Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego. Seria Prawnicza. Prawo 29 (2020)

URI dla tej Kolekcjihttp://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/5934

Przeglądaj

Aktualnie wyświetlane 1 - 20 z 29

Postępowanie w sprawach gospodarczych. Nowe rozwiązania prawne
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Arkuszewska, Aneta
Celem publikacji jest przybliżenie nowych, a zarazem kluczowych regulacji prawnych, których głównym założeniem jest optymalizacja oraz zapewnienie szybszego i skuteczniejszego rozpoznawania spraw o charakterze gospodarczym, a także zagwarantowanie ochrony prawnej osobom nieprowadzącym działalności gospodarczej oraz tzw. małym przedsiębiorcom. W artykule przedstawiono rozwiązania prawne, które mają służyć powyższym celom, tj. normę kolizyjną rozstrzygającą konflikty, które mogą wystąpić na styku postępowania gospodarczego z innymi postępowaniami odrębnymi, nowe wymogi formalne pozwu i pierwszego pisma procesowego pozwanego, granice temporalne przekazania sprawy gospodarczej i niegospodarczej właściwemu sądowi oraz możliwość pominięcia przepisów o postępowaniu gospodarczym w sytuacji, gdy stroną sporu nie jest przedsiębiorca lub jest to przedsiębiorca będący osobą fizyczną.
Postępowanie zabezpieczające w świetle nowelizacji dokonanej ustawą z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych inny ustaw
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Banaszewska, Anna
Celem artykułu jest przedstawienie zmian w postępowaniu w sprawie dochodzenia roszczeń cywilnych na podstawie ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego i niektórych innych ustaw. Autor analizuje nie tylko przepisy zawarte w części drugiej k.p.c., które zostały zmodyfikowane lub uchylone w wyniku wyżej wymienionej zmiany, ale także ogólne przepisy kodeksu, które mają zastosowanie w zmienionych postępowaniach w sprawie bezpieczeństwa. Dokonuje krytycznej analizy reformy i formułuje postulaty de lege ferenda.
Udział biegłego w przesłuchaniu świadka w postępowaniu cywilnym – wybrane problemy
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Derlatka, Joanna
Na mocy ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw doszło do szeregu istotnych zmian w zakresie przeprowadzania dowodów w postępowaniu cywilnym. W niniejszym opracowaniu dokonano przedstawienia oraz oceny skutków wprowadzenia przepisu art. 272 1 k.p.c. Zgodnie z jego brzmieniem jeżeli sąd poweźmie wątpliwość co do zdolności spostrzegania lub komunikowania spostrzeżeń przez świadka, może zarządzić przesłuchanie go z udziałem biegłego lekarza lub psychologa, a świadek nie może się temu sprzeciwić. Przepis bazuje na dotychczasowej regulacji art. 192 § 2 k.p.k. Po wejściu w życie nowelizacji pojawia się szereg problemów dotyczących relacji art. 272 1 k.p.c. wobec innych nowych rozwiązań procesowych, takich jak pominięcie dowodu czy powtórzenie postępowania dowodowego.
Zażalenie do innego składu sądu pierwszej instancji w postępowaniu rozpoznawczym
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Drozdowicz, Krzysztof
Artykuł poświęcony jest problematyce zażalenia poziomego na postanowienia sądu pierwszej instancji w postępowaniu rozpoznawczym. Ustawa z dnia 4 lipca 2019 r. nowelizująca k.p.c. (Dz.U. 2019, poz.1469) wprowadziła instytucję zażalenia do innego sądu pierwszej instancji na wybranie postanowienia tego sądu. W opracowaniu w pierwszej kolejności omówiono charakter zażalenia w prawie procesowym cywilnym. Następnie zaprezentowano ewolucję przepisów o zażaleniach poziomych, które dotychczas funkcjonowały w postępowaniu przed sądem drugiej instancji. Wreszcie scharakteryzowano zażalenie poziome do innego składu sądu pierwszej, w tym wady i zalety nowego modelu. Przeprowadzona analiza nie pozwala na jednoznacznie pozytywną ocenę nowej instytucji.
Stwierdzenia zasiedzenia nieruchomości a koszty postępowania nieprocesowego w badaniach empirycznych
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Dzierzbicki, Cezary
Koszty sądowe oraz sposób prowadzenia postępowania nieprocesowego zostały omówione na przykładzie jedenastu rozpoznanych spraw o stwierdzenie zasiedzenia nieruchomości przed czterema sądami rejonowymi w: Warszawie (2), Żyrardowie oraz Skierniewicach. Celem badania empirycznego jest ustalenie zakresu wykorzystywanych przez sędziów przepisów oraz ich częstotliwości wykorzystania. W ten sposób wykazany został wpływ postanowień wydawanych w typowo procesowych sytuacjach, jak również zarządzeń przewodniczącego w ramach kierowania rozprawą na postępowanie nieprocesowe, w szczególności orzeczenie merytoryczne dotyczące nieruchomości. W tych sprawach brak możliwości uzyskania zwrotu kosztów postępowania nieprocesowego od innego uczestnika powoduje bierność wnioskodawcy i uczestnika, a w konsekwencji przeniesienie ciężaru prowadzenia postępowania dowodowego na sąd. Innym problemem jest także zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata lub radcy prawnego z urzędu dla osób ubogich.
Umowy dowodowe w sprawach gospodarczych – refleksje na temat nowej instytucji w postępowaniu cywilnym
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Haciuk, Anna
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie nowej instytucji w postępowaniu gospodarczym, jaką są umowy dowodowe. W artykule omówiono kształtujące się na przestrzeni lat poglądy polskiej doktryny w zakresie dopuszczalności zawierania umów dowodowych w postępowaniu cywilnym, gdzie rozważania te przede wszystkim dotyczyły umów dowodowych co do wyboru środków dowodowych oraz umów dowodowych co do rozkładu ciężaru dowodu. W artykule znajduje się ogólna charakterystyka umów dowodowych, po czym szczegółowo omówiono wprowadzone regulacje w tym zakresie w postępowaniu gospodarczym.
Przedawnienie i potrącenie w świetle nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego (ustawa z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw) – zagadnienia wybrane
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Kajmowicz, Katarzyna
Ustawą z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw dokonano zasadniczych modyfikacji w procedurze cywilnej. Zgodnie z intencją ustawodawcy wprowadzone zmiany mają skutkować skróceniem czasu trwania postępowań przed sądami cywilnymi oraz usprawnić przebieg procesów cywilnych. Wśród znowelizowanych przepisów ustawodawca wprowadził do k.p.c. zupełnie nowe rozwiązania, w tym mechanizmy uniemożliwiające egzekwowanie przedawnionych roszczeń oraz przepisy ograniczające możliwość skorzystania z zarzutu potrącenia w toku procesu cywilnego. W związku z powyższym niniejszy artykuł został poświęcony omówieniu wybranych zagadnień związanych z przedawnieniem i potrąceniem na gruncie znowelizowanego procesu cywilnego.
Pozycja stron postępowania egzekucyjnego w świetle nowelizacji z 4 lipca 2019 r. – zagadnienia wybrane
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Kostwiński, Marcin
W niniejszym artykule autor poruszył problematykę wybranych zmian w postępowaniu egzekucyjnym, które zostały wprowadzone w ramach nowelizacji k.p.c. z 4 lipca 2019 r. Omówione zostały zagadnienia dotyczące podstaw odmowy nadania klauzuli wykonalności, uwzględnienia przedawnienia w postępowaniu egzekucyjnym i przejścia uprawnień na następcę prawnego wierzyciela. Zmiany te zostały ocenione na płaszczyźnie funkcjonalnej i celowościowej w kontekście sytuacji stron postępowania egzekucyjnego.
Model zażalenia w świetle nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego z 4 lipca 2019 r.
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Kościółek, Anna
Tematem niniejszego opracowania jest analiza modelu zażalenia w polskim postępowaniu cywilnym. Kwestia ta poddana została analizie zwłaszcza w świetle istotnych zmian legislacyjnych wprowadzonych ustawą z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw. Zmiany te zasadniczo zmieniły model kontroli orzeczeń sądowych w sprawach incydentalnych, które nie są rozstrzygające dla całego postępowania. W szczególności ustawa ta w istotny sposób ograniczyła katalog postanowień sądu pierwszej instancji zaskarżalnych do sądu drugiej instancji, czyniąc z tego modelu kontroli wyjątek względem wprowadzonej jednocześnie zasady rozpoznawania zażalenia przez inny skład tego samego sądu. Z drugiej zaś strony ustawa rozszerzyła katalog rozstrzygnięć sądu drugiej instancji zaskarżalnych zażaleniem poziomym, które przewidziano również w postępowaniu egzekucyjnym. Tym samym w aktualnym stanie prawnym zasadnicza część rozstrzygnięć incydentalnych w postępowaniu cywilnym została objęta zażaleniem przysługującym do innego składu sądu tej samej instancji. W efekcie zażalenie zasadniczo straciło swój dewolutywny charakter i przestało być środkiem odwoławczym.
Zarzut przedawnienia jako podstawa powództwa opozycyjnego w obliczu zmian k.p.c. (usprawnienie postępowania czy ograniczenie dotychczasowych rozwiązań prawnych)
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) May, Joanna
W artykule traktującym o zarzucie przedawnienia jako podstawie powództwa opozycyjnego autorka analizuje wpływ zmian k.p.c. na zakres zastosowania tego środka prawnego w praktyce prawa. Przedmiotem jej zainteresowania jest rozstrzygnięcie, czy zmiany k.p.c. dokonane ustawą z dnia 4 lipca 2019 r. wpłynęły na usprawnienie postępowania cywilnego, czy też jedynie ograniczyły dotychczasowe, dobrze funkcjonujące rozwiązania prawne. Dla właściwego przedstawienia tytułowego zagadnienia autorka w pierwszej kolejności omówiła poprzedni stan prawny, przybliżając istotę i charakter prawny powództwa opozycyjnego, a następnie dokonała analizy i oceny istniejących rozwiązań. Jak wynika z przeprowadzonej analizy, skutkiem dodania do k.p.c. artykułów 782 1 § 1 pkt 2, art. 797 § 1 1 oraz art. 804 § 2 jest znaczne ograniczenie możliwości zastosowania instytucji powództwa opozycyjnego. Sąd oraz komornik sądowy, badając przedawnienie z urzędu, wyręczają dłużnika, który nie musi w ten sposób podejmować merytorycznej obrony za pomocą powództwa opozycyjnego. W ocenie autorki efektem nowo wprowadzonych rozwiązań prawnych, oprócz szeregu wątpliwości interpretacyjnych, jest więc nadmierna ochrona dłużnika kosztem wierzyciela, na którego nałożone zostały nowe obowiązki mające na celu wykazanie, że nastąpiło przerwanie biegu terminu przedawnienia, co jej zdaniem prowadzi do zachwiania równowagi procesowej stron.
Umorzenie procesu zawieszonego w związku z niemożnością doręczenia odpisu pozwu
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Mendrek, Aneta
W artykule autorka poddaje krytycznej analizie nowe unormowania wprowadzone nowelizacją k.p.c. z 4 lipca 2019 r., m.in. z punktu widzenia prawa do sądu (zarówno w aspekcie dostępu do sądu, jak i rzetelnie ukształtowanego postępowania), oraz formułuje postulaty de lege ferenda.
Uzupełnianie braków pism procesowych według Kodeksu postępowania cywilnego po nowelizacji wprowadzonej ustawą z dnia 4 lipca 2019 r.
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Mróz-Szarmach, Dominika
Nowelizacja k.p.c., dokonana ustawą z dnia 4 lipca 2019 r., wprowadza wiele zmian w obrębie uzupełniania braków formalnych i fiskalnych pism procesowych. Nowe rozwiązania dotyczą m.in. ujednolicenia skutku nieusunięcia wadliwości pism składanych przez zawodowych pełnomocników, wydłużenia terminów do dokonania czynności sanowania określonych wadliwości pism oraz przekazania tzw. postępowania naprawczego przy środkach odwoławczych do sądów drugiej instancji. Artykuł omawia zmiany w zakresie tytułowego zagadnienia, przedstawia oceny ich praktycznego znaczenia, a także sygnalizuje pewne wnioski de lege ferenda w tej materii.
Zarzut potrącenia jako podstawa powództwa opozycyjnego po zmianach wprowadzonych na mocy ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2019, poz. 1469)
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Olaś, Andrzej
Niniejszy artykuł omawia problematykę zarzutu potrącenia jako podstawy powództwa o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności (opozycyjnego) po zmianach wprowadzonych na mocy ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw. Celem opracowania jest naświetlenie podstawowych problemów prawnych wyłaniających się na gruncie regulacji zawartej w art. 840 § 1 pkt 2 in fine k.p.c. oraz przedstawienie propozycji ich rozwiązania w sposób spójny z punktu widzenia przyjętych założeń teoretycznych, a zarazem możliwie przydatny dla praktyki wymiaru sprawiedliwości.
Charakter prawny procesowego i pozaprocesowego oświadczenia woli o potrąceniu w kontekście zarzutu potrącenia zawartego w art. 203 1 k.p.c.
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Płaziuk, Jakub
Gdy dwie osoby są wzajemnie wobec siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może złożyć drugiej stronie oświadczenie woli o potrąceniu. Oświadczenie woli o potrąceniu może zostać złożone przed wszczęciem postępowania sądowej, w trakcie jego trwania, jak również po jego zakończeniu. Złożone przez jedną ze stron oświadczenie woli o potrąceniu musi zostać wprowadzone do postępowania w formie zarzutu potrącenia. Powstaje zatem istotne pytanie, czy oświadczenie woli o potrąceniu złożone przed wszczęciem postępowania lub po jego wszczęciu, ale poza nim, także musi zostać wprowadzone do postępowania w formie zarzutu potrącenia. Rozstrzygnięcie wskazanej kwestii ma o tyle istotne znaczenie, że w przypadku twierdzącej odpowiedzi na tak zadane pytanie zarzut potrącenia będzie musiał odpowiadać wymaganiom wynikającym z art. 203 1 k.p.c.
Dowody na gruncie nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego z 4 lipca 2019 r. – zagadnienia wybrane
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Sadowska, Beata
Przedmiotem niniejszego artykułu jest problematyka dotycząca nowelizacji k.p.c. wprowadzonej ustawą z dnia 4 lipca 2019 r. w zakresie postępowania dowodowego oraz jej ocena. Szczególną uwagę poświęcono zmianom przepisów regulujących dowód z opinii biegłego. Ponadto omówiona została także nowelizacja przepisów dotyczących dowodu z zeznań świadków. W niniejszym artykule analizie poddane zostały też zmiany o charakterze systematyzującym i redakcyjnym.
Problematyka dowodu z zeznań świadka w postępowaniu odrębnym w sprawach gospodarczych
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Skibińska, Magdalena
Nadanie nowelizacją z 4 lipca 2019 r. dowodowi z zeznań świadków w postępowaniu gospodarczym subsydiarnego charakteru usprawniło co do zasady postępowanie cywilne w sprawach gospodarczych. Jednocześnie art. 458 10 k.p.c. nie pozwala na przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego po przeprowadzeniu dowodu z zeznań świadków, co może prowadzić w konkretnym przypadku do wydłużenia czasu trwania postępowania. Dlatego luka ta powinna zostać usunięta w drodze nowelizacji tego przepisu. Należy również przyjąć, że dowód ten powinien poprzedzać przeprowadzenie dowodu z przesłuchania stron z uwagi na przesłanki ich przeprowadzenia oraz charakter obydwu środków dowodowych.
Rewolucja w procedurze cywilnej – doręczenia pism procesowych
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Stadnik-Cząstka, Kinga
W związku z ogłoszeniem ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw doszło do niespodziewanej po 3 latach zmiany w przepisach dotyczących doręczeń pism procesowych. W artykule przedstawiono nowe przepisy związane z doręczeniami, omówiono narzędzie prawne mające na celu ograniczenie „fikcji doręczeń”, czyli wdrożone rozwiązanie angażujące komorników sądowych w proces doręczeń. Artykuł omówił istotę zmiany, która prowadzi do sytuacji, gdzie wszystkie sprawy, niezależnie od tego, kiedy zostały wszczęte, będą objęte jednolitą regulacją, a także wskazał, dlaczego formalności w związku z tymi zmianami mają istotne znaczenie, głównie z uwagi na surowe sankcje grożące za niedopełnienie nowych wymogów proceduralnych. Poddana ocenie została istota poprawności doręczeń bezpośrednich z punktu widzenia praktyki procesowej i efektywności komunikacji między stronami niezbędnej w procesie cywilnym.
Nowy model postępowania międzyinstancyjnego w sprawach cywilnych
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Woch, Katarzyna
Istotę nowelizacji k.p.c. z 4 lipca 2019 r. stanowi dążenie do usprawnienia, uproszczenia i przyspieszenia postępowania w sprawach cywilnych. Rozwiązaniem, które ma prowadzić do osiągnięcia tak określonego celu, jest m.in. zmiana obowiązującego dotychczas modelu postępowania międzyinstancyjnego. Jedną z konsekwencji wejścia w życie ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. jest koncentracja postępowania międzyinstancyjnego przed sądem drugiej instancji, co przekłada się na konieczność zmiany aktualnego sposobu definiowania omawianego pojęcia. Novum stanowi także przyznanie w tym postępowaniu kompetencji referendarzom sądowym.
Zdatność arbitrażowa sporów korporacyjnych (uchwałowych) po nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Wydra, Łukasz
8 września 2019 r. weszły w życie zmiany k.p.c. w zakresie m.in. zdatności arbitrażowej sporów, kręgu podmiotów, które wiąże zapis na sąd polubowny w umowie spółki, oraz sposobu informowania o sporze korporacyjnym. Jakkolwiek zbyt wcześnie na kompleksową ocenę nowej regulacji, pozostaje mieć nadzieję, że przynajmniej częściowo rozszerzy kognicję arbitrażową, przynajmniej co do sporów korporacyjnych.
Delegacyjna właściwość sądu ze względu na „dobro wymiaru sprawiedliwości” w postępowaniu cywilnym
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Zaborowska, Paulina
Nowelizacja wprowadziła do k.p.c. klauzulę generalną – „dobra wymiaru sprawiedliwości”. Nowy przypadek właściwości delegacyjnej powoduje kontrowersje zwłaszcza co do jego wpływu na postrzeganie bezstronności sądów. Ze względu na zagwarantowane w art. 45 ust. 1 Konstytucji RP prawo do rozpatrzenia sprawy przez sąd właściwy art. 44 1 k.p.c. należy interpretować ściśle. Zbyt szeroka wykładnia może prowadzić do osłabienia autorytetu wymiaru sprawiedliwości. Trzeba przyjąć, że z wnioskiem może wystąpić wyłącznie sąd właściwy miejscowo.

Przeglądaj

Przeglądanie Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego. Seria Prawnicza. Prawo 29 (2020) według Data dodania