Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy z. 48(4)/2016

URI dla tej Kolekcjihttp://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/2206

Przeglądaj

Aktualnie wyświetlane 1 - 20 z 31

Krytyka modeli statycznej równowagi – perspektywa postklasyczna
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Holko, Maciej
Odkąd teoria ekonomii stała się matematycznym opisem procesów społecznych, dysponujemy zasadniczo dwoma metodami badawczymi. Neoklasyczny (ortodoksyjny) paradygmat jest oparty na modelu wymiany i analizie marginalnej. Ponieważ zakres i głębokość spojrzenia jest w ten sposób ograniczona, niewiele więcej można zbadać niż warunki statycznej równowagi, wynikające z rzadkości i skali potrzeb. Modele te nie opisują jednak zachowań społecznych, lecz jednostkowe, ponieważ oparte są na indywidualizmie metodologicznym, tj. na modelu Robinsona Crusoe. Pojawienie się drugiej osoby powoduje, że kształt krzywej popytu się zmienia. Teoria doskonałej konkurencji także jest problematyczna, ponieważ popyt, z jakim styka się pojedyncza firma jest niespójny z malejącą funkcją popytu rynkowego. Strona podażowa tej teorii stwarza podobne problemy ze względu na brak realistycznego ujęcia procesów produkcji i podziału. Zatem społeczne treści ekonomii są tutaj niejasne. Paradygmat postklasyczny ma swe źródła w klasycznej, angielskiej ekonomii politycznej i składa się z marksowskiej, kaleckistowskiej, sraffiańskiej i postkeynesowskiej (robinsonowskiej i kaldoriańskiej) metody analizy. Gospodarka opisywana jest jako ruch okrężny produkcji i konsumpcji czy też jako ciągły proces reprodukcji. Znakiem rozpoznawczym jest teoria podziału, która jest niezbędna do wyjaśnienia teorii wartości i wzrostu. Podczas gdy neoklasyczne modele nie pozwalają znaleźć odpowiedzi na problemy ostatniego kryzysu/recesji, inspiracją dla działań politycznych była najwyraźniej teoria postkeynesowska, zgodnie z którą deficyt budżetowy (w połączeniu z odpowiednimi podatkami) oraz niskie stopy procentowe (również wtedy, gdy prowadzą do inflacji i spadku realnych odsetek) są skutecznymi narzędziami polityki makroekonomicznej.
Kwestie nierówności w systemie wsparcia bezpośredniego w krajach Unii Europejskiej w świetle nowego budżetu na lata 2014-2020
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Nowakowska-Grunt, Joanna; Kiełbasa, Barbara
W pracy przedstawiono kwestie roli i znaczenia płatności bezpośrednich w rolnictwie Unii Europejskiej w kontekście przygotowania wieloletnich ram finansowych na lata 2014–2020. Celem płatności bezpośrednich, wprowadzonych w 1992 roku, było wyrównywanie dochodów rolników, które były, i nadal są, niższe niż dochody ludności zatrudnionej w innych działach gospodarki narodowej. Wsparcie przeznaczone na płatności bezpośrednie rozdzielane jest na poszczególne państwa członkowskie z uwzględnieniem różnych modeli naliczania płatności. W przeliczeniu na 1 ha użytków rolnych największe dopłaty pozyskują rolnicy w Grecji, Belgii, Holandii i na Malcie, a najmniejsze na Łotwie, w Rumunii, Estonii i na Litwie. Jak pokazują wyniki wielu analiz, w rezultacie wsparcia bezpośredniego w wielu krajach zmniejszyło się zróżnicowanie między dochodami rolników a dochodami uzyskiwanymi w innych grupach zawodowych, ale jednocześnie następuje stały wzrost nierówności dochodowych między gospodarstwami rolnymi, a także między krajami. Jest to m.in. efekt różnych systemów naliczania dopłat bezpośrednich, tzw. modeli naliczania płatności. Pojawiają się liczne głosy krytyczne dotyczące głównie różnic w systemach naliczania płatności w krajach UE, które skutecznie blokują niwelowanie nierówności w poziomie rozwoju rolnictwa krajów UE. Konieczne są zmiany w systemie wsparcia bezpośredniego, których celem powinno być ujednolicenie systemu płatności bezpośrednich między krajami członkowskimi z uwzględnieniem nowych metod liczenia, uwzględniających np. PKB na jednego mieszkańca, średni dochód z gospodarstwa, wysokość pozyskiwanych do tej pory dopłat bezpośrednich, zamożność rolników, efektywności produkcji rolnej, a także uwarunkowania naturalne (klasę użytków rolnych, ukształtowanie terenu, klimat itd.).
Potencjalne zagrożenia z przyjęcia wspólnej waluty w Polsce w świetle doświadczeń Hiszpanii i wyników gospodarczych wybranych krajów strefy euro
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Mucha-Leszko, Bogumiła; Twarowska, Katarzyna
Przedmiotem artykułu jest analiza empiryczna mająca na celu weryfikację korzyści i zagrożeń rezygnacji z waluty narodowej na rzecz euro, a studium przypadku jest Hiszpania. Gospodarka tego kraju ze względu na potencjał, stadium rozwoju oraz cechy strukturalne, mimo swojej specyfiki może być porównywana z gospodarką Polski. Analiza czynników długookresowego wzrostu gospodarczego Hiszpanii i narastających nierównowag makroekonomicznych wydaje się być dla Polski przydatna w ocenie stanu gospodarki oraz możliwości jej rozwoju w warunkach unii walutowej. Ważną częścią analizy jest ocena wyników gospodarczych Polski w latach 2000–2014 na tle strefy euro, a także Niemiec, Finlandii, Grecji, Hiszpanii, Portugalii i Słowacji z wykorzystaniem jedenastu wskaźników makroekonomicznych. Ocena wyników gospodarczych została przeprowadzona z wyodrębnieniem dwóch okresów czasowych 2000–2007 i 2008–2014 w celu zbadania potencjału rozwojowego krajów strefy euro i Polski w warunkach stabilnej koniunktury gospodarczej i zdolności wychodzenia z kryzysu w latach 2008–2014. Celem artykułu jest ocena zagrożeń dla Polski po przystąpieniu do unii walutowej z punktu widzenia osiągniętej konwergencji gospodarczej i efektów procesów dostosowawczych oraz doświadczeń Hiszpanii. Autorki wychodzą z założenia, że poziom boomu kredytowego wyznacza granicę bezpieczeństwa między korzyściami i kosztami przystąpienia do unii walutowej, na co narażone są przede wszystkim kraje o niższej wydajności pracy i słabsze technologicznie. Konfrontując wyniki gospodarcze Polski z wybranymi krajami strefy euro Autorki poszukują odpowiedzi na trzy pytania: Czy Polska znajduje się już na takim etapie rozwoju, który zapewnia realizację korzyści z unii walutowej? W jakim stopniu dziesięć lat członkostwa w Unii Europejskiej wpłynęło na dostosowanie gospodarki do warunków funkcjonowania w jednolitym rynku wewnętrznym? Czy nie ma zagrożeń utrzymania równowagi makroekonomicznej?
Rozwój społeczno-gospodarczy polskich regionów
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Miłek, Dorota; Paluch, Paulina
Procesy rozwoju społeczno-gospodarczego wyznaczają wyraźne zróżnicowania przestrzenne i strukturalne. W artykule przeprowadzono analizę i ocenę poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego polskich regionów w 2009 i 2013 roku. Dla realizacji celu badań wykorzystano 38 cech diagnostycznych, które zostały usystematyzowane według następujących aspektów: demografia i rynek pracy, poziom rozwoju społecznego, poziom rozwoju gospodarczego oraz poziom rozwoju infrastruktury technicznej. Przy wykorzystaniu metody taksonomicznej Z. Hellwiga dokonano grupowania województw, rozróżniając regiony o najwyższym, wysokim, niskim i najniższym poziomie rozwoju. Powyższe podejście pozwoliło na zidentyfikowanie zmian w procesach rozwoju społeczno-gospodarczego polskich województw w analizowanych latach.
Jakość usług oferowanych przez sanatoria
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Wyszkowska, Zofia
Priorytetem działalności placówek służby zdrowia jest wysoka jakość świadczonych usług. Celem badania była ocena usług zdrowotnych świadczonych w sanatoriach, zatem w artykule przedstawiono cechy usług zdrowotnych, ideę świadczonych usług zdrowotnych w sanatoriach oraz wyniki badań dotyczące oceny jakości świadczonych usług w sanatoriach. Metodą badawczą był sondaż diagnostyczny przeprowadzony za pomocą kwestionariusza ankiety, który utworzono na podstawie analizy narzędzi do oceny jakości usług oferowanych w publicznych i niepublicznych zakładach opieki zdrowotnej. W celu zgromadzenia informacji pozwalających na dokonanie oceny jakości świadczonych usług w sanatoriach skorzystano z dwóch kwestionariuszy ankiety. Jeden z nich skierowano do kuracjuszy, którzy przebywali w sanatorium na turnusach leczniczych, drugi do mieszkańców miasta korzystających z zabiegów leczniczych w obiekcie sanatorium. W analizie uwzględniono 280 poprawnie wypełnionych kwestionariuszy ankiety przez kuracjuszy oraz 72 kwestionariusze ankiety poprawnie wypełnione przez mieszkańców miasta. Uzyskane informacje pozwoliły na ocenę warunków bytowych, ocenę personelu, oczekiwań klientów dotyczących usług zdrowotnych i usług uzupełniających pobyt w sanatorium. Opinie uzyskano z trzech sanatoriów zlokalizowanych w Inowrocławiu. Na podstawie przeprowadzonego badania stwierdzono, że jakość usług świadczonych w sanatoriach jest w opiniach kuracjuszy na zadowalającym poziomie. Respondenci wysoko ocenili warunki bytowe oraz pracę personelu technicznego i medycznego. Nieliczna grupa respondentów mniej usatysfakcjonowana jest ważnym sygnałem dla kierownictwa placówek skłaniającym do podjęcia działań związanych z podwyższeniem jakości świadczonych usług pozwalających na uzyskiwanie wyższych ocen w przyszłości.
Motywy i źródła finansowania pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach przyrodniczo cennych i poza nimi
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Grzebyk, Bogumiła
Prowadzenie działalności gospodarczej w warunkach, gdzie oprócz barier, które napotyka każda jednostka gospodarcza działająca w warunkach gospodarki rynkowej, występują dodatkowe obostrzenia wynikające z lokalizacji na obszarach chronionych, jest trudnym wyzwaniem. Dlatego cenne wydaje się porównywanie przedsiębiorczości na obszarach przyrodniczo cennych i poza nimi. Celem głównym opracowania jest porównanie motywów i źródeł finansowania przedsiębiorstw małej skali funkcjonujących w województwach: podkarpackim i świętokrzyskim, w gminach objętych systemem obszarów chronionych i gminach na terenie, których takie obszary nie występują. Dużo uwagi poświęcono również charakterystyce właścicieli badanych przedsiębiorstw, jak również przesłankom, którymi kierowali się przy zakładaniu własnego biznesu. Podstawowy materiał empiryczny stanowiły wyniki badań jakościowych przeprowadzonych wśród 234 właścicieli podmiotów gospodarczych.
Zadowolenie z życia i perspektyw na przyszłość a obiektywne i subiektywne czynniki sytuacji życiowej
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Pikul, Joanna
Przedmiotem niniejszego artykułu jest szczęście i zadowolenie z życia oraz perspektyw na przyszłość. Jest to temat zawsze aktualny, zwłaszcza w obecnych czasach, przez niektórych autorów (A. Giddens, U. Beck) nazywanych późną nowoczesnością. Szczególnie w takich warunkach społecznych warto zatrzymać się i zastanowić, czy jesteśmy szczęśliwi i jak oceniamy swoją przyszłość. Wątpliwości te są wyjaśnione już w pierwszej części pracy, zawierającej znaczenia pojęć: jakość życia, szczęście, zadowolenie, dobrostan psychiczny wraz ze wskazaniem na czynniki obiektywne i subiektywne wpływające na ów dobrostan. Ponadto przedstawione są założenia teorii dobrostanu psychicznego: „dół-góra”, „góra-dół”, cebulowa teoria szczęścia. Kolejnym aspektem jest przyszłość w kontekście dobrostanu psychicznego, w tym znaczenie nadziei, wiary, optymizmu i pewności siebie. Druga część pracy zawiera wyniki badań opracowane na podstawie projektu pn. Diagnoza Społeczna. Zmienną wyjaśnianą jest zadowolenie z perspektyw na przyszłość, w tym ukazanie, jak owe zadowolenie przedstawia się na przełomie lat 2000–2013. Kluczowe jest przedstawienie zmiennych mających największy wpływ na zadowolenie z perspektyw na przyszłość oraz poznanie kierunku ich wpływu. Pozytywny wpływ na nasze zadowolenie ma status społeczno-ekonomiczny oraz bliskie relacje społeczne, jak: posiadanie przyjaciół, bycie w związku małżeńskim i udział w nabożeństwach. Ponadto nasze zadowolenie różnicuje także wiek, stan zdrowia, posiadanie dzieci na utrzymaniu czy nadużywanie alkoholu. Jako, że na wiele rzeczy w swoim życiu mamy wpływ, warto zweryfikować, w których wymiarach możemy jeszcze zwiększyć nasze zadowolenie z perspektyw na przyszłość.
Интеграция Украины в международное финансовое пространство: тенденции и перспективы
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Radyeva, Maryna
Исследованы процессы взаимодействия Украины с международными финансовыми институтами, формы международного сотрудничества Украины с учетом национальных интересов. По результатам анализа, определены важнейшие глобальные институты, с которыми взаимодействует Украина. Такие как Организация Объединенных Наций, Всемирный банк, Европейский банк реконструкции и развития, Совет Европы, Организация по безопасности и сотрудничеству в Европе, Международный валютный фонд. Определены основные механизмы взаимодействия, формы и направления кредитования Украины со стороны международных финансовых институтов. Установлена степень влияния деятельности этих структур на состояние украинской экономики. По результатам анализа развития глобализационных процессов определены прогнозируемые положительные и отрицательные результаты интеграции Украины в международное финансовое пространство. Прогнозируемые положительные результаты международной интеграции Украины связаны с получением преимуществ от производства и реализации инновационной конкурентоспособной продукции. А также, возможностями использования преимуществ международного разделения труда, получением помощи международных финансовых организаций, выходом на мировые рынки конкурентоспособной наукоемкой продукции; использованием опыта экономических трансформаций в других странах. Прогнозируемые отрицательные результаты, такие как ограничение свободы экономических и политических действий, усиление зависимости от внешних кредиторов, рост внешнего долга и дефицита бюджета, консервация своего периферийного места в мире, упадок неконкурентоспособных производств, потеря части национальной культуры, могут стать последствиями слабого экономического развития современной Украины. Определены приоритеты интеграции Украины в международное финансовое пространство. Предложены стратегические направления адаптации украинской экономики к глобализационным явлениям с целью использования возможностей и предотвращения глобальных угроз.
Źródła finansowania organizacji pozarządowych w Polsce – na przykładzie województwa podkarpackiego
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Pitera, Monika
Realizacja zadań administracji publicznej przy współpracy z trzecim sektorem powinna realizować zapotrzebowanie społeczne na konkretny rodzaj usług. Jednak w obecnej gospodarce również organizacje pozarządowe jak przedsiębiorstwo do funkcjonowania i realizowania własnej misji potrzebują zasobów finansowych. Najłatwiejsze środki pozyskiwane są od własnych członków, lecz nie wystarczają na realizację celów statutowych. Innym rozwiązaniem bywają dotacje publiczne, jak i prywatne oraz pozyskiwanie środków unijnych. Celem artykułu jest prezentacja struktury finansowej trzeciego sektora w oparciu o dostępne raporty Stowarzyszenia Klon/Jawor, mojapolis, jak i danych Urzędu Statystycznego w Krakowie. Analizę rozpoczynają dane o strukturze przychodów trzeciego sektora w latach 2005, 2010 i 2012. Analiza przychodów organizacji pozarządowych w Polsce pokaże ich wewnętrzne rozwarstwienie. Najwięcej organizacji należy do najbiedniejszych o przychodach nieprzekraczających 1 tys. zł. Dane odniosą się także do województwa podkarpackiego zlokalizowanego w południowo-wschodniej części Polski. W perspektywie finansowania na lata 2007–2013 kraje Unii Europejskiej stworzyły możliwość wykorzystania programów i funduszy dla organizacji pozarządowych. Możliwość aplikowania o dodatkowe środki z funduszu europejskiego miała wspomóc działalność organizacji. Jednak podmiotów, które pozyskują środki unijne jest niewiele, co przekłada się na niską stabilność finansową sektora. Czy środki dostępne w nowej perspektywie finansowania na lata 2015–2020 przełożą się na opłacalność finansową organizacji pozarządowych pokażą już kolejne raporty.
Zróżnicowanie w dostępie do onkologicznych usług zdrowotnych w województwach Polski
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Kujawska, Justyna
Nowotwory złośliwe to druga w kolejności przyczyna śmiertelności na świecie. Liczba zachorowań na raka w ostatniej dekadzie wzrosła. W Polsce występują trudności w dostępie do lecznictwa onkologicznego. Pierwszą trudnością jest zbyt długi czas oczekiwania na wizytę u specjalisty. Kolejna to nieskuteczna diagnostyka, która powoduje, że nowotwór jest wykrywany w zaawansowanym stadium. Pochodną tych problemów jest rozmieszczenie ośrodków onkologicznych, przede wszystkim w dużych miastach, co powoduje długi czas dojazdu do punktu ambulatoryjnych świadczeń onkologicznych. Następną trudnością w dostępności jest organizacja systemu opieki zdrowotnej oparta na limitowaniu liczby udzielanych świadczeń. Celem opracowania jest wskazanie nierówności w dostępie do usług onkologicznych (w tym radioterapii) w województwach z wykorzystaniem metody DEA. Wyniki badań pokazują duże zróżnicowanie w dostępie do posiadanych zasobów osobowych i rzeczowych związanych z onkologiczną opieką zdrowotną. W województwie opolskim jest prawie 5 razy mniej lekarzy niż w mazowieckim, a koszty lecznictwa onkologicznego są dwa razy niższe. Częściowym rozwiązaniem poprawiającym sprawność opieki onkologicznej jest rezygnacja z kosztownych usług stacjonarnych na rzecz zwiększenia udziału usług realizowanych w formie ambulatoryjnej lub opieki jednodniowej. Z zastosowanego modelu DEA wynika, że w pełni efektywne województwa pod względem dostępu do opieki onkologicznej to: lubuskie, opolskie i podlaskie. W województwach tych są najniższe koszty jednostkowe na pacjenta. Należy jednak pamiętać, że wczesne wykrycie nowotworu i skuteczna terapia powodują niższe koszty bezpośrednie i pośrednie absencji chorobowej.
Интеллектуальный капитал страны как основа социально-экономической безопасности
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Головкова, Людмила
В статье акцентируется внимание на необходимость изучения влияния интеллектуального капитала на уровень стабилизации экономического состояния страны и регионов, и обеспечения социально-экономической безопасности. Указывается, что выход из системного кризиса и повышение конкурентоспособности страны возможно в случае эффективной реализации интеллектуальный потенциал и формировании интеллектуального капитала. Интеллектуальный потенциал становится главным условием экономического прогресса, а интеллектуальный капитал – важнейшим и самым ценным ресурсом для достижения этой цели и основой социально-экономической безопасности государства. Предлагается структура интеллектуального капитала, обосновывается методический подход к определению человеческого капитала. Представляется потенциал страны как соотношение потенциального капитала технологических преобразований и интеллектуального капитала. Указывается, что потенциальный и интеллектуальный капитал создают положительную разницу потенциала страны, являются источником экономического роста сбалансированных показателей деятельности страны, а их соотношение определяет его темпы развития и, соответственно, уровень социально-экономической безопасности. Ускорение евроинтеграции, реализация европейского вектора развития Украины невозможно без наличия соответствующего интеллектуального потенциала и достаточного интеллектуального капитала как овеществленной формы предварительной реализации соответствующего потенциала.
Reformy strukturalne jako antidotum na nierówności społeczne
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Frejtag-Mika, Eliza; Sieradzka, Katarzyna
W Polsce, podobnie jak w innych krajach świata, występują duże nierówności dochodowe i stale rosnące nierówności majątkowe. Wywołuje to negatywne konsekwencje makroekonomiczne, ograniczając dynamikę krajowego popytu. O poziomie nierówności decyduje system podatkowy, zabezpieczeń socjalnych, edukacyjny oraz przede wszystkim charakter rynku pracy. Poszukiwanie pożądanego konsensusu podatkowego staje się pilną koniecznością. I chociaż pewien stopień nierówności jest immanentną cechą kapitalizmu, powstaje pytanie, jaki poziom nierówności jest do zaakceptowania oraz kiedy nierówności czynią więcej szkody niż pożytku?
Особенностей эмоционального состояния детей в спортивной деятельности (на примере тхэквандо)
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Милушина, Марина
Статья посвящена изучению эмоционального состояния детей, которые занимаются тхэквандо. Проанализованы вопросы детской спортивной сферы как отрасли экономики. Рассмотрено основополагающее значение детской физической культуры и спорта для развития спортивной индустрии. Для ее успешного развития необходима организация многоуровневой системы подготовки спортсменов и создания на этой основе коммерческого продукта. На каждом из уровней требуется выполнение отдельных задач и формирования дополнительных собственных элементов инфраструктуры. Известно, что восточные боевые искусства развивают не только физические качества, но и психику спортсмена и его личностные качества. Занятие боевыми искусствами помогает преодолевать негативные эмоции, учит справляться со страхом. Учитывая неоднородность детской психики, ее развивающий характер в процессе формирования личности, исследованы эмоциональные переживания юных спортсменов до и после тренировки. Результаты эмпирического исследования получены с помощью проективной методики. Анализ детских рисунков показал, что в процессе спортивных тренировок по тхеквандо физическая активность очень мало снижает уровень психического напряжения. Выявлено, что до тренировки почти все дети (12 детей из 13) испытывали тревожность, напряженность, астенические переживания, неуверенность в себе, а в отдельных случаях импульсивность, страх и агрессию. После тренировки эти эмоциональные состояния сохранились и увеличился уровень внешней агрессии.
Emerytury weteranów wojny futbolowej. Analiza porównawcza systemów emerytalnych Hondurasu i Salwadoru
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Poteraj, Jarosław
Krótkotrwały konflikt zbrojny między Salwadorem a Hondurasem, który miał miejsce w roku 1969, nazwany mianem „wojny futbolowej”, był faktycznie konfliktem o podłożu ekonomicznym. Autor zastanawia się, czy współcześnie różnice w zamożności obydwu krajów są na tyle znaczące, że możliwe jest, wynikające z tego zróżnicowania, odmienne kształtowanie rozwiązań emerytalnych w obydwu krajach. Celem badawczym pracy jest analiza porównawcza historycznych i aktualnych rozwiązań w systemach emerytalnych Hondurasu i Salwadoru. Autor stawia hipotezę o wcześniejszym wdrażaniu kapitałowych rozwiązań emerytalnych w Salwadorze, jako efektu wyższego poziomu rozwoju gospodarczego w tym kraju, niż w Hondurasie. Artykuł prezentowany jest w układzie: 1) Rozwój historyczny systemów emerytalnych, 2) Stan obecny systemów emerytalnych, 3) Podobieństwa i różnice oraz 4) Wyzwania i przewidywane zmiany w systemach emerytalnych. W podsumowaniu autor stwierdza, że system emerytalny w Hondurasie wydaje się w porównaniu z Salwadorem głęboko opóźniony we wdrażaniu reform, szczególnie w zakresie braku konkurujących ze sobą prywatnych przedsiębiorstw zarządzających funduszami emerytalnymi. Z kolei system emerytalny w Salwadorze wydaje się wykorzystywać doświadczenia innych krajów Ameryki Łacińskiej w rozwiązywaniu problemów związanych z finansowaniem potrzeb osób w zaawansowanym wieku. Reforma realizowana od roku 2008 miała charakter kapitałowy, odnosząc się wprost do rozwiązań zastosowanych wcześniej w Chile. Obecnie jednak okazuje się, że koszty transformacji są niemożliwe do udźwignięcia przez system finansowy państwa i powstała obecnie potrzeba rzetelnej analizy przyjętych rozwiązań. Postawiona na wstępie hipoteza, o wcześniejszym wdrażaniu kapitałowych rozwiązań emerytalnych w Salwadorze, jako efektu wyższego poziomu rozwoju gospodarczego w tym kraju, niż w Hondurasie, uzyskała potwierdzenie.
Europejski Fundusz Społeczny jako źródło finansowania spółdzielni socjalnych – studium przypadku
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Machowska, Estera
Spółdzielnie socjalne są podmiotami ekonomii społecznej, która jest obszarem gospodarki podejmującym próbę równoważenia celów komercyjnych i nierynkowych. Głównym celem działań spółdzielni socjalnych jest nie tylko prowadzenie działalności gospodarczej, ale także społeczna i zawodowa reintegracja jej członków. Poprzez społeczną reintegrację należy rozumieć odbudowę i podtrzymanie umiejętności uczestniczenia w życiu społeczności lokalnej oraz pełnienia określonych ról społecznych. Zawodowa reintegracja to natomiast działania mające na celu odbudowę i podtrzymanie zdolności do samodzielnego świadczenia pracy na rynku pracy. Tworzenie spółdzielni socjalnych ma być wyrazem realizacji aktywnej polityki zatrudnienia oraz integracji społecznej i zawodowej dla osób zagrożonych wykluczeniem z rynku pracy. Jako podmioty ekonomii społecznej spółdzielnie odznaczają się m.in. nadrzędnością celów społecznych ponad kapitałem i zyskiem. Zapisy ustawy o spółdzielniach socjalnych określają formy wsparcia spółdzielni i spółdzielców w tym rodzaje finansowania tych podmiotów. Jednym z rodzajów finansowania są środki pochodzące z Europejskiego Funduszu Społecznego, jednego z instrumentów Unii Europejskiej, który m.in. umożliwia wspieranie zatrudnienia. Obecnie woj. podkarpackie zajmuje czwarte miejsce w kraju pod względem liczby zarejestrowanych spółdzielni socjalnych. Przeprowadzone analizy pozwoliły na ustalenie znaczącego wpływu możliwości korzystania ze środków europejskich na liczbę powstających spółdzielni. Ze 102 podmiotów zarejestrowanych w Krajowym Rejestrze Sądowym w woj. podkarpackim aż 78 powstało w ciągu ostatnich pięciu lat dzięki projektom ogłoszonym przez Wojewódzki Urząd Pracy współfinansowanym ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego.
Ośrodki miejskie czynnikiem rozwoju obszarów problemowych regionu Polski Wschodniej
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Baran, Ewa; Kubejko-Polańska, Ewa
Działania zwiększające spójność terytorialną w skali krajowej i regionalnej wiążą się z budową powiązań funkcjonalnych między ośrodkami miejskimi a ich otoczeniem regionalnym. Jest to konieczne dla przeciwdziałania marginalizacji najsłabiej rozwijających się obszarów oraz w celu ograniczania dysproporcji rozwojowych między poszczególnymi województwami. Ważnym problemem badawczym jest określenie, czy w dobie przemian społeczno-gospodarczych postępuje proces rozwoju ośrodków miejskich w regionie Polski Wschodniej. Celem głównym niniejszego opracowania jest ocena kierunku i tempa zmian potencjału demograficznego i gospodarczego aglomeracji miejskich regionu, który został objęty wsparciem finansowym programu operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej 2007–2013. Analizie poddano stan zasobów ludzkich oraz poziom przedsiębiorczości ośrodków miejskich w latach 2004–2014. Badania stanu zasobów ludzkich wskazują na powolne i zróżnicowane zmiany potencjału demograficznego miast badanego regionu na tle dokonujących się procesów migracji i ogólnego zmniejszenia ludności miejskiej w kraju i regionie. Słaby rozwój działalności gospodarczej w regionalnych ośrodkach miejskich wymaga silniejszego pobudzenia przedsiębiorczości, by uruchomić regionalne czynniki rozwoju oraz wzmocnić procesy innowacyjne i poprawy konkurencyjności.
Réforme du secteur minier en République Démocratique du Congo dans le contexte des problèmes de gouvernance et les perspectives du développement économique
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Kamba-Kibatshi, Marcel
La République Démocratique du Congo (RDC) est incroyablement riche en ressources naturelles. C’est pourquoi nous affirmons, que par son importance géostratégique, la République démocratique du Congo (RDC) est un pays qui décide ou conditionne la stabilité et le développement de l’Afrique centrale et de la région des Grands Lacs. Katanga l’une de ses riches provinces, étant reconnu comme pays minier, elle est le siège de nombreuses exploitations de métaux les plus variés répartis dans une multitude de mines et de carrières. Le secteur minier congolais est placé au centre de la politique du développement qui se base sur la relance macroéconomique, par un recours massif aux investissements étrangers, et cela pour permettre au pays de «lutter contre la pauvreté». Initiée par plusieurs institutions financières internationales, une réforme du secteur minier a été intégrée aux programmes de développements appliqués en République Démocratique du Congo et s’est traduite comme une libéralisation du secteur minier. À ce titre, notre travail c’est-à-dire le présent article propose une réflexion sur le processus d’élaboration de la réforme du secteur minier et les financements de sa mise en oeuvre dans une perspective plus globale de reconstruction du pays. Longtemps critiquée et déshonorée pour ses effets sociaux et environnementaux dévastateurs, la mine artisanale se répand rapidement dans une grande partie du monde, notamment en Afrique. Pour un certain nombre de pays et de communautés internationales, elle représente une voie vers le développement et la croissance économique. L'exploitation artisanale dans les mines de la République Démocratique du Congo et en particulier de la province du Katanga est un marché self -service et anarchique, à la limite de l'informel et duquel le pays ne tire en réalité aucun profit substantiel. Le secteur minier de ce pays et surtout du Katanga a traditionnellement été occupé par la société de l’État «la Gécamines», et celle-ci a le monopole pour toutes les exploitations industrielles des minerais. Reconnu pour détenir une diversité incroyable de minerais en importantes quantités, «ce pays recèlerait 70 % des réserves mondiales de cobalt, 20 % du cuivre, 45 % du diamant, ainsi qu’un potentiel important en or, uranium et manganèse». La République Démocratique du Congo est ainsi le producteur le plus important de cobalt au monde à part l’Australie.
Practices of Corporate Social Responsibility in Ukraine
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Panchenko, Yevgen; Kiriakova, Maryna
The article deals with the practices of CSR of leading in terms of sustainable development Ukrainian-based companies. The development of CSR in Ukraine is rather pushed by business than by society. Responsible initiatives are adopted by the subsidiaries of multinational corporations and by enterprises forming a company town; companies planning to go public publish CSR reports, whereas it’s a standard requirement. The participation of Ukrainian-based companies in sustainability initiatives (UN Global Compact), ratings (Gvardiya) and competitions (the center’s “The Development of CSR” business scases competition) as well as the state of non-financial reporting of Ukrainian-based companies are analyzed. Thus according to the results of 2013 competition of the best non-financial reports conducted by the center “The Development of CSR” such companies as DTEK (GRI), SCM (GRI), Platinum Bank (GRI), Galnaftogaz (GRI) Interpipe (COP) were the winners. The responsible practices of Metinvest’s enterprises and the approaches to sustainable development of the subsidiaries of leading multinational corporations in Ukraine (Nestlé, Sun InBev, L’Oréal, Tetra Pak, Henkel) are presented. The authors come to the conclusion that companies’ approaches to CSR in Ukraine are mostly fragmentary and unsystematic and the demand for responsible initiatives in the Ukrainian society is relatively low. In this regard the increase of the population’s level of culture and awareness in social aspects of living may become an integral part and motivator of the transformation of Ukrainian-based company’s unsystematic responsible initiatives into the part of their business-strategy.
Wzrost wartości i produktywności rzeczowych aktywów trwałych jako czynnik równoważenia nierówności ekonomicznych
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Jonkisz-Zacny, Anna
Celem artykułu jest analiza wpływu stanu rzeczowych aktywów na wzrost PKB, a co za tym idzie – na rozwój gospodarczy i rosnące możliwości zatrudnienia, co prowadzi do racjonalizacji nierówności ekonomicznych. Możliwości zatrudnienia i godziwe wynagrodzenie w sensie teorii kapitału ludzkiego oznaczają osiągnięcie pozytywnego stanu gospodarki. Wskazuje się na rolę rzeczowych aktywów we wzroście produktywności pracy i wpływie na PKB. Porusza się także kwestię pomiaru wielkości aktywów, w szczególności zagadnienia procesu przenoszenia wartości do produktów, czyli amortyzacji jednocześnie wskazując metodę jej ustalania. Narzędziem analizy była teoria kosztowej funkcji produkcji i wynikającej z niej modeli, w szczególności produktywności pracy. Wskazano, że w gospodarkach słabo rozwiniętych udział pracy w PKB jest wysoki przy niskim udziale aktywów. Poruszone w artykule tematy aktywów trwałych oraz metody ustalania amortyzacji, wskazują na ich kluczową rolę w rozwoju gospodarczym mierzonym za pośrednictwem wielkości PKB i produktywności pracy. Ich udział ściśle wiążą się z niwelowaniem nierówności ekonomiczno-społecznych oraz ze zrównoważonym rozwojem gospodarczym.
Doskonalenie zarządzania organizacjami publicznymi w Polsce
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Piasny, Beata
Największym wyzwaniem, przed którym stoi dziś Polska, jest usprawnienie funkcjonowania instytucji publicznych. Bez sprawnego sektora publicznego nie da się ani zrealizować niezbędnych działań na rzecz rozwoju kapitału ludzkiego, ani poprawić infrastruktury, ani zapewnić biznesowi korzystnych warunków działania umożliwiających konkurencję w skali globalnej. W warunkach rozwijającej się na świecie gospodarki opartej na wiedzy, jakość zarządzania publicznego w Polsce staje się kluczowa dla rozwoju kraju, regionu, powiatu i gminy. Tymczasem, jak zauważyli autorzy Raportu „Polska 2030. Wyzwania Rozwojowe”: „polskie instytucje publiczne, a zwłaszcza administracja, pozbawione są dynamizmu, kreatywności i zdolności reformowania się. Brakuje im mechanizmów, które motywują pracowników do zwiększania efektywności i do rozwiązań umożliwiających poszczególnym jednostkom rozliczanie zadaniowe. Dylemat, przed którym stoi polska administracja, to albo poddanie się rosnącej biurokratycznej inercji, okazjonalnie ograniczanej spontanicznymi działaniami naprawczymi, albo dokonanie systemowej diagnozy i podjęcie reformy mechanizmów jej funkcjonowania”. Celem opracowania jest zaprezentowanie zarządzania przez cele jako systemowej metody zarządzania, której wdrożenie może uruchomić mechanizm poprawy i doskonalenia pracy organizacji publicznej, prowadząc tym samym do zwiększenia skuteczności i efektywności jej działań. W artykule przedstawiono i podjęto próbę uzasadnienia następującej tezy: „Jakość zarządzania publicznego zależy w istotny sposób od umiejętnego wprowadzania do organizacji publicznych rozwiązań z sektora prywatnego, w szczególności zaś rozwiązań z teorii i praktyki zarządzania korporacyjnego”. Przeprowadzone w artykule analizy mają charakter przeglądowy i bazują na dorobku literatury przedmiotu.

Przeglądaj

Przeglądanie Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy z. 48(4)/2016 według Data wydania