Medical Review T. 14, z. 1 (2016)

URI dla tej Kolekcjihttp://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/1613

Przeglądaj

Aktualnie wyświetlane 1 - 12 z 12

Od Redakcji
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Kwolek, Andrzej
The caloric value of television food advertising targeted at Polish children
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Piotrowicz, Anna; Łuszczki, Edyta; Sobek, Grzegorz; Wyszyńska, Justyna; Podgórska-Bednarz, Justyna; Mazur, Artur
Otyłość wśród dzieci i młodzieży jest coraz większym problemem zdrowotnym w XXI wieku. Reklamy żywności o wysokiej wartości energetycznej i ubogiej w składniki odżywcze mogą wpływać na wybory konsumentów. Celem badania była analiza wartości kalorycznej wszystkich reklamowanych produktów żywnościowych, skierowanych do dzieci w trzech stacjach telewizyjnych. Metody: Nagrano wszystkie programy emitowane w trzech kanałach telewizyjnych (TVP1, Polsat, Cartoon Network), w ciągu czterech dni każdego tygodnia (przez okres od września do października). Emitowane reklamy zostały przeanalizowane w celu określenia liczby reklamowanych produktów żywnościowych. Następnie zakupiono reklamowane produkty i obliczono ich wartość energetyczną. Wyniki: Średnia wartość kaloryczna reklamowanych produktów żywnościowych, skierowanych do dzieci wahała się od 1700 kcal/ dzień w stacji Cartoon Network do 33000 kcal/ dzień w telewizji Polsat. Reklamowaną żywność stanowiły głównie przekąski i produkty typu fast-food, o wysokiej zawartości tłuszczów i cukru. Średnia wartość kaloryczna reklamowanego produktu żywnościowego wyniosła 500 kcal na 100g. Wnioski: w reklamach telewizyjnych skierowanych do dzieci, promuje się głównie żywność o wysokiej wartości energetycznej, ubogą w składniki odżywcze. Taka promocja może wpływać na zachowanie konsumentów i tym samym wpływać na nadmierne spożycie wysokokalorycznych produktów żywnościowych.
Samodzielność i samokontrola młodzieży z Nieswoistym Zapaleniem Jelit w związku z koniecznością zmiany gastroenterologa po osiągnięciu pełnoletności
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Wardak, Katarzyna; Celińska-Cedro, Danuta; Nagórska, Małgorzata
Wstęp. Nieswoiste Zapalenie Jelit plasuje się w grupie pięciu najczęściej występujących chorób przewodu pokarmowego i jest najczęstszą przewlekłą chorobą przewodu pokarmowego u dzieci. Dzieci z uwagi na wczesny okres rozpoznania będą chorowały najdłużej i najciężej, ale mają możliwość prowadzenia życia zbliżonego do ich zdrowych rówieśników. Celem podjętych badań było poznanie stopnia samokontroli dorastającej młodzieży z NZJ w związku z koniecznością przejścia pod opiekę poradni gastroenterologicznych dla osób dorosłych po 18 roku życia. Materiał i metody. Badanie przeprowadzono wśród młodzieży od 15 do 18 roku życia ze zdiagnozowanym NZJ, pacjentów Poradni Gastroenterologicznych w Warszawie i Rzeszowie. Wyniki. Rozpoznanie wrzodziejącego zapalenie jelita grubego podało 50,67% dzieci, natomiast chorobę Leśniowskiego-Crohna, 42,67% . Średni wiek zachorowania wśród dzieci wynosił ok. 12,13 ±3,82. Ponad połowa respondentów ocenia zakres posiadanych informacji o jednostce chorobowej za raczej wystarczający. W ogólnej populacji badanej młodzieży znacząca większość potrafi samodzielnie formułować swoje obserwacje i wątpliwości dotyczące terapii. Ponad 90% chorych objętych badaniami deklaruje znajomość nazw oraz dawek przyjmowanych leków, jednak u 1/5 regularność ich stosowania nadal nadzorują rodzice. Podczas wizyt u specjalisty wszystkim respondentom towarzyszą rodzice. Ponad połowa badanych w razie potrzeby nie potrafiłaby samodzielnie skontaktować się ze specjalistą. Tematyka zachowań ryzykownych (palenie, picie, narkotyki) oraz współżycia seksualnego nie jest podejmowana podczas wizyt. Wnioski. 1. Młodzież zna istotę choroby, jednakże tylko w małym zakresie jest włączana w proces samodzielnej kontroli. 2. W poradniach gastroenterologicznych dla dzieci tematyka pozamedyczna, jak: styl życia, płodność, rozwój zawodowy nie jest podejmowana.
Rozwój otłuszczenia ciała u dzieci i młodzieży z Rzeszowa oraz jego zmienność na przestrzeni 35 lat
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Perenc, Lidia; Radochońska, Anna; Błajda, Joanna
Wstęp. Pozytywnym miernikiem stanu zdrowia jest stopień i rodzaj otłuszczenia ciała. Cel badań. Ocena rozwoju otłuszczenia dzieci i młodzieży, obojga płci, z Rzeszowa, w wieku od 4 do 18 lat oraz jego zmiany w przeciągu ostatnich 35 lat. Materiał i metody. W latach 2013/2014 przebadano łącznie 1563 dzieci z Rzeszowa. Zmierzono grubość trzech fałdów tłuszczowych: nad mięśniem trójgłowym ramienia, w okolicy pępka, pod łopatką, obliczono całkowite otłuszczenie ciała. Dane poddano analizie statystycznej. Porównano do danych zgromadzonych w poprzednich latach: 1978/79, 1993/1994, 2003/2004. Wyniki. Do wieku wczesnoszkolnego przyrosty fałdów skórno tłuszczowych są stabilne. W wieku od 11–12 lat u obojga płci stwierdzono, statystycznie znamienny, większy przyrost fałdów skórno-tłuszczowych nad mięśniem trójgłowym ramienia oraz globalnego otłuszczenia ciała. U chłopców w tym przedziale wiekowym zjawisko to dotyczy fałdu w okolicy pępka, a u dziewcząt podłopatkowego. Od 14 do 15 roku życia u chłopców obserwuje się przyspieszony rozwój fałdu podłopatkowego, a u dziewcząt w okolicy pępka. Obok przyrostów otłuszczenia stwierdzono jego spadki. W okresie pokwitania wartości odchylenia standardowego są najwyższe. Analiza porównawcza wykazała, że w przedziale czasowym 1978/79-2013/14 u chłopców i dziewcząt tendencja wzrostowa otłuszczenia utrzymuje się w przypadku wszystkich zmierzonych fałdów skórno-tłuszczowych. U obu płci w okresie analizowanego 35-lecia utrzymuje się wzrost całkowitego otłuszczenia ciała, natomiast w okresie ostatniego 10-lecia ulega wyhamowaniu. Wnioski. 1. Rozwój otłuszczenia u dzieci i młodzieży z Rzeszowa charakteryzuje się zróżnicowaniem międzypłciowym, dużą zmiennością w okresie pokwitania. 2. W rozwoju otłuszczenia do wieku wczesnoszkolnego obserwowane są stopniowe jego przyrosty, a następnie, nie tylko znamiennie statystycznie przyrosty, ale również spadki (wahania otłuszczenia). 3. Można stwierdzić, że u obu płci w okresie analizowanego 35-lecia utrzymuje się akceleracja otłuszczenia ciała, chociaż w okresie ostatniego 10-lecia ulega ona wyhamowaniu.
Ocena stabilności posturalnej kobiet z deformacją stopy o charakterze palucha koślawego
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Walaszek, Robert; Ridan, Tomasz; Walaszek, Katarzyna; Burdacki, Marcin
Wstęp. Paluch koślawy jest postępującą deformacją stóp charakteryzującą się bocznym odchyleniem palucha z przyśrodkowym odchyleniem I kości śródstopia. Deformacja stóp oraz związane z nią objawy wiążą się ze znacznymi dolegliwościami i poważnymi skutkami zdrowotnymi w postaci ograniczeń funkcjonalnych i często występujących upadków. Cel badań. Celem pracy była ocena stabilności posturalnej kobiet w wieku 26-75 lat z deformacją stopy o charakterze palucha koślawego w porównaniu z grupą kontrolną. Materiał i metoda. Badaniami objęto grupę 88 kobiet w wieku od 26 do 75 lat, w tym 47 kobiet z koślawością palucha i 41 kobiet bez cech koślawości. Badania przeprowadzono w Centrum Podiomed przy ul. Prądnickiej 10 w Krakowie, w okresie od września 2014 do kwietnia 2015 roku. Klasyfikacji do grup dokonano na podstawie wartości wielkości kąta palucha koślawego. Dla kąta powyżej 15° sklasyfikowano kobiety do grupy badawczej, natomiast dla kąta poniżej 15° do grupy kontrolnej. Głównym narzędziem pomiarowym służącym do wyznaczenia parametrów stabilometrycznych i odbitek stóp była mata tensometryczna PLATFORMA E.P.S./R1 wraz z oprogramowaniem Biomech 2013. Pomiar na macie obejmował analizę w warunkach statyki. Pomiar stabilności trwał 5 sekund. Kąt palucha koślawego (HVA) dla każdej ze stóp wyznaczany był manualnie. Wyniki. Występowanie palucha koślawego determinuje duże zmiany w stabilności posturalnej badanych kobiet. Wnioski. Stwierdzono występowanie statystycznie istotnych różnic między wartościami parametrów stabilometrycznych i odbitek stóp kobiet z deformacją stóp i zdrowych. W grupie badawczej stwierdzono statystycznie istotne związki między wartościami kąta palucha koślawego a niektórymi parametrami stabilometrycznymi i odbitek stóp.
Ocena stanu funkcjonalnego pacjentów przed- i 6 miesięcy po wymianie stawu kolanowego
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Majewska, Joanna; Szczepanik, Magdalena; Jabłoński, Jarosław; Snela, Sławomir; Jarmuziewicz, Agnieszka; Bazarnik-Mucha, Katarzyna; Szymczyk, Daniel
Wstęp. Endoprotezoplastyka jest obecnie najbardziej rozpowszechnioną metodą leczenia zaawansowanych zmian zwyrodnieniowych stawów, w tym stawu kolanowego. Jej głównym celem jest przywrócenie funkcjonalnej niezależności pacjentów w czynnościach dnia codziennego poprzez zmniejszenie natężenia bólu i niepełnosprawności. Cel pracy. Ocena funkcjonalna pacjentów po całkowitej endoprotezoplastyce stawu kolanowego z uwzględnieniem płci, wieku, BMI oraz czasu trwania choroby. Materiał i metoda. W badaniu udział wzięło 70 pacjentów (59 kobiet, 11 mężczyzn), którzy zostali zakwalifikowani do zabiegu całkowitej endoprotezoplastyki stawu kolanowego w wyniku pierwotnych zmian zwyrodnieniowych. Średni wiek pacjentów w badanej grupie wynosił 66,5 roku. Do oceny funkcjonalnej pacjentów posłużono się skalą VAS, skalą Knee Injury and Osteoarthritis Outcome Score, Global Rating Scale, testem Up&Go, testem Five Time Sit to Stand oraz 10-metrowym testem chodu. Dodatkowo wykonano pomiary zakresów ruchu stawu kolanowego w kończynie operowanej i nieoperowanej. Badanie wykonano dwukrotnie; badanie I – tydzień przed zabiegiem operacyjnym i badanie II - 6 miesięcy po nim. Do prezentacji uzyskanych wyników badań posłużono się wartościami średniej, mediany, odchylenia standardowego oraz współczynnikiem korelacji rang Spearmana. W celu analizy statystycznej wykorzystano testy nieparametryczne Wilcoxona i Manna-Whitneya. Poziom istotności statystycznej został określony jako p < 0,05. Wyniki. W okresie 6 miesięcy po zabiegu endoprotezoplastyki stwierdzono poprawę we wszystkich testach i skalach oceny.
Rodzaj znieczulenia stosowanego podczas cięcia cesarskiego w dwóch szpitalach województwa małopolskiego (Polska)
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Barnaś, Edyta; Kołpa, Małgorzata; Wolak, Dorota; Gawlik, Bogumił
Wprowadzenie. W ostatnich latach obserwujemy wzrost ilości cięć cesarskich, głównie wykonywanych w trybie planowym. Najczęstszą metodą znieczulenia wykorzystywaną w porodzie operacyjnym jest znieczulenie przewodowe, głównie znieczulenie podpajęczynówkowe. Cel pracy. Analiza porównawcza sposobów znieczulenia do cięcia cesarskiego w wybranych dwóch szpitalach województwa małopolskiego (powiat tarnowski) w roku 2014. Materiał i metody. Przeprowadzono analizę dokumentacji medycznej 1097 znieczuleń cięć cesarskich (w tym: wiek, dane antropometryczne, wartość skali ASA, rodzaj wykonanego znieczulenia, płyny zastosowane przed znieczuleniem, rodzaj igły, spadki ciśnienia po wykonanym bloku). Do analizy zebranych danych użyto testów: parametryczny chi kwadrat, oraz nieparametryczne testy Kruskala- Wallisa i U Mana- Whitneya. Przyjęto poziom istotności p < 0,05. Wyniki. Średni wiek kobiet poddawanych zabiegowi cięcia cesarskiego wyniósł 32,3±5,42. Średnia ocena w skali ASA badanych kobiet wyniosła1,02±0,15. Najczęściej wybieraną metodą znieczulenia było znieczulenie przewodowe podpajęczynówkowe, w grupie B zdecydowanie częściej podczas znieczulenia podpajęczynówkowego stosowano igłę 26G Standard oraz większą ilość marcainy. Częściej wybieraną formą nawodnienia pacjentek z grupy B było stosowanie HAES. Wykazano, że nawodnienie koloidami (HAES) przed zabiegiem skutkuje mniejszymi spadkami ciśnienia tętniczego po znieczuleniu. Wnioski. Znieczulenie podpajęczynówkowe jest najczęstszą metodą znieczulenia podczas cięcia cesarskiego. Najczęstszym powikłaniem znieczulenia przewodowego w cięciu cesarskim był spadek ciśnienia tętniczego krwi. Jako prewencję hipotonii stosowano nawadnianie płynami koloidowymi i krystaloidami.
Wpływ chronicznego stresu u kobiet w ciąży na kształtowanie się zachowań żywieniowych u ich potomstwa w życiu postnatalnym
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Szydełko, Joanna; Szydełko, Magdalena; Piątek, Daniel; Tuzim, Kamila; Boguszewska-Czubara, Anna
Współcześnie stres stał się integralną częścią życia ludzkiego i towarzyszy mu od momentu poczęcia aż do chwili śmierci. Efekty jego działania na organizm ludzki w bardzo dużym stopniu zależą od zaprogramowanych już w okresie prenatalnym wzorców reakcji. Negatywne bodźce prowadzą do aktywacji osi podwzgórze-przysadka-nadnercza, a także znacznego pobudzenia autonomicznego układu nerwowego. Przewlekłe napięcie skutkuje istotnym podwyższeniem poziomu hormonów „stresu”, które przełamując naturalną, enzymatyczną barierę płodowo-łożyskową wnikają do krwiobiegu płodu, przyczyniając się do powstania istotnych zaburzeń w kształtowaniu zachowań żywieniowych. Konsekwencją tego stanu jest znaczne ryzyko rozwoju nadwagi oraz otyłości w życiu postnatalnym u dzieci matek, które poddawane były chronicznemu stresowi w okresie ciąży. Ekspozycja ciężarnej kobiety na bodźce stresowe wywiera także istotne implikacje na kształtujący się ośrodkowy układ nerwowy. Zaburzenia w rozwoju szlaków przekaźnictwa w obrębie mózgu, a zwłaszcza podwzgórza jako narządu sprawującego wiodącą rolę w centralnej regulacji przyjmowania pokarmu, mogą w istotny sposób wpływać na ilość oraz kaloryczność wybieranych produktów żywnościowych. Podjęcie próby wyjaśnienia złożonych mechanizmów między chronicznym stresem w życiu prenatalnym oraz nadwagą i otyłością w okresie postnatalnym stanowi nadrzędną kwestię z uwagi na narastający w zatrważającym tempie odsetek osób z tymi schorzeniami, głównie wśród dzieci i młodzieży, a także mnogość powikłań obejmujących niemal wszystkie układy organizmu ludzkiego.
Advances in active and passive immunotherapy for Alzheimer’s disease – a short review
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Tabarkiewicz, Jacek
Choroby neurodegeneracyjne m.in. choroba Alzheimera (AD) dotykają rocznie miliony nowych pacjentów na całym świecie. Fakt ten spowodował intensywny rozwój terapii modyfikujących przebieg choroby i mogących mieć zastosowanie w AD. Dane przedkliniczne wykazały zaangażowanie układu immunologicznego w patogenezie choroby Alzheimera. Komórki mikrogleju, komórki prezentujące antygen np. komórki dendrytyczne oraz produkty aktywacji dopełniacza odgrywają aktywną rolę w neurodegeneracji. Z drugiej strony niektóre elementy układu odpornościowego mogą być wykorzystane do eliminacji złogów amyloidowych i innych nieprawidłowości związanych z AD. W związku z tym, metody pasywnej i aktywnej immunoterapii są jednym z najszybciej rozwijających się sposobów terapii choroby Alzheimera. Podawanie przeciwciał lub indukcja odpowiedzi immunologicznej przeciwko β-amyloidowi, α-synukleinie lub białku tau są intensywnie badane. Jest to związane z odkryciem, że białka te mogą być celem dla przeciwciał w przypadku ich ekspresji na błonie komórkowej lub w przestrzeni pozakomórkowej. Także stosowanie innych metod immunoterapii pasywnej (podawanie dożylnych immunoglobulin) i aktywnej (szczepionki na bazie DNA) jest związane z pozytywnymi efektami klinicznymi. Kolejne próby kliniczne prowadzą do rozwoju efektywnych i bezpiecznych metod immunoterapii choroby Alzheimera i innych chorób neurodegeneracyjnych.
Asymptomatyczny guz neuroendokrynny okolicy krętniczo-kątniczej u 59-letniego chorego – opis przypadku
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Wojnicka-Stolarz, Małgorzata; Gąszcz, Anna; Książek, Mariusz; Gutkowska, Dorota; Gutkowski, Krzysztof
Jedną z częstszych lokalizacji guzów neuroendokrynnych (Neuroendocrine Tumors, NET) przewodu pokarmowego jest jelito cienkie. W większości przypadków są to nowotwory wysoko zróżnicowane o powolnym tempie wzrastania i stanowią wyzwanie diagnostyczne dla gastroenterologów, radiologów i patomorfologów. Z klinicznego punktu widzenia NET jelita cienkiego mogą być nieczynne hormonalnie lub produkować substancje odpowiedzialne za powstawanie charakterystycznych objawów. Czułym, lecz niespecyficznym markerem tych zmian jest stężenie chromograniny A. Podstawę diagnostyki stanowią techniki obrazowe, pozwalające na lokalizację guza oraz endoskopowe, umożliwiające pobranie materiału do badania histopatologicznego i immunohistochemicznego. Chirurgiczne usunięcie zmiany jest leczeniem z wyboru, natomiast w farmakoterapii NET znajdują zastosowanie analogii somatostatyny, terapia radioizotopowa i chemioterapia. Przedstawiamy przypadek asymptomatycznego guza neuroendokrynnego zlokalizowanego w okolicy krętniczo-kątniczej u 59-letniego chorego.
Rys historyczny rozwoju ratownictwa medycznego na Rzeszowszczyźnie w latach 1948–2015
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Gajdek, Małgorzata; Kwiatkowski, Andrzej; Binkowska-Bury, Monika
Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego w Rzeszowie powstała jako pierwsza w województwie rzeszowskim (obecnie podkarpackim), cztery lata po zakończeniu drugiej wojny światowej. Od tej pory rozpoczął się żmudny, ale jednocześnie systematyczny proces tworzenia struktur pomocy doraźnej, tak w Rzeszowie, jak również w całym regionie. Wiedza na temat historii powstania i rozwoju pomocy doraźnej, a następnie ratownictwa medycznego na terenie miasta Rzeszowa i dawnego województwa rzeszowskiego, a obecnie podkarpackiego, byłaby trudna, bądź niemożliwa do zdobycia, gdyby nie Kronika Wojewódzkiej Stacji Pogotowia Ratunkowego w Rzeszowie (Kronika WSPR w Rzeszowie). Powstała ona w latach 1967–1968 na zlecenie ówczesnego dyrektora Wojewódzkiej Stacji Pogotowia Ratunkowego w Rzeszowie (WSPR) Stanisława Widlarza. Autorem cennej Kroniki był Piotr Kamiński – dyrektor ds. administracyjnych rzeszowskiej Stacji, długoletni jej pracownik oraz współorganizator wielu powiatowych stacji pogotowia ratunkowego na terenie dawnego województwa rzeszowskiego. Obecnie Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego realizuje zadania systemu Państwowego Ratownictwa Medycznego. Posiada najliczniejszy potencjał zespołów ratownictwa medycznego na terenie województwa podkarpackiego. I tak, jak w momencie jej powstania, tak też obecnie priorytetem jej działalności jest ratowanie ludzkiego życia i zdrowia. Opracowanie powstało na bazie wspomnianej Kroniki Wojewódzkiej Stacji Pogotowia Ratunkowego w Rzeszowie, dokumentów archiwalnych Wojewódzkiej Stacji Pogotowia Ratunkowego w Rzeszowie (WSPR), witryn internetowych, które zawierają informacje na temat powstania, rozwoju, a także obecnego stanu funkcjonowania i organizacji rzeszowskiej Stacji Pogotowia Ratunkowego oraz relacji osób – prekursorów pomocy doraźnej/ratownictwa medycznego na ternie miasta Rzeszowa i okolic oraz bibliografii opisującej dzieje Rzeszowa i okolic. Z uwagi na powszechny deficyt informacji, dotyczących historii Rzeszowskiego Pogotowia Ratunkowego autorzy niniejszego opracowania podjęli pierwszą próbę upublicznienia tak ważnej informacji, jaką jest zarys dziejów ratownictwa medycznego na Rzeszowszczyźnie.
Sprawozdanie z Jedenastej Światowej Konferencji Bioetyki, Etyki i Prawa Medycznego Neapol 2015
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Jacek, Anna; Miaskowska-Daszkiewicz, Katarzyna

Przeglądaj

Przeglądanie Medical Review T. 14, z. 1 (2016) według Data dodania