Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy z. 24 (2012)
URI dla tej Kolekcjihttp://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/7795
Przeglądaj
Przeglądanie Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy z. 24 (2012) według Data dodania
Aktualnie wyświetlane 1 - 20 z 31
- Wyniki na stronie
- Opcje sortowania
Pozycja Miasto i uniwersytet wobec wyzwań współczesności(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Purchla, JacekFunkcja akademicka winna stać się dla Krakowa i jego samorządu priorytetem, również wobec nieuchronnej globalizacji procesów urbanizacyjnych. Nauka jest dzisiaj jednym z najważniejszych nośników globalizacji. Strategie rozwoju polskich miast i regionów były dotychczas w zbyt małym stopniu skorelowane z potencjałem strategicznym uczelni wyższych, działających na ich terenie. Obecna rola uniwersytetów, w odróżnieniu od tej tradycyjnej „zamkniętej w wieży z kości słoniowej”, winna więc zdecydowanie polegać na coraz większym analizowaniu swej misji w kontekście rozwoju regionalnego. Oznacza to włączanie uniwersytetów do procesu kreowania i stymulowania przedsiębiorczości. W ten sposób uniwersytety stają się katalizatorami rozwoju lokalnego. Jeśli więc nie ulega dziś wątpliwości, że uniwersytet jest absolutnie kluczową instytucją kreatywnej gospodarki, a „miasto to zbiór szans, okazji i sposobności wszelkiego rodzaju” jak to określiła Jane Jacobs, to wyzwaniem dla naszych uniwersytetów staje się niewątpliwie gra z otoczeniem, w której szczególną rolę odgrywać muszą partnerskie relacje z samorządem miasta i regionu. Uniwersytet – swoim potencjałem – powinien przyczyniać się do kształtowania ładu strukturalnego i zapewnienia spójności społeczno-gospodarczej. Czy jesteśmy do tego przygotowani? Za nami stara tradycja uniwersytecka i marka oraz nasz potencjał akademicki. Ten kapitał musimy dzisiaj pomnażać. Czas więc na nowo zdefiniować relacje między miastem a jego uniwersytetami.Pozycja Egzogeniczna gospodarka w Polsce. Model kapitalizmu wynikający z przemian politycznych(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Grosse, Tomasz GrzegorzCelem artykułu jest próba oceny zmian ustroju gospodarczego dokonujących się w ostatnich 20 latach w Polsce, przy uwzględnieniu sytuacji w wybranych państwach Europy Środkowej. Chodzi o przedstawienie wpływu integracji europejskiej (europeizacji) na kształtowanie nowego modelu gospodarczego po okresie państwa socjalistycznego. Główną tezą artykułu jest to, że zmiany polityczne tworzyły model gospodarki zależnej (egzogenicznej).Pozycja Modelowanie równowagi rynkowej z zastosowaniem teorii równań różniczkowych(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Banaś, Józef; Dejniak, DorotaW pracy opisany jest model równowagi rynkowej przy użyciu narzędzi teorii równań różniczkowych. Rozważa się najpierw znany liniowy model równowagi rynkowej pokazując, że rozwiązanie pojawiającego się w tym modelu równania różniczkowego, które modeluje równowagę rynkową, jest asymptotycznie stabilne. Jako uogólnienie modelu liniowego rozważa się również równanie różniczkowe modelujące nieliniowo równowagę rynkową. Dla pewnego szczególnego przypadku modelu nieliniowego pokazuje się, że rozwiązanie modelujące równowagę rynkową w tym modelu jest w pewnych przypadkach asymptotycznie stabilne, natomiast w pozostałych przypadkach przyciąga inne rozwiązania otrzymane w tym modelu.Pozycja Logika społeczna w ekonomii i polityce rozwoju doby kryzysu(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Leszczyńska, MałgorzataArtykuł wpisuje się w nurt dyskusji na temat roli państwa w gospodarce jako pewnej instytucji społecznej, niwelującej nierówności, a zwłaszcza problematyki osiągania spójności społeczno-ekonomicznej. Nierówności społeczne są przedmiotem zainteresowania polityki ekonomicznej prowadzonej w ramach nowej ekonomii rozwoju zwłaszcza w krajach, które opierają gospodarkę na systemie rynkowym. Stają się zwłaszcza poważnym problemem społeczno-ekonomicznym w dobie kryzysu gospodarczego. Prowadzona przez poszczególne państwa polityka społeczna kształtowana jest z uwagi na istotne problemy, w szczególności: wzrost zróżnicowania dochodów i nierówności majątkowych oraz związane z nimi zjawisko wykluczenia (ekskluzji). W artykule zwrócono uwagę na charakterystyczne cechy współczesnego podejścia do kwestii społecznej, różniącego się znacznie od dominującego wcześniej konserwatywno-liberalnego punktu widzenia. Wskazano też miejsce problematyki społecznej we współczesnej polityce rozwojowej.Pozycja Zarządzanie rozwojem niszowym dla zapewnienia spójności społeczno-ekonomicznej(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Piontek, Franciszek; Piontek, BarbaraW niniejszym artykule wykazano, że zapewnienie spójności społeczno-ekonomicznej w procesie rozwoju lokalnego jest możliwe, jeżeli jednoznacznie zostanie określony sens i cel działania, a to z kolei jest możliwe, jeśli proces zarządzania rozwojem oparty zostanie na rozwoju niszowym, który umocowany jest w integracji terytorialnej. Model niszy opisany jest przez 6P: Program, Przedsiębiorczość, Produkt, Popyt, Promocja, Prawo. Procedura rozważań obejmuje następujące zagadnienia: • kategorię zarządzanie rozwojem i kwestie z nią związane; • model niszy w aspekcie zapewnienia spójności społeczno-ekonomicznej; • spójność społeczno-ekonomiczna w Konstytucji RP; • procedury zarządzania rozwojem lokalnym, zapewniające spójność społeczno-ekonomiczną. Zarządzanie rozwojem niezgodne z rozwojem niszowym – w długim okresie – nie zapewnia spójności społeczno-ekonomicznej w procesie rozwoju – lokalnego.Pozycja Finanse publiczne a możliwości zewnętrznego finansowania gospodarki(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Żuławska, UrszulaW opracowaniu przedstawiono drogi obniżania kosztów obsługi zadłużenia publicznego oraz ich potencjalne oddziaływanie na możliwości korzystania z finansowania zewnętrznego, a następnie doświadczenia w tym zakresie trzech krajów – Polski, Meksyku i Węgier – w czasie ostatniego światowego kryzysu finansowego. Doświadczenia trzech krajów na zbliżonym poziomie rozwoju gospodarczego, których gospodarki są jednak w różnym stopniu obciążone zadłużeniem publicznym wskazują, iż w okresie kryzysu ciężar finansowania zadłużenia publicznego przeniesiony zostaje na rynek wewnętrzny. Uzyskuje się to nawet wbrew podstawowym założeniom systemu gospodarczego, stosując tzw. represje finansowe. Wydaje się też, że stan finansów publicznych – przynajmniej tak długo, jak długo nie grozi kataklizmem – w małym stopniu wpływa na dostępność zagranicznego kapitału portfelowego. Napływ zagranicznych inwestycji portfelowych zdaje się być raczej uwarunkowany koniunkturą gospodarczą, od której skądinąd zależy stan finansów publicznych.Pozycja Kryzys gospodarczy a napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych do Polski(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Puchalska, KatarzynaŚwiatowy kryzys gospodarczy spowodował, że bezpośrednie inwestycje zagraniczne uległy znacznym spadkom. Przyczyn takiego stanu rzeczy można upatrywać w zmniejszeniu się zdolności firm do inwestowania głównie z powodu ograniczonego dostępu do środków finansowych zarówno własnych (zmniejszone zyski), jak i obcych (wyższe koszty pozyskania kapitału) oraz spadku skłonności do inwestowania pozostającej pod silnym wpływem negatywnych perspektyw gospodarczych. Należy pamiętać, że wielkość napływu BIZ zależy od szeroko pojętej atrakcyjności inwestycyjnej kraju, która ma charakter wieloczynnikowy. Dlatego, aby zachować już istniejący poziom BIZ w Polsce pożądana jest odpowiednia polityka gospodarcza, wprowadzenie korzystnych warunków działalności dla inwestorów zagranicznych, a to w efekcie wpłynie na utrzymanie rozwoju istniejących i napływ nowych bezpośrednich inwestycji zagranicznych.Pozycja Zmieniająca się struktura dochodów jako jedna z przyczyn kryzysu finansowego(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Tomkiewicz, JacekCelem tekstu jest wskazanie, że tendencje, jakie ukształtowały się w ostatnich latach w kontekście zmieniającej się struktury dochodów, przyczyniły się w dużej mierze do wybuchu kryzysu finansowego z roku 2008. Malejący udział płac w PKB oraz rosnące nierówności dochodowe zarówno w krajach bogatych, jak i biednych w znaczący sposób przyczyniły się do narastania tzw. globalnych nierównowag oraz nadmiernego wzrostu zadłużenia gospodarstw domowych. Wiele wskazuje na to, że antykryzysowa polityka gospodarcza wdrożona przez rządy i banki centralne, raczej nie rozwiązuje strukturalnych przyczyn kryzysu, a w dłuższej perspektywie może je nawet pogłębić.Pozycja Wysoka stopa wzrostu gospodarczego a rozwój społeczny w Federacji Rosyjskiej – analiza taksonomiczna kondycji społeczno-gospodarczej Rosji na tle pozostałych krajów G8 i BRICS(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Gapys, AnnaCelem niniejszego artykułu jest zbadanie istnienia zależności pomiędzy wysokim tempem wzrostu gospodarczego w Rosji a rozwojem społecznym tego kraju. Przeprowadzone przez autorkę badania wskazują na brak bezpośredniej zależności. Federacja Rosyjska zajmując wśród pozostałych krajów G8 i BRICS czołowe miejsca pod względem tempa wzrostu gospodarczego w latach 2000 i 2008, uzyskuje jednocześnie bardzo niską pozycję dla analogicznego zestawienia, badającego wskaźnik rozwoju społecznego. Jest to sytuacja nietypowa z punktu widzenia teorii ekonomii, a dla samej Rosji niebezpieczna. Brak przełożenia szybkiego wzrostu gospodarczego na wzrost dobrobytu społeczeństwa rosyjskiego będzie nasilał zjawisko nierówności społecznych, które w konsekwencji mogą zahamować sam wzrost. Co więcej – podstawą wzrostu gospodarczego Rosji jest odpowiednia polityka dotycząca eksportu surowców energetycznych, która za sprawą czynników koniunkturalnych lub technologicznych może wkrótce stracić na znaczeniu. W chwili obecnej Rosja nie dysponuje alternatywnym czynnikiem wzrostu gospodarczego. Wnioski końcowe poprzedzone są skrótowym ujęciem perspektyw rosyjskiej polityki energetycznej i najważniejszych wyzwań, z jakimi obecnie się zmaga oraz zaproponowanej przez władze Rosji strategii rozwoju tego kraju. W końcowej części pracy zawarte są także sugestie dotyczące kierunku dalszych badań.Pozycja Ekonomiczne rozwarstwienie społeczeństwa Unii Europejskiej po światowym kryzysie gospodarczym – problematyka rozkładu dochodów(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Stawicka, Magdalena KingaNierówności ekonomiczne są nierozerwalnym elementem rozwoju ludzkości na świecie. Występują pomiędzy krajami, wewnątrz państw, między grupami społecznymi, jak i pomiędzy poszczególnymi członkami społeczności ludzkiej. Celem niniejszego artykułu była analiza stopnia zróżnicowania dochodów w krajach Unii Europejskiej na podstawie współczynnika Giniego oraz wskaźnika zróżnicowania kwintylowego dochodów. Ponadto autorka podjęła próbę znalezienia odpowiedzi na pytanie, czy istniejące nierówności społeczne zostały pogłębione czy jednak zniwelowane w wyniku pojawienia się kryzysu finansowego z roku 2007? Czy jednak to może one przyczyniły się do jego powstania? Powszechnie uważa się, że nierówności powinny być sprawiedliwe, ale co to znaczy sprawiedliwe – jaką koncepcję sprawiedliwości powinno się przyjąć, a przez to jaka wartość współczynnika Giniego jest pożądana? Dysproporcje w dystrybucji dochodów w państwach Unii Europejskiej istnieją, współczynnik Giniego waha się od 20 do 45 dla poszczególnych gospodarek, a stosunek sumy 20% dochodów osób najbogatszych do sumy 20% dochodów osób najbiedniejszych zawarty jest w przedziale od 3,5 do 8. Najniższe czy najwyższe wskaźniki osiągają zarówno gospodarki rozwinięte, jak i rozwijające się, a także te państwa, których sytuacja gospodarcza w wyniku kryzysu z 2007 roku uległa znacznemu pogorszeniu. Trudno zatem mówić o silnym wpływie kryzysu na znaczące pogorszenie się sytuacji dochodowej obywateli i powiększenie się ekonomicznego rozwarstwienia społeczeństwa państw unijnych.Pozycja Kierunki modernizacji gospodarki Polski w świetle doświadczeń wynikających z okresu kryzysu(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Bolonek, RyszardaCelem artykułu jest wskazanie kierunków modernizacji gospodarki Polski, które wynikają z podstawowych problemów makroekonomicznych, wyłonionych na podstawie porównania wskaźników makroekonomicznych Polski z pozostałymi krajami UE-27. Okazuje się, iż mimo, że wzrost gospodarczy w Polsce pozostaje na relatywnie wysokim poziomie na tle krajów UE-27, to ujawnił się problem zbyt wysokiego poziomu długu publicznego na przewidywanym w 2012 roku poziomie przekraczającym uregulowania z Maastricht. Wprawdzie są kraje, które mają wyższe poziomy długu, jednak żaden z tych krajów nie był dotychczas zmuszony, tak jak Polska, renegocjować długów z Klubem Paryskim i Klubem Londyńskim oraz wprowadzać narzucone przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy reformy. Zatem najpilniejszym zadaniem modernizacyjnym wydaje się być reforma finansów publicznych, jednak zadaniem ważnym jest zmiana struktury produkcji w Polsce pod kątem opracowania atrakcyjnej oferty towarowo-usługowej w handlu zagranicznym. Niski poziom eksportu zapewne wynika z braku zaawansowanych technologicznie produktów, które można zaoferować na rynkach globalnych. Mimo pewnych sukcesów za mała jest dbałość o dywersyfikację rynków zbytu dla przemysłu przetwórczego i rolno-spożywczego. Być może właśnie należałoby powiązać innowacje i zaawansowane technologicznie rozwiązania dla zwiększenia dystrybucji polskich towarów przemysłu rolno-spożywczego w sposób, który dawałby przewagę konkurencyjną. Być może także należałoby zadbać o atesty dla zdrowej i pracochłonnej polskiej żywności, ponieważ za takim rozwiązaniem przemawiają względy ekonomiczne, a mianowicie, wysoka stopa bezrobocia strukturalnego. A zatem należy określić przewagę oferty polskiej produkcji artykułów żywnościowo-spożywczych w UE-27, bowiem unijny rynek dla tego typu artykułów wynosi aż 10 procent.Pozycja Modernizacja konwergencyjna struktur wytwarzania(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Cyrek, MagdalenaW opracowaniu analizie poddano zmiany strukturalne w zakresie wytwarzanej wartości dodanej w ujęciu trójsektorowym oraz w układzie trzech grup usług: klasycznych, dobrobytu i finansowo- biznesowych. Wyniki badań wskazują na powielanie w Polsce ścieżek rozwojowych państw wysoko rozwiniętych. W ujęciu trójsektorowym obserwuje się procesy konwergencji struktur, natomiast w układzie struktur wewnątrzusługowych szereg państw unijnych pozostaje dla Polski niedoścignionym wzorcem.Pozycja Znaczenie konwergencji w aktualnej i przyszłej polityce strukturalnej Unii Europejskiej(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Głodowska, AgnieszkaJednym z najważniejszych celów polityki strukturalnej Unii Europejskiej jest redukcja dysproporcji rozwojowych pomiędzy krajami członkowskimi i ich regionami. Głównymi beneficjentami tej polityki są kraje o niższym poziomie rozwoju społeczno-gospodarczego, w tym Polska. Wyniki badań skuteczności tej polityki dostarczają jednak niejednoznacznych wniosków co do realnej konwergencji, zwłaszcza na poziomie regionów unijnych. W związku z powyższym w artykule podejmuje się próbę oceny znaczenia konwergencji w polityce strukturalnej Unii Europejskiej na poziome definiowanych przez nią celów, jak i w rzeczywistości, analizując współczynniki β – beta i σ – sigma konwergencji dla krajów członkowskich i regionów NUTS2. Badanie potwierdza proces konwergencji na poziomie narodowym i dywergencji na poziomie regionalnym. Ostatecznie w artykule podejmuje się próbę oceny, jakie znaczenie kwestia konwergencji będzie miała w kolejnej perspektywie finansowej 2014–2020. Podstawą do wnioskowania na przyszłość są zalecenia wynikające z Piątego Raportu Spójności Strategii Europa 2020 oraz stanowiska poszczególnych państw.Pozycja System emerytalny na Białorusi(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Poteraj, JarosławArtykuł o systemie emerytalnym Białorusi, poza wprowadzeniem, zawiera cztery części: 1. Ogólna informacja o kraju, 2. Rozwój historyczny systemu emerytalnego, 3. Stan obecny systemu emerytalnego oraz 4. Wyzwania i przewidywane zmiany w systemie emerytalnym. Celem badawczym autora jest prezentacja historycznych i aktualnych rozwiązań w systemie emerytalnym Białorusi w celu odnalezienia w tym systemie pomysłów, które w międzynarodowych porównaniach warto wykorzystywać. System emerytalny na Białorusi stanowi rzadki już w Europie przykład funkcjonowania pozostałości rozwiązania typu bismarckowskiego w wariancie sowieckim. Rozwiązanie powszechne, funkcjonujące na zasadach pay-as-you-go oraz w konwencji DB (defined benefit), uzależnia wysokość otrzymywanej emerytury jedynie od liczby przepracowanych lat, całkowicie pomijając wcześniejszy wkład uczestnika systemu w postaci odprowadzanych składek emerytalnych. Wprowadzona z początkiem roku 2009 atrapa II filaru emerytalnego, wydaje się rozwiązaniem podtrzymującym tradycyjne uprzywilejowanie wybranych grup zawodowych, w zakresie emerytur. Szczególnie istotne w tym zakresie jest uprzywilejowanie w zakresie wartości emerytur służb mundurowych, tworzące poczucie nieusprawiedliwionej nierówności społecznej. Myślenie o wprowadzaniu rozwiązania kapitałowego do systemu emerytalnego pozostaje w sferze postulatywno-koncepcyjnej, a nie realnej. W podsumowaniu autor sygnalizuje, że trudno w obecnym stanie rzeczy wskazać w tym kraju elementy warte powielenia w porównaniach międzynarodowych.Pozycja Finansowanie systemów ubezpieczeń społecznych na przykładzie Polski, Niemiec i Wielkiej Brytanii(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Garbiec, RomanArtykuł składa się ze wstępu, trzech rozdziałów i zakończenia. We wstępie scharakteryzowano pojęcie systemu ubezpieczeń społecznych oraz etapy tworzenia i techniki finansowania tego systemu. W rozdziale pierwszym zaprezentowane zostały podstawy finansowania systemu ubezpieczeń społecznych w Polsce. Rozdział drugi przedstawia podstawy finansowania systemu ubezpieczeń społecznych w Niemczech. W rozdziale ostatnim przedstawiono podstawy finansowania systemu ubezpieczeń społecznych w Wielkiej Brytanii. W zakończeniu zawarto najistotniejsze wnioski wynikające z dokonanych rozważań.Pozycja Komercjalizacja szkolnictwa wyższego i jej wpływ na spójność społeczno-ekonomiczną(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Polak, EwaSkomercjalizowanej kulturze konsumpcyjnej towarzyszy urynkowienie i ekonomizacja wszelkich dziedzin życia i relacji społecznych. Racjonalność mikroekonomiczna narzucona więc została tak nierynkowym dziedzinom życia, jak ochrona zdrowia, kultura i edukacja System edukacyjny stał się częścią składową rynku. Wykształcenie jest towarem. Wartość na rynku edukacyjnym ma to, czego potrzebuje biznes. Jedną z konsekwencji pojawiających się jednocześnie coraz większych trudności finansowych i rosnącej komercjalizacji wyższych uczelni oraz globalnej konkurencji w gospodarce jest wzrost zainteresowania sferą szkolnictwa ze strony dużego biznesu. Konsekwencją komercjalizacji systemu edukacji jest m.in.: wzrost dysproporcji w dostępie do coraz bogatszej i bardziej zróżnicowanej oferty edukacyjnej pomiędzy młodzieżą zamożną i ubogą.Pozycja Potrzeba zmiany paradygmatu kształcenia wobec kryzysu edukacji(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Kowalewski, TadeuszZrozumienie zjawiska kryzysu edukacji wymaga analizy istoty kryzysu. Kryzys jest interpretowany przez różne dziedziny nauki. Zarówno filozofia, jak i zarządzanie próbują wyjaśnić istotę kryzysu. Ze względu na złożoność pojęcia „kryzys” definicje są różnorodne. W zależności od sytuacji jakiej dotyczą definiowane są odmiennie. Kryzys odnosi się do prawie wszystkich aspektów życia człowieka i społeczeństwa. Szczególnie dotkliwy jest w edukacji. Najbardziej uciążliwe skutki kryzysu edukacji odczuwało amerykańskie szkolnictwo wyższe. Analizą kryzysu szkolnictwa amerykańskiego zajmowali się m.in. A. Bloom, T. Sowell, T.S. Eliot. Ich wnioski można zastosować także przy analizie szkolnictwa europejskiego i polskiego. Wobec kryzysu edukacji należy podejmować próby wyjścia z niego. Przykładem nieudanej próby wyjścia z kryzysu edukacji w Europie była strategia lizbońska. Natomiast obecnie nadzieję pokładamy w Europejskim Obszarze Szkolnictwa Wyższego i Europejskim Obszarze Badawczym. Na bazie krytycznej analizy kryzysu edukacji w amerykańskiej, europejskiej i polskiej przestrzeni edukacyjnej autor w swoim opracowaniu dochodzi do przedstawienia nowego rozwiązania Th. Zeldina – mogącego wyznaczać potrzebę zmiany paradygmatu kształcenia.Pozycja Alternatywny program badań kapitału ludzkiego(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Dobija, MieczysławPiętnaście lat badań doprowadziło do zbioru teorii, które przedstawiają współczesną wiedzę na temat kapitału ludzkiego i jego centralnej pozycji w ekonomii. Te badania zapoczątkowały alternatywne podejście do kapitału ludzkiego zasadniczo różne niż to, którego autorami są T. Shultz i G. Becker. Rdzeniem tego programu naukowego jest poprawne rozumienie kategorii kapitału jako zdolności do wykonywania pracy. Mając wypracowany model kapitału wiele pochodnych kategorii zostało poprawnie wyjaśnionych, w tym także kwestie pomiaru kapitału ludzkiego. Powstała teoria płacy minimalnej. Wiele oznak wskazuje, że jest to postępowy program badań.Pozycja Rola języka w postrzeganiu procesów społecznych(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Klebaniuk, JarosławW podejmowaniu decyzji ekonomicznych istotną rolę odgrywa spostrzeganie społeczne. W tym jednym z największych działów psychologii społecznej coraz większą wagę przywiązuje się do języka i jego udziału w formułowaniu sądów o grupach społecznych, stereotypów i uprzedzeń. W artykule przedstawiono przykłady badań pokazujących, w jaki sposób język wpływa na postrzeganie procesów społecznych. Przypomniano, w jaki sposób zorganizowana jest wiedza o świecie społecznym, a także te mechanizmy postrzegania społecznego, w których język odgrywa kluczową rolę. Przywołane eksperymenty, wśród nich także istotne dla rozumienia tendencyjnych sądów i błędnych decyzji, dotyczyły: konsekwencji aktywizacji schematów, samospełniającej się przepowiedni, sposobu przedstawiania informacji, zwiększania dostępności pojęć, używania określonych części mowy, a także roli metaforycznego języka, zwłaszcza w powiązaniu z aktywizacją motywów z nim korespondujących. Badania własne wykazały między innymi, że metaforyczne przedstawienie Polski jako organizmu wywołuje mniej przychylne postawy wobec niższych warstw społecznych. Nie potwierdziły wprawdzie hipotez o interakcji pomiędzy ujęciem metaforycznym a motywem, jednak sugerują, że język odgrywa znaczącą rolę w formułowaniu postaw wobec niektórych grup społecznych.Pozycja Empiryczny test modelu kapitału ludzkiego i minimalnych wynagrodzeń(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Renkas, JerzyCelem artykułu jest badanie hipotez o zgodności stopnia opłacenia pracy na Ukrainie z teorią stałej potencjalnego wzrostu. Ponadto treścią artykułu jest analiza wynagrodzenia minimalnego ustalonego na podstawie teorii kapitału ludzkiego w stosunku do wartości ustawowej płacy minimalnej. W tym celu wprowadza się odpowiedni model ekonometryczny. Zbudowany model potwierdza prawidłowość obliczania rozmiaru płac zasadniczych według teorii kapitału ludzkiego i może być stosowany do ustalania godziwych wynagrodzeń pracowników.