Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy z. 16 (2010)
URI dla tej Kolekcjihttp://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/8047
Przeglądaj
Przeglądanie Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy z. 16 (2010) według Data wydania
Aktualnie wyświetlane 1 - 20 z 39
- Wyniki na stronie
- Opcje sortowania
Pozycja Ryzyko nieosiągnięcia średniej stopy zwrotu z kapitału w aspekcie zróżnicowanych poziomów ryzyka(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2010) Kurek, BartoszInwestowanie kapitału w jednostki gospodarcze notowane na giełdach papierów wartościowych wymaga podejmowania decyzji między innymi w oparciu o dane pochodzące z systemu dwuwymiarowej rachunkowości podwójnej i sprawozdawczości finansowej. W referacie podjęto próbę analizy relacji mniejszości-większości pomiędzy parami wariancjami stóp przyrostu kapitału w okresach dziesięcioletnich dla spółek tworzących indeksy S&P’s 600, S&P’s 400, S&P’s 500. Poszczególne hipotezy statystyczne weryfikowano przy użyciu testu Fishera-Snedecora na poziomie istotności alfa 0,01. Sprawozdania finansowe spółek z lat 1988–2007 zaczerpnięto z bazy danych COMPUSTAT.Pozycja Kobiety na rynku pracy a elastyczne formy zatrudnienia(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2010) Rękas, MagdalenaStarzenie się społeczeństwa oraz niski lub ujemny przyrost naturalny otwiera drogę dla wielu niekorzystnych zjawisk społecznych, ekonomicznych, politycznych i obyczajowych. Wobec takich zmian konieczne są zmiany na rynku pracy dla kobiet, tak aby w obliczu wyboru „kariera czy rodzina” możliwe było połączenie obu celów. Celem artykułu jest próba wskazania czynników pobudzających wykorzystanie elastycznych form zatrudnienia jako formy zwiększania wskaźnika zatrudnienia kobiet w Polce. Dla zrealizowania założonego celu przeprowadzono syntetyczną ocenę sytuacji kobiet na rynku pracy w Polsce, następnie zaprezentowano wyniki badań pracodawców i pracowników, a w końcowej części artykułu podjęto próbę wskazania uwarunkowań rozwoju elastycznych form zatrudnienia wśród kobiet.Pozycja Spowolnienie wykorzystania zasobów naturalnych wyzwaniem współczesnej gospodarki(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2010) Łuszczyk, MarcinAktualny stan środowiska pozwala stwierdzić, że stopień wykorzystania zasobów naturalnych niebezpiecznie przekracza zdolności Ziemi do wytworzenia zasobów i asymilacji odpadów. Dlatego nadmierna eksploatacja zasobów naturalnych spowoduje w konsekwencji poważne w skutkach zahamowanie rozwoju społeczno-gospodarczego świata. Jedynie modernizacja gospodarki w kierunku ograniczenia globalnego zużycia surowców naturalnych pozwoli na dalszy niezakłócony rozwój w długim okresie. Nie istnieje jednak jedna i możliwa do zastosowania w każdym przypadku metoda pozwalająca na zachowanie zasobów naturalnych. Dlatego, w zależności od sytuacji, należy rozważyć: - całkowitą rezygnację z wykorzystania zasobów nieodnawialnych, - doprowadzenie do powstania takich dóbr, których użytkowanie zrekompensuje brak zasobów nieodnawialnych, - wzrost efektywności wykorzystania zasobów nieodnawialnych w procesie produkcji, - wydłużenie cyklu życia oraz okresu użytkowania produktów, - zmianę polityki cenowej w odniesieniu do materiałów eksploatacyjnych, części zamiennych oraz usług serwisowych, - skuteczną gospodarkę odpadami. Ograniczenie zużycia surowców naturalnych przyniesie szereg korzyści: społecznych, ekonomicznych, gospodarczych, środowiskowych i politycznych. Można oczekiwać dalszych dodatnich efektów zewnętrznych, w tym poprawy sytuacji zdrowotnej i warunków życia społeczeństw oraz skuteczniejszego spełniania przez środowisko funkcji pozagospodarczych. Należy zatem spodziewać się, że niewątpliwe korzyści wynikające z osiągnięcia zrównoważonej gospodarki zasobami stosunkowo szybko przewyższą konieczne do poniesienia koszty jej modernizacji. Pozytywne efekty działań zależą jednak w dużej mierze od stopnia edukacji ekologicznej społeczeństw, podejmowanych działań proekologicznych oraz postawy instytucji publicznych.Pozycja Zróżnicowanie rozwoju ekonomicznego w krajach OECD na przełomie XX i XXI wieku(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2010) Jabłoński, ŁukaszCelem artykułu jest statystyczna analiza zróżnicowania poziomu rozwoju ekonomicznego między krajami OECD na przełomie XX i XXI wieku, a także zidentyfikowanie, w jakim stopniu kapitał ludzki odpowiada za zmianę względnego poziomu rozwoju ekonomicznego między nimi. W badaniu użyto metody taksonometryczne. Z badań wynika, że rola kapitału ludzkiego w (względnym) rozwoju badanych krajów zmniejszała się na rzecz zmian instytucjonalnych.Pozycja Polityka pieniężna a modernizacja gospodarki w warunkach transformacji systemu gospodarczo-politycznego(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2010) Młodkowski, PawełPrzechodzenie z gospodarki centralnie planowanej do gospodarki rynkowej oznacza istotne zmiany nie tylko dla sektora prywatnego, ale i dla instytucji odpowiedzialnych za formułowanie i prowadzenie polityki gospodarczej. O ile proces decentralizacji związany z reformą wprowadzającą powiaty i nowy podział na województwa zmienił rozkład obowiązków i zadań finansowanych daninami publicznymi, o tyle polityka pieniężna pozostała zcentralizowana. Każdy bank centralny dąży do osiągnięcia swych celów poprzez wpływanie na decyzje podmiotów świadczących usługi pośrednictwa finansowego oraz na decyzje o inwestycjach i oszczędnościach wszystkich podmiotów w gospodarce. Ze względu na to, że sektor finansowy podlegał dynamicznemu wzrostowi i rozwojowi, a zamożność społeczeństwa wzrastała, gruntownie zmieniały się warunki, w jakich bank centralny w Polsce prowadził swoją politykę. Artykuł stanowi przyczynek do dyskusji na temat zmian wynikających z modernizacji polskiej gospodarki i ich wpływu na skuteczność polityki pieniężnej.Pozycja Rola państwa w subsydiowaniu ochrony środowiska(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2010) Kożuch, MałgorzataPaństwo, realizując swoje zadania, coraz częściej bezpośrednio lub pośrednio ingeruje w rynek dóbr i usług środowiskowych. Powstaje jednak wątpliwość, czy pomoc państwa skierowana na przedsięwzięcia związane z ochroną środowiska, nie pozostaje w sprzeczności z zasadą „zanieczyszczający płaci”, a także z założeniami gospodarki rynkowej. Subsydia, występując w różnej postaci, wywierają wpływ zarówno na gospodarkę kraju, jak i sytuację finansową beneficjentów pomocy, a także na środowisko przyrodnicze. Wpływ ten nie zawsze bywa pozytywny.Pozycja Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w kontekście innowacyjności i modernizacji regionu(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2010) Puchalska, KatarzynaNiestety, w najbliższym okresie pomimo już widocznych w poszczególnych regionach działań modernizacyjnych nie powinno dojść do radykalnej zmiany kierunków napływu kapitału zagranicznego do Polski. Nadal będzie on płynął do regionów zmodernizowanych, innowacyjnych, bogatych, mających odpowiednie sieci komunikacyjne, czyli do takich, w których są lub w najbliższej przyszłości będą budowane autostrady, co zwiększy atrakcyjność poszczególnych regionów. W myśl rozważań teoretycznych nadal BIZ będą lokowane głównie w centrach rozwojowych. W związku z tym lokalizacja przyszłych inwestycji zagranicznych będzie mogła mieć miejsce (zwłaszcza w regionach peryferyjnych), gdy władze lokalne same podejmą działania modernizacyjne. Zgodnie z przedstawionymi w artykule tezami zagraniczne inwestycje bezpośrednie z jednej strony przyciągają zasoby siły roboczej (często wykwalifikowanej), rozwój technologiczny, ale z drugiej strony nie mogą być dokonane bez ciągłych zmian innowacyjnych, modernizacyjnych, które potencjalny inwestor zagraniczny dostrzegłby jako szansę na osiągnięcie korzyści, zysku.Pozycja Dywergencja rozwoju regionalnego Polski jako uwarunkowanie technologicznej modernizacji gospodarki(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2010) Bolonek, RyszardaRozwój regionalny w Polsce charakteryzuje się rozbieżnością dochodów, wartości produkcji sprzedanej, nakładów na środki trwałe. Dochody województw są silnie uwarunkowane wartością sprzedanej produkcji i rozwojem przemysłu. Z tego powodu technologiczna modernizacja produkcji jest konieczna ze względu na jej niski poziom zaawansowania technologicznego. Zatem konwergencja jest możliwa, wszakże pod warunkiem połączenia specjalizacji produkcji w województwie ze specjalizacją badawczo-rozwojową. Z tego powodu reforma instytucjonalna winna łączyć instytucje nowo organizowanego Narodowego Systemu Innowacyjnego w sposób sprzyjający współpracy przedsiębiorstw i jednostek naukowych.Pozycja Współczesne problemy demograficzne w aspekcie społeczno-gospodarczym(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2010) Kubiak, MichałWiększość państw wysoko rozwiniętych stoi obecnie wobec realnego kryzysu demograficznego związanego ze spadkiem liczby ludności. Niskie wskaźniki dzietności oraz wydłużanie się trwania życia przesądzają o szybkim tempie starzenia się społeczeństw, a proces ten z kolei niesie za sobą szereg wyzwań i problemów mnożąc jednocześnie dylematy w polityce społecznej i gospodarczej. Struktura wiekowa społeczeństwa może wywierać wpływ na rozwój gospodarczy państwa. W wyniku procesu starzenia zmieniają się relacje pomiędzy ludnością w wieku nieprodukcyjnym i produkcyjnym, wzrastają tzw. współczynniki obciążenia, co sprzyja zwiększaniu skali obciążenia finansów publicznych i generuje problemy w funkcjonowaniu systemów zabezpieczenia społecznego oraz opieki zdrowotnej. Poszczególne rządy coraz bardziej koncentrują się na pozyskiwaniu dodatkowych środków umożliwiających prowadzenie polityki społecznej, starając się jednocześnie mieć na uwadze konieczność i wymogi funkcjonowania w warunkach wzrostu globalnej konkurencyjności. Coraz częściej zatem rozwiązania koncentrują się wokół dostępu społeczeństwa do kształcenia ustawicznego oraz podnoszenia wieku emerytalnego i wzrostu zatrudnienia także osób starszych.Pozycja Problem niepełnosprawności w krajach UE. Analiza porównawcza(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2010) Ulman, PawełNiepełnosprawność jest problemem społecznym. Świadczy o tym chociażby to, że w Polsce ok. 10% osób uznaje się za niepełnosprawne prawnie (mające orzeczenie o niepełnosprawności), natomiast ok. 25% polskich gospodarstw domowych styka się bezpośrednio z problemem niepełnej sprawności przynajmniej jednego ze swoich członków. Celem pracy jest porównanie państw Unii Europejskiej ze względu na problem niepełnosprawności. Analiza statystyczna wskazała na zróżnicowanie badanych państw w omawianym zakresie. Należy jednak mieć na uwadze trudności związane z niepełną porównywalnością danych statystycznych między państwami. Wynikają one przede wszystkim z braku jednolitej definicji niepełnosprawności w Unii Europejskiej oraz z różnorodności kulturowej państw członkowskich, co powoduje różne rozumienie tego samego pytania identyfikującego niepełnosprawną osobę. W kontekście tej analizy zasadne wydaje się podjęcie prac przez UE nad definicją niepełnosprawności oraz nad spójnym systemem statystyki w tym zakresie.Pozycja Modernizacja gospodarki a polityka fiskalna(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2010) Żyżyński, JerzyJednym z celów polityki regionalnej Unii Europejskiej jest zwiększanie konkurencyjności regionów, krajów i w konsekwencji całej Unii w globalizującym się świecie. Cel ten ma być realizowany przez stwarzanie warunków dla rozwoju innowacyjności poszczególnych gospodarek. Autor przytacza rozważania P. Krugmana nad czynnikami kształtującymi siłę gospodarki i nad różnicą w rozumieniu pojęcia konkurencyjności w stosunku do biznesu i całej gospodarki. Przedstawiając wyniki badań nad filarami konkurencyjności analizuje politykę fiskalną w Polsce na tle rozwiązań przyjmowanych w innych krajach ze względu na wspieranie innowacyjności gospodarek. Poszukuje odpowiedzi na pytanie, na ile polityka specjalnych stref ekonomicznych, w tym tak zwanych parków technologicznych prowadzić może do realizacji tego celu.Pozycja Integralność triady „kapitał – praca – pieniądz” warunkiem spójności społeczno-ekonomicznej(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2010) Dobija, MieczysławTeoria kapitału określa kapitał jako zdolność do wykonywania pracy. Zatem praca jest uwarunkowana wartością kapitału ludzkiego, który zgromadził pracownik. Praca z kolei jest transferem kapitału pracownika do produktów pracy. W tym procesie ważna jest produktywność pracy, czyli moc, z jaką działa pracownik. Z tych przesłanek wynikają prawidłowe metody pomiaru kosztów pracy. Spostrzeżenie, że w wyniku pracy powstają dwie kategorie: produkty i należności z tytułu pracy pozwalają określić naturę pieniędzy jako element triady „kapitał – praca – pieniądze”. Stwarza to perspektywy korzystnej reorganizacji gospodarki towarowo-pieniężnej.Pozycja Kultura organizacyjna uczelni jako wyzwanie dla polityki spójności w procesie modernizacji społeczeństwa(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2010) Kowalewski, TadeuszAutor artykułu stara się ukazać znaczenie kultury organizacyjnej uczelni w procesie modernizacji społeczeństwa. Istotnym elementem modernizacji społeczeństwa jest polityka spójności. Wybrane założenia tej polityki są analizowane w całym artykule. W celu właściwego zrozumienia procesu modernizacji autor analizuje przyczyny tego procesu. Wychodzi z założenia, że kryzys społeczeństwa industrialnego przyczynił się do modernizacji społeczeństwa. Z kryzysem społeczeństwa industrialnego wiąże się kryzys społeczeństwa pracy, który określa kierunki przebiegu procesu modernizacji. Autor ukazuje szeroki kontekst uwarunkowań tych zjawisk. W artykule zostały zarysowane różne podejścia do nowoczesnego społeczeństwa, aby na ich tle ukazać potrzebę spójności społecznej. Autor podejmuje się zbudowania paradygmatu kultury organizacyjnej uczelni. Ten paradygmat służyć może głębszej analizie w tej mierze i może stać się przyczynkiem do badań empirycznych w przyszłości.Pozycja Innowacyjność w roli fundamentalnego czynnika modernizacji przedsiębiorstwa(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2010) Bal-Woźniak, TeresaW artykule dowodzi się, że związki między modernizacją a innowacyjnością są tak bliskie, że program nakierowany na rozwój polskiej gospodarki w oparciu o innowacyjne przedsiębiorstwa, mógłby być traktowany jak program ich modernizacji. Na tle priorytetów Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka autorka wskazuje na szanse upowszechnienia zachowań innowacyjnych w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw.Pozycja Problemy modernizacji gospodarki Polski w dobie globalizacji, rozwoju BIZ i handlu zagranicznego(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2010) Siuta-Tokarska, BarbaraW publikacji przedstawiono zarys problematyki modernizacji gospodarki Polski w warunkach globalizacji, rozwoju BIZ i handlu zagranicznego. Wskazano na istniejące problemy, a także zagrożenia z nich wynikające.Pozycja Dokąd zmierza rodzina, czyli „Ekonomiczne i społeczne uwarunkowania transformacji rodziny” w ujęciu Waldemara Tyca(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2010) Woźniak, Michał GabrielArtykuł przedstawia krytyczną ocenę nowej – opracowanej przez W. Tyca, konceptualizacji teoretycznego modelu ewolucji rodziny zrywającą z redukowaniem jednostki ludzkiej do indywiduum maksymalizującego policzalne w kategoriach rynkowych korzyści własne. Uwzględnienie, obok ekonomicznych, również kulturowych uwarunkowań modeli rodziny pozwoliło jej autorowi na wyznaczenie ścieżki transformacji rodziny od modelu tradycyjnego do modelu rodziny ponowoczesnej. Zwracają uwagę zagrożenia dla rozwoju społeczno-gospodarczego wynikające z aktualnego stanu rodziny. Dla ich przezwyciężenia postuluje się potrzebę interdyscyplinarnych badań nad tymi zagrożeniami w celu wypracowania skutecznej polityki prorodzinnej i spójnego systemu instytucjonalnego, sprzyjającego akumulacji i modernizacji kapitału ludzkiego dla zintegrowanego rozwoju na poziomie rodziny i reprodukcji kapitału społecznego.Pozycja Procesy przeobrażeń modernizacyjnych w teoriach ekonomicznych – implikacje dla rozwoju społecznego(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2010) Leszczyńska, MałgorzataTeorie zacofania i modernizacji opierają się na krańcowo różnych podejściach metodycznych: te pierwsze koncentrują się na barierach, a drugie na czynnikach rozwoju. Współczesny sposób widzenia świata i sposób jego analizy kształtuje już jednak paradygmat modernizacji. Paradygmat ten charakteryzuje się perspektywą ewolucyjną, gdyż rozwój definiuje jako proces spokojnych oraz stopniowych zmian i przeobrażeń oraz stałego postępu w sensie społecznym, ekonomicznym, instytucjonalnym, politycznym, kulturowym. Wartościami nadrzędnymi tego paradygmatu są: pieniądz, pozycja społeczna, wiedza, wolność i demokracja. Analiza przybiera tu charakter etnocentryczny i ahistoryczny. Paradygmat modernizacyjny występuje w czterech odmianach: modernizacji ekonomicznej, społecznej, psychologicznej i politycznej. Społeczne wydanie teorii modernizacji stanowi koncepcja społeczeństwa tradycyjnego i nowoczesnego. Niezbędnym warunkiem postępu społeczno-ekonomicznego jest przekształcenie społeczeństwa tradycyjnego w nowoczesne, które jest twórcze, charakteryzuje się dużą potrzebą osiągnięć i pnie się po drabinie społecznej hierarchii. Współcześnie należy poszerzyć zasięg badań zainicjowany szkołą modernizacji, intensyfikując zwłaszcza studia interdyscyplinarne i analizę wzajemnych sprzężeń między czynnikami rozwoju.Pozycja Znaczenie innowacyjności sektora usług dla modernizacji polskich regionów(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2010) Cyrek, MagdalenaW opracowaniu przedstawiono syntetyczną ocenę innowacyjności przedsiębiorstw usługowych funkcjonujących w polskich regionach. Zaprezentowano ranking województw sporządzony według poziomu innowacyjności usług. Określono także związki pomiędzy innowacyjnością usług a poziomem PKB per capita w przestrzeni regionalnej. Zaobserwowane zależności pozwoliły wskazać na istotną rolę polityki wspierającej innowacyjność podmiotów sektora usług.Pozycja Trójsektorowa struktura zatrudnienia w polskiej gospodarce jako miernik rozwoju (wybrane aspekty)(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2010) Zajdel, MirosławW opracowaniu skoncentrowano się na wybranych aspektach struktury zatrudnienia (pracujących) w polskiej gospodarce w kontekście rozwoju ekonomicznego. Trójsektorowa struktura zatrudnienia jest jednym z podstawowych wskaźników poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego, a także dojrzałości systemu rynkowego. Porównanie trójsektorowej struktury pracujących w Polsce i piętnastu krajach „dawnej” UE wskazuje na określone różnice w tym obszarze. Dlatego też wydaje się niezbędne poznanie przeobrażeń tej struktury zatrudnienia (zwłaszcza w latach 90. XX w. i na początku obecnej dekady).Pozycja Институциональные изменения и модернизация экономики Украины(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2010) Ткач, АнатолийРассматриваются институциональные изменения как составная часть процесса социально-экономического развития, выражающаяся в развитии и изменении экономи- ческих институтов. Показано влияние изменения институтов на смену модели экономи- ческого развития, экономической стратегии и экономической политики, осуществляемой в рамках одной и той же экономической системы. Обосновывается, что вектор институ- циональных изменений лежит в плоскости основных социальных институтов: прав собствен- ности, роли государства, его законодательных установлений и норм, а модернизация экономики, в первую очередь, связана с институциональными изменениями, транзакционными издержками перестройки институциональной структуры и её экономическим эффектом.