów ze skór. Przeanalizowana zostanie ilość wyrobów skórzanych odkrywanych na stanowiskach średniowiecznych oraz ich sposób zachowywania się w warstwach archeologicznych. Dodatkowo rozważania skupią się na samym rzemiośle skórniczym – jego skali, stopniu rozwoju i innowacyjności. Ponadto ważna będzie refleksja dotycząca właścicieli omawianych przedmiotów – ich statusu społecznego, płci czy wieku.

Przeglądaj

Przeglądanie Młoda Muzeologia według Data wydania