Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego. Seria Prawnicza. Prawo 29 (2020)

URI dla tej Kolekcjihttp://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/5934

Przeglądaj

Aktualnie wyświetlane 1 - 20 z 29

Zarzut potrącenia jako podstawa powództwa opozycyjnego po zmianach wprowadzonych na mocy ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2019, poz. 1469)
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Olaś, Andrzej
Niniejszy artykuł omawia problematykę zarzutu potrącenia jako podstawy powództwa o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności (opozycyjnego) po zmianach wprowadzonych na mocy ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw. Celem opracowania jest naświetlenie podstawowych problemów prawnych wyłaniających się na gruncie regulacji zawartej w art. 840 § 1 pkt 2 in fine k.p.c. oraz przedstawienie propozycji ich rozwiązania w sposób spójny z punktu widzenia przyjętych założeń teoretycznych, a zarazem możliwie przydatny dla praktyki wymiaru sprawiedliwości.
Tajemnica duszpasterska. Analiza na przykładzie rozwiązań odnoszących się do Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w RP
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Łukańko, Bernard
Przedmiotem opracowania jest prezentacja i analiza rozwiązań prawa powszechnego odnoszących się do ochrony tajemnicy duszpasterskiej, a precyzyjniej – tajemnicy rozmowy duszpasterskiej w odniesieniu do mającego w Polsce ponad 450 lat historii, opartego na indywidualnej regulacji ustawowej kościoła szwajcarskiego nurtu Reformacji – Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w RP. Analizie poddano instytucję tajemnicy duszpasterskiej w porównaniu do instytucji tajemnicy spowiedzi chronionej w sposób wyraźny przez przepisy k.p.k., k.p.c., k.p.a., Ordynacji Podatkowej i ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli. Opracowanie zawiera też prezentację regulacji Prawa Wewnętrznego Kościoła Ewangelicko-Reformowanego odnoszących się do tajemnicy duszpasterskiej i analizę orzecznictwa sądów polskich i niemieckich dotyczącego ochrony tego rodzaju tajemnicy.
Umorzenie procesu zawieszonego w związku z niemożnością doręczenia odpisu pozwu
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Mendrek, Aneta
W artykule autorka poddaje krytycznej analizie nowe unormowania wprowadzone nowelizacją k.p.c. z 4 lipca 2019 r., m.in. z punktu widzenia prawa do sądu (zarówno w aspekcie dostępu do sądu, jak i rzetelnie ukształtowanego postępowania), oraz formułuje postulaty de lege ferenda.
Problematyka dowodu z zeznań świadka w postępowaniu odrębnym w sprawach gospodarczych
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Skibińska, Magdalena
Nadanie nowelizacją z 4 lipca 2019 r. dowodowi z zeznań świadków w postępowaniu gospodarczym subsydiarnego charakteru usprawniło co do zasady postępowanie cywilne w sprawach gospodarczych. Jednocześnie art. 458 10 k.p.c. nie pozwala na przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego po przeprowadzeniu dowodu z zeznań świadków, co może prowadzić w konkretnym przypadku do wydłużenia czasu trwania postępowania. Dlatego luka ta powinna zostać usunięta w drodze nowelizacji tego przepisu. Należy również przyjąć, że dowód ten powinien poprzedzać przeprowadzenie dowodu z przesłuchania stron z uwagi na przesłanki ich przeprowadzenia oraz charakter obydwu środków dowodowych.
Zdatność arbitrażowa sporów korporacyjnych (uchwałowych) po nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Wydra, Łukasz
8 września 2019 r. weszły w życie zmiany k.p.c. w zakresie m.in. zdatności arbitrażowej sporów, kręgu podmiotów, które wiąże zapis na sąd polubowny w umowie spółki, oraz sposobu informowania o sporze korporacyjnym. Jakkolwiek zbyt wcześnie na kompleksową ocenę nowej regulacji, pozostaje mieć nadzieję, że przynajmniej częściowo rozszerzy kognicję arbitrażową, przynajmniej co do sporów korporacyjnych.
Tajemnica zawodowa adwokata i radcy prawnego w postępowaniu przed sejmową komisją śledczą
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Rynkun-Werner, Robert
Artykuł porusza dość istotną kwestię z punktu widzenia zasad wykonywania zawodu przez adwokata i radcę prawnego w kontekście leżącego po ich stronie tak etycznego, jak i prawnego obowiązku dochowania tajemnicy zawodowej. Jest to o tyle istotne, że obowiązek ten ma niezwykle doniosłe znaczenie społeczne, bowiem został ustanowiony w interesie ochrony wszelkich poufnych informacji klienta przed publicznym ich ujawnieniem ze strony prawnika. I o ile powyższa reguła jest co do zasady czytelna, o tyle w postępowaniu przed sejmową komisją śledczą w przypadku, gdy profesjonalny prawnik zostaje wezwany w charakterze świadka, respektowanie tej reguły może doprowadzić do konfliktu norm. Z jednej bowiem strony osoba wezwana, która jest adwokatem lub radcą prawnym, może być zobowiązana do złożenia zeznań, a z drugiej strony ma jednocześnie obowiązek prawny i etyczny odmowy złożenia zeznań w sytuacji, w której ich treść mogłaby naruszyć istotę tajemnicy zawodowej. W konsekwencji może zatem dojść do konieczności dokonania przez tegoż prawnika trudnego wyboru właściwej drogi postępowania. Autor analizuje uregulowania prawne w tym zakresie oraz podejmuje próbę odpowiedzi na tak istotny dylemat.
Udział biegłego w przesłuchaniu świadka w postępowaniu cywilnym – wybrane problemy
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Derlatka, Joanna
Na mocy ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw doszło do szeregu istotnych zmian w zakresie przeprowadzania dowodów w postępowaniu cywilnym. W niniejszym opracowaniu dokonano przedstawienia oraz oceny skutków wprowadzenia przepisu art. 272 1 k.p.c. Zgodnie z jego brzmieniem jeżeli sąd poweźmie wątpliwość co do zdolności spostrzegania lub komunikowania spostrzeżeń przez świadka, może zarządzić przesłuchanie go z udziałem biegłego lekarza lub psychologa, a świadek nie może się temu sprzeciwić. Przepis bazuje na dotychczasowej regulacji art. 192 § 2 k.p.k. Po wejściu w życie nowelizacji pojawia się szereg problemów dotyczących relacji art. 272 1 k.p.c. wobec innych nowych rozwiązań procesowych, takich jak pominięcie dowodu czy powtórzenie postępowania dowodowego.
Tajemnica kontrolerska uregulowana w art. 61 z ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych jako przykład nowej tajemnicy zawodowej w postępowaniu karnym oraz obowiązek denuncjacji
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Lasek, Wojciech
Niniejsze opracowanie jest głosem dotyczącym tajemnicy kontrolerskiej pracowników NFZ. Jest to nowa tajemnica zawodowa, która pojawiła się w porządku prawnym od 1 czerwca 2019 r. Główny nacisk położony został na obowiązek denuncjacji oraz występowanie w procesie karnym w charakterze świadka. W artykule poddano analizie zakres podmiotowy, przedmiotowy i temporalny tajemnicy kontrolerskiej Postawiono też pytania, które w momencie praktycznego stosowania przepisów o tajemnicy kontrolerskiej uzyskają swoje odpowiedzi.
Zarzut przedawnienia jako podstawa powództwa opozycyjnego w obliczu zmian k.p.c. (usprawnienie postępowania czy ograniczenie dotychczasowych rozwiązań prawnych)
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) May, Joanna
W artykule traktującym o zarzucie przedawnienia jako podstawie powództwa opozycyjnego autorka analizuje wpływ zmian k.p.c. na zakres zastosowania tego środka prawnego w praktyce prawa. Przedmiotem jej zainteresowania jest rozstrzygnięcie, czy zmiany k.p.c. dokonane ustawą z dnia 4 lipca 2019 r. wpłynęły na usprawnienie postępowania cywilnego, czy też jedynie ograniczyły dotychczasowe, dobrze funkcjonujące rozwiązania prawne. Dla właściwego przedstawienia tytułowego zagadnienia autorka w pierwszej kolejności omówiła poprzedni stan prawny, przybliżając istotę i charakter prawny powództwa opozycyjnego, a następnie dokonała analizy i oceny istniejących rozwiązań. Jak wynika z przeprowadzonej analizy, skutkiem dodania do k.p.c. artykułów 782 1 § 1 pkt 2, art. 797 § 1 1 oraz art. 804 § 2 jest znaczne ograniczenie możliwości zastosowania instytucji powództwa opozycyjnego. Sąd oraz komornik sądowy, badając przedawnienie z urzędu, wyręczają dłużnika, który nie musi w ten sposób podejmować merytorycznej obrony za pomocą powództwa opozycyjnego. W ocenie autorki efektem nowo wprowadzonych rozwiązań prawnych, oprócz szeregu wątpliwości interpretacyjnych, jest więc nadmierna ochrona dłużnika kosztem wierzyciela, na którego nałożone zostały nowe obowiązki mające na celu wykazanie, że nastąpiło przerwanie biegu terminu przedawnienia, co jej zdaniem prowadzi do zachwiania równowagi procesowej stron.
Ewolucja katalogu czynności z zakresu ochrony prawnej wykonywanych przez referendarzy sądowych – uwagi na tle nowelizacji ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy – prawo upadłościowe
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Zieliński, Hubert
Niniejszy artykuł ma na celu przedstawienie zmian wprowadzonych uchwalonymi w 2019 r. nowelizacjami k.p.c. oraz ustawy – Prawa upadłościowe na tle historycznej ewolucji zawodu referendarza sądowego oraz orzecznictwa Trybunały Konstytucyjnego. Podkreśla on, że nowe regulacje, mające na celu przede wszystkim częściowe odciążenie od pracy sędziów, mogą budzić jednocześnie wątpliwości natury konstytucyjnej. W stosunku do części nowych kompetencji referendarzy istnieje bowiem ryzyko, że zostaną one uznane za sprawowanie wymiaru sprawiedliwości, które zgodnie z Konstytucją RP należy do wyłącznych kompetencji niezawisłego sądu. W treści artykułu wskazano także, jakie inne, niebudzące zastrzeżeń konstytucyjnych, kompetencje sądów mogą potencjalnie zostać przekazane do wykonywania referendarzom sądowym w przyszłości.
Delegacyjna właściwość sądu ze względu na „dobro wymiaru sprawiedliwości” w postępowaniu cywilnym
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Zaborowska, Paulina
Nowelizacja wprowadziła do k.p.c. klauzulę generalną – „dobra wymiaru sprawiedliwości”. Nowy przypadek właściwości delegacyjnej powoduje kontrowersje zwłaszcza co do jego wpływu na postrzeganie bezstronności sądów. Ze względu na zagwarantowane w art. 45 ust. 1 Konstytucji RP prawo do rozpatrzenia sprawy przez sąd właściwy art. 44 1 k.p.c. należy interpretować ściśle. Zbyt szeroka wykładnia może prowadzić do osłabienia autorytetu wymiaru sprawiedliwości. Trzeba przyjąć, że z wnioskiem może wystąpić wyłącznie sąd właściwy miejscowo.
Odpowiedzialność dyscyplinarna radcy prawnego za naruszenie tajemnicy zawodowej – na przykładzie wybranych orzeczeń sądowych
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Wojtkowska, Natalia
Przedmiotem niniejszego artykułu jest problematyka odpowiedzialności dyscyplinarnej radcy prawnego za naruszenie tajemnicy zawodowej. W pierwszej części artykułu przedstawiono zagadnienia ogólne związane z wykonywaniem zawodu radcy prawnego, tajemnicą zawodową oraz postępowaniem dyscyplinarnym. W zasadniczej części artykułu zaprezentowano wybrane orzeczenia sądowe w celu ustalenia, w jakich sytuacjach radca prawny poniesie odpowiedzialność dyscyplinarną za naruszenie tajemnicy zawodowej, a w jakich nie.
Tajemnica studentów prawa w związku ze świadczeniem pomocy prawnej i odbywaniem praktyk zawodowych
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Sawczenko, Aleksandra; Sołkiewicz, Weronika
Celem artykułu jest przedstawienie problematyki ochrony i obowiązywania tajemnic zawodowych związanych z zawodami prawniczymi na gruncie odbywania praktyk oraz zdobywania doświadczenia przez studentów kierunku prawo. Zakres obowiązywania tajemnicy, a także rozważania jej dotyczące zostały opracowane w odniesieniu do najczęściej wybieranych przez studentów miejsc, w których nabywają umiejętności praktycznych, a mianowicie sądów, studenckich poradni prawnych i kancelarii. W trakcie tworzenia publikacji przeprowadzona została krótka ankieta dotycząca m.in. odbywania praktyk, form nawiązywanej współpracy i opinii studentów oraz absolwentów na temat ochrony tajemnic zawodowych, której wyniki zostały opisane w artykule.
Wyjątki od obowiązku zachowania tajemnicy lekarskiej
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Grabowska, Maria
Celem opracowania jest przedstawienie ustawowych oraz pozaustawowych warunków, jakie muszą zostać spełnione, aby ujawnienie informacji objętych tajemnicą zawodową odnoszącą się do złożonej relacji lekarz–pacjent było zgodne z prawem. W artykule omówiono katalog okoliczności wyłączających obowiązek zachowania tajemnicy lekarskiej, wynikających tak z aktów normatywnych rangi ustawowej (ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty; ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta), jak i z przepisów Kodeksu Etyki Lekarskiej.
Model zażalenia w świetle nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego z 4 lipca 2019 r.
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Kościółek, Anna
Tematem niniejszego opracowania jest analiza modelu zażalenia w polskim postępowaniu cywilnym. Kwestia ta poddana została analizie zwłaszcza w świetle istotnych zmian legislacyjnych wprowadzonych ustawą z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw. Zmiany te zasadniczo zmieniły model kontroli orzeczeń sądowych w sprawach incydentalnych, które nie są rozstrzygające dla całego postępowania. W szczególności ustawa ta w istotny sposób ograniczyła katalog postanowień sądu pierwszej instancji zaskarżalnych do sądu drugiej instancji, czyniąc z tego modelu kontroli wyjątek względem wprowadzonej jednocześnie zasady rozpoznawania zażalenia przez inny skład tego samego sądu. Z drugiej zaś strony ustawa rozszerzyła katalog rozstrzygnięć sądu drugiej instancji zaskarżalnych zażaleniem poziomym, które przewidziano również w postępowaniu egzekucyjnym. Tym samym w aktualnym stanie prawnym zasadnicza część rozstrzygnięć incydentalnych w postępowaniu cywilnym została objęta zażaleniem przysługującym do innego składu sądu tej samej instancji. W efekcie zażalenie zasadniczo straciło swój dewolutywny charakter i przestało być środkiem odwoławczym.
Postępowanie w sprawach gospodarczych. Nowe rozwiązania prawne
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Arkuszewska, Aneta
Celem publikacji jest przybliżenie nowych, a zarazem kluczowych regulacji prawnych, których głównym założeniem jest optymalizacja oraz zapewnienie szybszego i skuteczniejszego rozpoznawania spraw o charakterze gospodarczym, a także zagwarantowanie ochrony prawnej osobom nieprowadzącym działalności gospodarczej oraz tzw. małym przedsiębiorcom. W artykule przedstawiono rozwiązania prawne, które mają służyć powyższym celom, tj. normę kolizyjną rozstrzygającą konflikty, które mogą wystąpić na styku postępowania gospodarczego z innymi postępowaniami odrębnymi, nowe wymogi formalne pozwu i pierwszego pisma procesowego pozwanego, granice temporalne przekazania sprawy gospodarczej i niegospodarczej właściwemu sądowi oraz możliwość pominięcia przepisów o postępowaniu gospodarczym w sytuacji, gdy stroną sporu nie jest przedsiębiorca lub jest to przedsiębiorca będący osobą fizyczną.
Pozycja stron postępowania egzekucyjnego w świetle nowelizacji z 4 lipca 2019 r. – zagadnienia wybrane
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Kostwiński, Marcin
W niniejszym artykule autor poruszył problematykę wybranych zmian w postępowaniu egzekucyjnym, które zostały wprowadzone w ramach nowelizacji k.p.c. z 4 lipca 2019 r. Omówione zostały zagadnienia dotyczące podstaw odmowy nadania klauzuli wykonalności, uwzględnienia przedawnienia w postępowaniu egzekucyjnym i przejścia uprawnień na następcę prawnego wierzyciela. Zmiany te zostały ocenione na płaszczyźnie funkcjonalnej i celowościowej w kontekście sytuacji stron postępowania egzekucyjnego.
Charakter prawny procesowego i pozaprocesowego oświadczenia woli o potrąceniu w kontekście zarzutu potrącenia zawartego w art. 203 1 k.p.c.
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Płaziuk, Jakub
Gdy dwie osoby są wzajemnie wobec siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może złożyć drugiej stronie oświadczenie woli o potrąceniu. Oświadczenie woli o potrąceniu może zostać złożone przed wszczęciem postępowania sądowej, w trakcie jego trwania, jak również po jego zakończeniu. Złożone przez jedną ze stron oświadczenie woli o potrąceniu musi zostać wprowadzone do postępowania w formie zarzutu potrącenia. Powstaje zatem istotne pytanie, czy oświadczenie woli o potrąceniu złożone przed wszczęciem postępowania lub po jego wszczęciu, ale poza nim, także musi zostać wprowadzone do postępowania w formie zarzutu potrącenia. Rozstrzygnięcie wskazanej kwestii ma o tyle istotne znaczenie, że w przypadku twierdzącej odpowiedzi na tak zadane pytanie zarzut potrącenia będzie musiał odpowiadać wymaganiom wynikającym z art. 203 1 k.p.c.
Tajemnica adwokata i radcy prawnego jako szczególny rodzaj tajemnicy zawodowej w postępowaniu karnym
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Szwejkowska, Małgorzata
Tajemnica adwokata i radcy prawnego stanowi wprawdzie wyłącznie jedną z wielu tajemnic zawodowych odnoszących się do profesji określanych mianem zawodów zaufania publicznego, ma jednak w tym gronie charakter szczególny, gdy chodzi o zakres regulacji prawnej, a ponadto wywołuje wiele kontrowersji. Celem artykułu była analiza przepisów prawnych dotyczących tajemnicy adwokackiej i radcy prawnego na gruncie postępowania karnego, w szczególności odnoszących się do przypadków zwolnienia od obowiązku zachowania tej tajemnicy. Przybliżono nie tylko regulacje rangi ustawowej, ale także te o charakterze korporacyjnym. Opracowanie wykazuje istnienie dychotomii w postrzeganiu przedmiotowych tajemnic nie tylko przez przedstawicieli różnych prawniczych (licencjonowanych) zawodów, ale również przez samego ustawodawcę.
Uzupełnianie braków pism procesowych według Kodeksu postępowania cywilnego po nowelizacji wprowadzonej ustawą z dnia 4 lipca 2019 r.
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Mróz-Szarmach, Dominika
Nowelizacja k.p.c., dokonana ustawą z dnia 4 lipca 2019 r., wprowadza wiele zmian w obrębie uzupełniania braków formalnych i fiskalnych pism procesowych. Nowe rozwiązania dotyczą m.in. ujednolicenia skutku nieusunięcia wadliwości pism składanych przez zawodowych pełnomocników, wydłużenia terminów do dokonania czynności sanowania określonych wadliwości pism oraz przekazania tzw. postępowania naprawczego przy środkach odwoławczych do sądów drugiej instancji. Artykuł omawia zmiany w zakresie tytułowego zagadnienia, przedstawia oceny ich praktycznego znaczenia, a także sygnalizuje pewne wnioski de lege ferenda w tej materii.

Przeglądaj

Przeglądanie Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego. Seria Prawnicza. Prawo 29 (2020) według Data wydania