Decydującym czynnikiem dynamicznego rozwoju podręczników stosowanych w gimnazjach Galicji w II połowie XIX i na początku XX w. było podjęcie akcji wydawniczej przez dwa stowarzyszenia: Towarzystwo Pedagogiczne i Towarzystwo Nauczycieli Szkół Wyższych. Towarzystwa te były w tym czasie największymi wydawcami podręczników. Od strony nadzoru pedagogicznego szczególną rolę odegrała Komisja Podręczników Szkolnych przy Radzie Szkolnej Krajowej. Dzięki determinacji i uporowi polskich (polskojęzycznych) naukowców i pedagogów – pomimo przywiązania do drobiazgowości i funkcjonowania w zbiurokratyzowanym systemie szkolnym c.k. – do końca okresu autonomicznego udało się nie tylko spolonizować, ale stworzyć dobrze opracowane i wydane podręczniki dla polskich gimnazjów.

A decisive factor in the dynamic development of textbooks used in gymnasiums of Galicia in the second half of the 19th and beginning of the 20th centuries was the launch of a publishing campaign by two associations: the Pedagogical Society and the Society of Teachers of Higher Schools. At the time, these societies were the largest publishers of textbooks. From the side of pedagogical supervision played the Commission of School Manuals at the National School Board. Thanks to the determination and persistence of Polish (Polish-language) scientists and pedagogues – despite the attachment to meticulousness and functioning in the bureaucratic school system c.k. – until the end of the autonomous period, not only polonized, but to create well-designed and published textbooks for Polish junior high schools.