Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy z. 19 (2011)

URI dla tej Kolekcjihttp://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/7920

Przeglądaj

Aktualnie wyświetlane 1 - 20 z 39

Europeizacja jako mechanizm władzy: przykład funkcjonowania strefy euro
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011) Grosse, Tomasz Grzegorz
Artykuł omawia funkcjonowanie europeizacji w systemie wspólnej waluty w latach 1999–2010. Dowodzi, że procesy europeizacji służą nie tylko poprawie zarządzania gospodarczego, ale są mechanizmem władzy w omawianym systemie. System ten opiera się na nierównym wpływie na decyzje polityczne poszczególnych członków Unii i asymetrycznej dystrybucji kosztów i korzyści. Cechą tego systemu jest również deficyt legitymacji politycznej i zjawisko asymetrii racjonalności między interesami dominujących państw członkowskich a racjonalnością funkcjonowania i stabilności całego systemu.
Monetary Policy Stance of the EMU Countries in the Pre-Integration Period
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011) Młodkowski, Paweł
Effectiveness of a common monetary policy in a monetary union depends positively on the level of business cycle correlation. Lack of this similarity or explicit opposite reaction to monetary policy instruments could be a significant argument against common monetary policy. Classical OCA theory does not include this issue explicitly. One can however derive it from general concept of high positive (and sustainable) correlation of business cycles in member economies. Experience shows that despite of meeting classical OCA criteria, monetary integration does not appear. To test a hypothesis about the scope of similarity in monetary policy stance a simple cointegration analysis is conducted and VAR model (1980–1999) for pre-integration period is the basis for concluding about convergence in economic activity, monetary policy and responses of domestic agents to monetary impulses. It turns out that in several cases there was a significant divergence among EMU countries.
Zarys wybranych problemów społeczno-gospodarczych Polski w okresie transformacji systemowej a polityka gospodarcza państwa
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011) Siuta-Tokarska, Barbara
W publikacji wyróżniono główne problemy społeczno-gospodarcze Polski występujące w kolejnych latach jej transformacji systemowej. Problemy te uwypuklono w oparciu o dane statystyczne, wskazując przede wszystkim na potrzebę pilnych zmian w zakresie finansów publicznych, rynku pracy oraz walki z ubóstwem i nadmiernym rozwarstwieniem dochodów społeczeństwa, a także na konieczne zmiany w polityce gospodarczej Polski, m.in. z zastosowaniem metod heurystycznych.
Koncentracja i rozpraszanie pieniądza w systemie fiskalnym
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011) Włodarczyk, Julia
Budżet państwa jest istotnym instrumentem oddziaływania na koniunkturę, jednakże w analizie przepływów pieniądza w systemie fiskalnym zazwyczaj nie eksponuje się jakościowych aspektów cyrkulacji pieniądza, związanych chociażby ze stopniem jego koncentracji lub rozproszenia. Brak rozważań jakościowych w ekonomii głównego nurtu sprawia, że punktem odniesienia dla jakościowego modelowania strumieni pieniądza mogą być teorie wypracowane na gruncie dyscyplin pozaekonomicznych. Zgodnie z ogólną teorią systemów i termodynamicznym ujęciem zjawisk gospodarczych, przepływy pieniądza w gospodarce nie mają charakteru jednorodnego. Pieniądz cyrkuluje w obiegu złożonym z dwóch segmentów – zstępującego i wstępującego. Ruch pieniądza w segmencie zstępującym odbywa się niejako automatycznie – pieniądz wykonuje określoną pracę i ulega dysypacji (następuje wzrost entropii). Z kolei ruch pieniądza w segmencie wstępującym wiąże się ze zmniejszeniem entropii, a więc wymaga wykonania pracy nad pieniądzem przez otoczenie. W opracowaniu przedstawiono specyfikę systemu fiskalnego państwa, traktowanego jako jeden z mechanizmów koncentracji pieniądza, pozwalający na zwiększenie możliwości wykonania pracy przez pieniądz, zaprezentowano jakościowe spojrzenie na rozproszenie wydatków budżetowych, a także porównano mechanizmy cyrkulacji pieniądza w gospodarkach scentralizowanych i zdecentralizowanych. Zauważono, że niewskazane jest wydatkowanie wysoce skoncentrowanego pieniądza budżetowego dla pokrycia wielu relatywnie niewielkich kwot, które mogą być uzasadnione względami społecznymi, ale cechują się niską ekonomiczną efektywnością.
Instytucjonalna modernizacja rozwoju gospodarczego
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011) Tkach, Anatoliy
W artykule przedstawiono badania nad instytucjonalną modernizacją rozwoju gospodarczego, które odtwarzają jego instytucjonalne i strukturalne właściwości w układzie dynamicznym. Zaprezentowano teoretyczne koncepcje i podstawowe pojęcia dotyczące realiów rozwoju gospodarczego. Rozwój gospodarczy jest postrzegany jako materialna podstawa i część konstytutywna dynamiki społeczeństwa oraz główna część instytucji społecznych. W opracowaniu przeanalizowano formy, metody i etapy instytucjonalizacji modelu rozwoju gospodarczego.
Pojęcie instytucji w teorii ekonomii
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011) Kuder, Dorota
Opracowanie porusza problemy tradycyjnego instytucjonalizmu oraz nowej ekonomii instytucjonalnej i ma charakter teoretyczny. Celem jest przybliżenie dyskusji, jaka toczy się w teorii ekonomii na temat definicji instytucji. Hipoteza badawcza zawiera się w twierdzeniu, że nie istnieje jedna uniwersalna definicja instytucji w teorii ekonomii, choć ich autorzy przyjmują, że posiadają one co najmniej jedną wspólną cechę – instytucje są zbiorem formalnych (zapisanych) lub nieformalnych reguł, które warunkują działania ludzi. W artykule przedstawione zostały różne ujęcia tego problemu prezentowane przez badaczy zajmujących się dziedziną tradycyjnego instytucjonalizmu oraz nowej ekonomii instytucjonalnej. Dodatkowo opracowanie porusza problem zmiany instytucjonalnej oraz omawia podział instytucji.
Тоталлогенез экономического дискурса
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011) Волков, Александр Григорьевич
В статье исследуется тоталлогенез экономического дискурса. В качестве дискрета выделяется смысл, посредством которого субъекта выражает себя в дискурсе. Соответственно, развитие дискурса можно описать посредством описания смены смысловых доминант на протяжении определенного исторического периода. Иначе говоря, трансформация смыслов может быть связана с трансфером доминант. Соответственно, с автодивергенцией, то есть самостоятельным продуцированием, или эктодивергенцией, то есть заимствованием. Различается генерологическое, имеющее индивидуальный характер, и парсическое бытие дискурса отличающееся универсальностью, соответственно дискурс как монада и как парс. Выделяются основные смыслы, посредством которых субъект реализует себя в экономическом дискурсе, а именно, обладание деньгами, создание совершенного товара и служение обществу. Рассматривается pg-двойственность смыслов, которая проявляется в их взаимной обусловленности даже при наличии отрицания.
The role of culture in the process of modernization – the case of American agricultural policy
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011) Pyrkosz, Damian S.
The paper deals with the role of culture in the modernization of American agricultural policy. The role was neglected and underestimated for most of the 20th century. At the same time agriculture became an industry of food production with strong emphasis placed on increase in production efficiency and profit maximization. This had profound consequences for the quality of food, life of rural communities and the environment problems. Furthermore, growing dissatisfaction with numerous shortcomings of the policy of compensation and support for agricultural prices and farmers income necessitated search for a new more effective policy model. Construction of a new agricultural paradigm took advantage of the scientific and theoretical developments of the last two decades of the 20th century. In this way culture became an important aspect of sustainable agricultural modernization. Most typical examples of such policies were agricultural stewardship, revitalization of rural areas, cultural landscape and historic barn preservation. All these programs play important part in bringing economic revival to rural areas and all cultural production can potentially win competitive advantage of these areas over other in the market game.
Inżynieria finansowa – innowacja, wiwisekcja czy metafizyka?
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011) Tyc, Waldemar
Celem artykułu jest wyjaśnienie różnicy między konstrukcjami w sensie fizykalnym i metafizycznym, w tym innowacjami natury: technicznej, społecznej i finansowej. W ujęciu epistemologicznym związany jest on z wyjaśnieniem prawidłowości rządzących inżynierią fizyczną i społeczną, w ujęciu ontologicznym określa charakter ich bytów oraz relacje ich ufundowania i umocowania, zaś w warstwie metodologicznej dotyczy rozróżnienia metodologii badań nauk przyrodniczych i nauk społecznych. Konceptualizacja i wyjaśnienie różnic tych rodzajów inżynierii jest ważne dlatego, że produkty inżynierii finansowej nie są konstrukcjami inżynieryjnymi w sensie fizykalnym, lecz są konstrukcjami metafizycznymi. W sensie aplikacyjnym (praktycznym), innowacyjne rozwiązania społeczno-ekonomiczne dotyczą nowych metod działania, których urzeczywistnieniem są instrumenty prawne, finansowe i organizacyjne. W sensie substancjonalnym środkiem realizacji celów, do których inżynieria finansowa jest wykorzystywana, są wartości ekonomiczne o metafizycznych dystynkcjach, czyli empirycznie niesprawdzalne i nieweryfikowalne, co sprawia, że ów rachunek racjonalności wymyka się kryterium demarkacji. Dodatkowo weryfikacja stworzonych konstrukcji odbywa się jednak nie w laboratoriach badawczych, lecz drogą wiwisekcji, czyli w drodze eksperymentów społecznych. Można wręcz zaryzykować stwierdzenie, że w wymiarze instrumentalnym inżynieria finansowa jest formą współczesnej alchemii.
Oddziaływanie kryzysu finansowego w Europejskiej Unii Monetarnej na handel papierami wartościowymi na wybranych giełdach europejskich
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011) Kucharek, Daniel
Główną przyczyną dekoniunktury na europejskich rynkach papierów wartościowych był kryzys finansów publicznych w niektórych krajach Unii Europejskiej. W listopadzie 2009 roku minister finansów Grecji podał informację o katastrofalnym stanie finansów publicznych w tym kraju. Podobne dane opublikował w styczniu 2010 roku rząd hiszpański, a w maju przedstawiciel rządu węgierskiego. Ekonomiści obawiali się, że ujawniający się kryzys finansów publicznych może przyczynić się do powrotu recesji zapoczątkowanej w lipcu 2007 roku. Przejawem narastających obaw było zachowanie się kursów akcji na giełdach papierów wartościowych. W tym czasie odnotowywano duże wahania cen akcji, które miały swoje odbicie w wartości indeksów i kapitalizacji poszczególnych rynków. W celu uchwycenia rozmiarów i wpływu kryzysu na rynki giełdowe, została przeprowadzona analiza zmian zachodzących na wybranych rynkach państw zagrożonych katastrofą finansów oraz krajów posiadających dobrą sytuację w zakresie kształtowania się deficytu budżetowego. W wyniku dokonanych badań zostały wykazane pewne zależności oraz wpływ kryzysu na wyniki osiągane przez poszczególne rynki papierów wartościowych.
Zastosowanie opcji azjatyckich w celu ograniczenia ryzyka gwałtownych zmian na rynkach finansowych
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011) Iwaszczuk, Natalia
Niniejszy artykuł opisuje możliwości zastosowania opcji azjatyckich w zarządzaniu ryzykiem gwałtownych zmian cen instrumentów rynku finansowego. Zaletą opcji azjatyckich w porównaniu z opcjami standardowymi jest wykorzystanie w funkcji wypłaty średniej wartości aktywu bazowego zamiast ceny spot. Długa pozycja w takiej opcji może być wykorzystana zarówno przez przedsiębiorstwa, jak i instytucje finansowe jako zabezpieczenie swoich portfeli aktywów.
Polska gospodarka w drodze do współczesnej granicy technologicznej
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011) Tusińska, Magdalena
Głównym celem niniejszego artykułu jest ocena dystansu dzielącego polską gospodarkę od gospodarki opartej na wiedzy (GOW). Ta druga stanowi współcześnie granicę technologiczną. Opracowanie składa się z trzech części. Pierwsza z nich koncentruje się na istocie rozwoju społeczno- ekonomicznego oraz zawiera przykłady teoretycznych koncepcji etapowego rozwoju gospodarek. Nawiązanie do tych teorii uzasadnia się tym, że GOW stanowi obecnie najwyższe stadium rozwoju społeczno-ekonomicznego gospodarek. W następnej części artykułu dokonano charakterystyki GOW, a w szczególności wskazano różnice między gospodarką wiedzy a tzw. nową gospodarką, po czym określono warunki wyjściowe budowy GOW, na których opiera się kolejna część opracowania. Na podstawie analizy danych statystycznych okazuje się, że polska gospodarka wykazuje opóźnienia we wszystkich opisywanych dziedzinach. Najsilniej hamujące proces rozwoju społeczno-ekonomicznego wydają się: niesprzyjający klimat dla biznesu oraz funkcjonujący system podatkowy. Bez zmian w tych obszarach redukcja luki między Polską a GOW nie będzie możliwa. Likwidacja barier przedsiębiorczości oraz reforma finansów publicznych są konieczne, aby przynajmniej trochę zbliżyć się do GOW.
Приоритетные тенденции международной интеграции образования
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011) Ткач, Тамара
Интеграция в образовательном пространстве имеет комплексный, многоплановый характер, который влияет на весь ход современного общественного развития. Это: потреб- ность в опережающем характере образования; согласование международной образовательной политики; взаимное сближение, взаимодополняемость и взаимозависимость национальных образовательных систем, синхронизация их действий; постепенное перерастание национальными образовательными системами своих государственных рамок; зарождение тенденций к формиро- ванию единого образовательного пространства как наиболее эффективной формы реализации задач образования будущего.
Wybrane aspekty innowacji i modernizacji gospodarki na przykładzie Czech
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011) Gabryšová, Marie
Sukces gospodarczy w coraz większym stopniu oparty jest na efektywnym wykorzystaniu wartości niematerialnych (wiedza, umiejętności i potencjał innowacyjny) jako na głównym źródle przewagi konkurencyjnej. Przedmiotem zainteresowania tak osób, jak i organizacji staje się nauczanie i uczenie się. Gospodarki wiedzy nie charakteryzują określone dokładnie granice. Chodzi o wiedzę poza granicami przedsiębiorstw, sektorów i często także poza granicami państwowymi. Często przyjmowanym wyznacznikiem dojrzałości społeczeństwa jest również znaczenie sektora high-tech w gospodarce. W artykule poddaje się ocenie rozwój gospodarek wiedzy w krajach UE w latach 2008 i 2010. Porównuje się wydatki na edukację i badania w wybranych krajach, by pokazać zróżnicowane podejście do tego problemu oraz skutki takich decyzji. Podobne porównania podano również w sektorze wysokich technologii produkcji oraz usług w wybranych krajach UE. Jednak najwięcej uwagi poświęcono konkretnym przykładom realizacji modernizacji gospodarki w Republice Czeskiej. Przedstawiono osiągnięcia naukowców Uniwersytetu Technicznego w Libercu, opisano też sukcesy profesora Frimla z Uniwersytetu Palackiego w Ołomuńcu. Artykuł zawiera również podstawowe informacje o inicjatywie dla doskonalenia wiedzy i kształcenia, którą podjęło trzydziestu najwybitniejszych naukowców Czech.
Kapitał zagraniczny jako czynnik rozwoju i modernizacji gospodarki
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011) Szewc-Rogalska, Alina; Leszczyńska, Małgorzata
Celem niniejszego opracowania jest próba ukazania roli kapitału zagranicznego w procesach rozwoju i modernizacji gospodarki. Szczególną uwagę zwrócono na udział inwestorów zagranicznych w procesach przekształceń własnościowych, restrukturyzacji oraz poprawie efektywności przedsiębiorstw, a w konsekwencji całej gospodarki polskiej. Ustalono, że korzyści wynikające z napływu kapitału zagranicznego ujawniają się w kraju goszczącym głównie w okresie korzystnej koniunktury gospodarczej. Natomiast w okresie kryzysu nasilają się negatywne skutki inwestycji zagranicznych w Polsce. Z badań własnych wynika, że spółki z udziałem kapitału zagranicznego wyróżniają się na tle innych spółek bardzo wysoką wydajnością pracy, która jednak nie przekłada się na wysoką rentowność. Wskaźniki rentowności kształtują się często nawet na poziomie niższym niż w innych spółkach, co potwierdza przypuszczenia o stosowaniu przez kapitał zagraniczny transferu zysków do jednostek macierzystych za granicą (z negatywnymi konsekwencjami dla gospodarki kraju goszczącego, w tym m.in. Polski).
Barriers of foreign investment attractiveness in the podkarpackie region in the opinion of joint venture companies
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011) Puchalska, Katarzyna
Nowadays, it is impossible to discuss a country’s economic development without mentioning about the capital inflow. The inflow of Foreign Direct Investment to a specified country’s market not only increases the value of investments, but also contributes to increasing the efficiency of all other production factors. It later decides that some countries or regions receive foreign investments, i.e. why are they perceived by foreign investors as more attractive than the others, and are there any barriers limiting the inflow of such capital to a given region. This study aims at presenting the factors, which in the opinions of investors (joint venture companies) have been regarded as attractiveness barriers in the Podkarpackie Region.
Procesy modernizacji struktury międzynarodowej wymiany handlowej usług w Polsce
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011) Cyrek, Magdalena
W opracowaniu zaprezentowano klasycznie wyróżniane cechy usług i ich oddziaływanie na znaczenie usług w obrotach międzynarodowych. Wskazano również na współczesne tendencje zwiększające zdolność handlową usług oraz formy uczestnictwa usług na rynkach międzynarodowych. Przedstawiono ponadto zmiany w wymianie handlowej usług w polskim obrocie zagranicznym.
Wpływ liberalizacji handlu związanej z integracją z Unią Europejską na zróżnicowanie dochodów w Polsce
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011) Graca-Gelert, Patrycja
Rola liberalizacji handlu w kształtowaniu rozpiętości dochodów w Polsce była różna w kolejnych okresach, począwszy od wejścia Polski na ścieżkę transformacji. Z badań i danych na temat zmian w handlu zagranicznym pomiędzy Polską a UE wynika, że w latach dziewięćdziesiątych XX w. Polska miała głównie przewagę komparatywną w niewykwalifikowanej sile roboczej. Dodatkowo rozwijał się raczej handel międzygałęziowy niż wewnątrzgałęziowy i długo utrzymywała się przewaga eksportu dóbr nie zaawansowanych technologicznie. Jednoczesny wzrost premii za kwalifikacje i zróżnicowania wynagrodzeń w tym okresie pozwalają sądzić, że na zmienne te wpływały inne czynniki niż handel zagraniczny. Dopiero od XXI w., a tak naprawdę po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej widoczne są znaczące zmiany w strukturze handlu, z naciskiem na eksport. Istotnie wzrosła rola handlu wewnątrzgałęziowego wysokiej jakości oraz grup towarów przetworzonych bardziej zaawansowanych technologicznie, co przemawia za widoczną zmianą przewag komparatywnych w Polsce. Badania wskazują także na występowanie postępu technologicznego preferującego wykwalifikowaną siłę roboczą w Polsce oraz znaczenie importu w przepływie technologii do Polski, co potwierdza w pewnej mierze hipotezy o znaczeniu handlu zagranicznego i jego liberalizacji dla kształtowania relatywnych wynagrodzeń wykwalifikowanych pracowników.
Samofinansowanie pracy podstawą bezdeficytowej gospodarki
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011) Dobija, Mieczysław
Możliwości pozytywnych dla obywateli reform gospodarki wynikają ze zrozumienia, że pieniądze należą do sfery energo-informacyjnej, a nie energo-materialnej. Jako należności za pracę stanowią tylko potwierdzenie zmierzonej wartości wykonanej pracy. Ta konstatacja jest zasadnicza dla nowego spojrzenia na gospodarkę. W obecnym stanie rzeczy teorie pieniądza faktycznie działają ograniczająco na aktywność ludzką. W nowym ujęciu, gdy produktywna praca jest źródłem pieniędzy, ten stan rzeczy ulega zasadniczej zmianie. Gospodarka nie będzie ograniczana przez wadliwe rozumienie kapitału, pracy i pieniędzy. Deficyt budżetowy przestanie być zmorą poprawnie zarządzanej gospodarki, a wolne zasoby ludzkie mogą podjąć aktywność z godziwym wynagrodzeniem.
Stała potencjalnego wzrostu w rachunku kapitału ludzkiego
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011) Kozioł, Wojciech
Celem artykułu jest identyfikacja rozmiaru stałej ekonomicznej potencjalnego wzrostu w rachunku kapitału ludzkiego. Badania nad rozmiarem stałej ekonomicznej sięgają początku lat siedemdziesiątych XX wieku. Wtedy to podjęto pierwsze próby określenia długookresowej stopy wzrostu kapitału inwestowanego w papiery wartościowe w Stanach Zjednoczonych. W tych historycznych badaniach rolę stałej ekonomicznej potencjalnego wzrostu pełni pojęcie premii za ryzyko. Do osiągnięcia celu niniejszego artykułu wykorzystano model kapitału ludzkiego, którego autorem jest M. Dobija. Metodologia badawcza polega na obliczeniu wartości kapitału ludzkiego każdego pracownika na podstawie danych kadrowych zatrudniającego go przedsiębiorstwa, a następnie porównanie uzyskanej wartości indywidualnego kapitału ludzkiego z wynagrodzeniem zasadniczym otrzymywanym przez tego pracownika. W efekcie pozwala to na obliczenie stopy zwrotu z kapitału ludzkiego, czyli jednego z najważniejszych wskaźników z dziedziny analizy rentowności przedsięwzięć inwestycyjnych. Wyniki badań przeprowadzone na 702-osobowej próbie pracowników potwierdziły istnienie stałej ekonomicznej na poziomie około 8% rocznie.

Przeglądaj

Przeglądanie Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy z. 19 (2011) według Data dodania